Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar

İslâmî ilimlerin hemen hemen her alanında eserler kaleme almış olan Molla Gürânî (ö. 893/1488), Anadolu’ya geldikten sonra Hanefî mezhebine geçmiş ve müderris olarak tayin edilmiştir. Sonrasında Şehzade Mehmed’in hocalığı görevine getirilen Gürânî, Fatih döneminde şeyhülislamlık makamında yer almış...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: Selim Güzel
Formato: article
Lenguaje:AR
EN
TR
Publicado: Ibn Haldun University 2021
Materias:
H
P
Acceso en línea:https://doaj.org/article/095608352e5e453ba839d0f80abfc314
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:095608352e5e453ba839d0f80abfc314
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:095608352e5e453ba839d0f80abfc3142021-11-18T17:43:58ZMolla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar10.36657/ihcd.2021.842651-379Xhttps://doaj.org/article/095608352e5e453ba839d0f80abfc3142021-07-01T00:00:00Zhttps://journal.ihu.edu.tr/index.php/ihu1/article/view/110https://doaj.org/toc/2651-379X İslâmî ilimlerin hemen hemen her alanında eserler kaleme almış olan Molla Gürânî (ö. 893/1488), Anadolu’ya geldikten sonra Hanefî mezhebine geçmiş ve müderris olarak tayin edilmiştir. Sonrasında Şehzade Mehmed’in hocalığı görevine getirilen Gürânî, Fatih döneminde şeyhülislamlık makamında yer almış ve imparatorluğun hukukî anlamda birçok açıdan yeni bir döneme girmesini sağlamıştır. Birçok ilimde öne çıkmış olan Molla Gürânî çeşitli alanda eserler ortaya koymuştur. Tefsir, hadis, usul, fıkıh, kıraat, nahiv ve belâgat gibi ilimlerde temayüz eden Gürânî, bu alanların her birinde özgün eserler telif etmiş ve bu eserlerinin hemen hemen hepsinde tenkitçi kişiliğini konuşturmuştur. Bu eserler arasında öne çıkan eseri ise Gâyetü’l-emânî başlıklı tefsiridir. Bütün klasik tefsirlerde yer alan temel özelliklere haiz olan bu tefsirde Gürâni, âyetleri sarf, nahiv ve belâgat açısından incelemiş; kendisinden önce yazılan tefsir, gramer, hadis, fıkıh, kelam vd. alanlara ait kaynaklardan alıntılar yapmış ve yaptığı alıntıların bir kısmını ciddi tenkite tabi tutmuştur. Tüm bunları göz önüne aldığımızda şunu söylebiliriz ki Gürânî, kendi çağdaşları arasında özgün tefsir ve tenkit anlayışına sahiptir. Makalede, Gürânî’nin tenkit üslûbu, bu çerçevede Gâyetü’l-emânî tefsirinin rivayet ve dirayet özellikleri incelenmiş ve eserin muhtevasına dair detaylara yer verilmiştir. Selim GüzelIbn Haldun UniversityarticleMolla GürâniTefsirGâyetü’l-EmânîTenkitSocial SciencesHLanguage and LiteraturePArts in generalNX1-820ARENTRİbn Haldun Çalışmaları Dergisi, Vol 6, Iss 2 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language AR
EN
TR
topic Molla Gürâni
Tefsir
Gâyetü’l-Emânî
Tenkit
Social Sciences
H
Language and Literature
P
Arts in general
NX1-820
spellingShingle Molla Gürâni
Tefsir
Gâyetü’l-Emânî
Tenkit
Social Sciences
H
Language and Literature
P
Arts in general
NX1-820
Selim Güzel
Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
description İslâmî ilimlerin hemen hemen her alanında eserler kaleme almış olan Molla Gürânî (ö. 893/1488), Anadolu’ya geldikten sonra Hanefî mezhebine geçmiş ve müderris olarak tayin edilmiştir. Sonrasında Şehzade Mehmed’in hocalığı görevine getirilen Gürânî, Fatih döneminde şeyhülislamlık makamında yer almış ve imparatorluğun hukukî anlamda birçok açıdan yeni bir döneme girmesini sağlamıştır. Birçok ilimde öne çıkmış olan Molla Gürânî çeşitli alanda eserler ortaya koymuştur. Tefsir, hadis, usul, fıkıh, kıraat, nahiv ve belâgat gibi ilimlerde temayüz eden Gürânî, bu alanların her birinde özgün eserler telif etmiş ve bu eserlerinin hemen hemen hepsinde tenkitçi kişiliğini konuşturmuştur. Bu eserler arasında öne çıkan eseri ise Gâyetü’l-emânî başlıklı tefsiridir. Bütün klasik tefsirlerde yer alan temel özelliklere haiz olan bu tefsirde Gürâni, âyetleri sarf, nahiv ve belâgat açısından incelemiş; kendisinden önce yazılan tefsir, gramer, hadis, fıkıh, kelam vd. alanlara ait kaynaklardan alıntılar yapmış ve yaptığı alıntıların bir kısmını ciddi tenkite tabi tutmuştur. Tüm bunları göz önüne aldığımızda şunu söylebiliriz ki Gürânî, kendi çağdaşları arasında özgün tefsir ve tenkit anlayışına sahiptir. Makalede, Gürânî’nin tenkit üslûbu, bu çerçevede Gâyetü’l-emânî tefsirinin rivayet ve dirayet özellikleri incelenmiş ve eserin muhtevasına dair detaylara yer verilmiştir.
format article
author Selim Güzel
author_facet Selim Güzel
author_sort Selim Güzel
title Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
title_short Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
title_full Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
title_fullStr Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
title_full_unstemmed Molla Gürânî’nin Gâyetü’l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar
title_sort molla gürânî’nin gâyetü’l-emânî tefsirinde temel kaynaklarına yönelttiği i̇tirazlar
publisher Ibn Haldun University
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/095608352e5e453ba839d0f80abfc314
work_keys_str_mv AT selimguzel mollaguraniningayetulemanitefsirindetemelkaynaklarınayonelttigiitirazlar
_version_ 1718420708670832640