مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030
سفیدرود به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رودخانه سواحل جنوب دریای خزر نقش مهمی در زندگی، فعالیتها و سرمایههای انسانی منطقه دارد. عوامل مورفولوژیک رودخانه و محیطهای پیرامون آن و پیش‌بینی شرایط آینده میتواند در برنامه‌ریزی و آمایش دشتهای ساحلی مؤثر و ضروری واقع شود. در این پژوهش از تصاویر ماهواره‌ای...
Guardado en:
| Autores principales: | , , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | EN FA |
| Publicado: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/034a164ae7b94625ab1383949e2f5d2d |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:034a164ae7b94625ab1383949e2f5d2d |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:034a164ae7b94625ab1383949e2f5d2d2021-11-20T09:23:25Zمورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 20302322-16822383-307610.22067/geoeh.2021.68445.1012https://doaj.org/article/034a164ae7b94625ab1383949e2f5d2d2021-05-01T00:00:00Zhttps://geoeh.um.ac.ir/article_39917_1c0e601c6f046ae07908307e126cbe3b.pdfhttps://doaj.org/toc/2322-1682https://doaj.org/toc/2383-3076سفیدرود به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رودخانه سواحل جنوب دریای خزر نقش مهمی در زندگی، فعالیتها و سرمایههای انسانی منطقه دارد. عوامل مورفولوژیک رودخانه و محیطهای پیرامون آن و پیش‌بینی شرایط آینده میتواند در برنامه‌ریزی و آمایش دشتهای ساحلی مؤثر و ضروری واقع شود. در این پژوهش از تصاویر ماهواره‌ای لندست 5، 7 و 8 سال‌های، 2002،1987 و 2018، همراه با داده‌های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سفیدرود، بررسیهای میدانی و نرم‌افزارهای Envi 5.3، ArcGIS 10.4.1 و Idrisi TerrSet به‌عنوان ابزار تحقیق بهره گرفته شد. ابتدا مقادیر احتمال تبدیل کاربری اراضی در سال 2018 بر مبنای مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلولهای خودکار به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل تلفیقی، دارای دقت و صحت بالایی جهت پیش‌بینی الگوی آینده است. سپس با توجه به دقت و صحت خروجی مدل، نقشه پیش‌بینی کاربری اراضی و مورفولوژی رودخانه برای سال 2030 تهیه شد. با برازش دو نقشه سال 2018 و پیش‌بینی 2030 تغییرات محتمل در محیط رودخانه به دست آمد و در چهار محدوده مورد تحلیل قرار گرفت. درنهایت با استفاده از داده‌های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سالانه رودخانه سفیدرود، روند تغییرات و پیش‌بینی مدل، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین احتمال تغییرات در منطقه مطالعه مربوط به واحدهای رودخانه، اراضی ساحلی، تأسیسات ساخت انسان و دشت است. همچنین تا سال 2030، روند افزایش عرض کانال رودخانه رخ خواهد داد. این امر نشان دهنده افزایش میانگین دبی سالانه رودخانه تا حدود 100 مترمکعب بر ثانیه و افزایش تراز دریای خزر به سطح بالاتر از 27- متر تا سال 2030 است.حمیدرضا معصومیعلیرضا حبیبیعلیرضا قدرتیFerdowsi University of Mashhadarticleکانال رودخانهزنجیره مارکفمدل سلولهای خودکارمطالعات سنجش‌ازدورسفیدرودEnvironmental sciencesGE1-350Geography (General)G1-922ENFAجغرافیا و مخاطرات محیطی, Vol 10, Iss 1, Pp 81-97 (2021) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
EN FA |
| topic |
کانال رودخانه زنجیره مارکف مدل سلولهای خودکار مطالعات سنجش‌ازدور سفیدرود Environmental sciences GE1-350 Geography (General) G1-922 |
| spellingShingle |
کانال رودخانه زنجیره مارکف مدل سلولهای خودکار مطالعات سنجش‌ازدور سفیدرود Environmental sciences GE1-350 Geography (General) G1-922 حمیدرضا معصومی علیرضا حبیبی علیرضا قدرتی مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| description |
سفیدرود به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رودخانه سواحل جنوب دریای خزر نقش مهمی در زندگی، فعالیتها و سرمایههای انسانی منطقه دارد. عوامل مورفولوژیک رودخانه و محیطهای پیرامون آن و پیش‌بینی شرایط آینده میتواند در برنامه‌ریزی و آمایش دشتهای ساحلی مؤثر و ضروری واقع شود. در این پژوهش از تصاویر ماهواره‌ای لندست 5، 7 و 8 سال‌های، 2002،1987 و 2018، همراه با داده‌های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سفیدرود، بررسیهای میدانی و نرم‌افزارهای Envi 5.3، ArcGIS 10.4.1 و Idrisi TerrSet به‌عنوان ابزار تحقیق بهره گرفته شد. ابتدا مقادیر احتمال تبدیل کاربری اراضی در سال 2018 بر مبنای مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلولهای خودکار به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل تلفیقی، دارای دقت و صحت بالایی جهت پیش‌بینی الگوی آینده است. سپس با توجه به دقت و صحت خروجی مدل، نقشه پیش‌بینی کاربری اراضی و مورفولوژی رودخانه برای سال 2030 تهیه شد. با برازش دو نقشه سال 2018 و پیش‌بینی 2030 تغییرات محتمل در محیط رودخانه به دست آمد و در چهار محدوده مورد تحلیل قرار گرفت. درنهایت با استفاده از داده‌های تغییرات تراز دریای خزر و دبی سالانه رودخانه سفیدرود، روند تغییرات و پیش‌بینی مدل، موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین احتمال تغییرات در منطقه مطالعه مربوط به واحدهای رودخانه، اراضی ساحلی، تأسیسات ساخت انسان و دشت است. همچنین تا سال 2030، روند افزایش عرض کانال رودخانه رخ خواهد داد. این امر نشان دهنده افزایش میانگین دبی سالانه رودخانه تا حدود 100 مترمکعب بر ثانیه و افزایش تراز دریای خزر به سطح بالاتر از 27- متر تا سال 2030 است. |
| format |
article |
| author |
حمیدرضا معصومی علیرضا حبیبی علیرضا قدرتی |
| author_facet |
حمیدرضا معصومی علیرضا حبیبی علیرضا قدرتی |
| author_sort |
حمیدرضا معصومی |
| title |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| title_short |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| title_full |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| title_fullStr |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| title_full_unstemmed |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| title_sort |
مورفولوژی و فرآیندهای مؤثر در تغییرات مسیر جریان رودخانه سفیدرود برای پیش‌بینی افق 2030 |
| publisher |
Ferdowsi University of Mashhad |
| publishDate |
2021 |
| url |
https://doaj.org/article/034a164ae7b94625ab1383949e2f5d2d |
| work_keys_str_mv |
AT ḥmydrḍạmʿṣwmy mwrfwlwzẖywfrậyndhạymwtẖrdrtgẖyyrạtmsyrjryạnrwdkẖạnhsfydrwdbrạypysẖbynyạfq2030 AT ʿlyrḍạḥbyby mwrfwlwzẖywfrậyndhạymwtẖrdrtgẖyyrạtmsyrjryạnrwdkẖạnhsfydrwdbrạypysẖbynyạfq2030 AT ʿlyrḍạqdrty mwrfwlwzẖywfrậyndhạymwtẖrdrtgẖyyrạtmsyrjryạnrwdkẖạnhsfydrwdbrạypysẖbynyạfq2030 |
| _version_ |
1718419461929697280 |