باغی که خیابان شد

مازندران به‌واسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاه‌عباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغ‌های زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز به‌عنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغ‌هایی داشت که عدم شناخت آ...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: اسحق رضازاده, وحید حیدر نتاج
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism 2023
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e2021-11-15T14:41:09Zباغی که خیابان شد2008-74462008-2169https://doaj.org/article/0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e2023-03-01T00:00:00Zhttp://www.manzar-sj.com/article_43484_f760d84dfcbbc10736ce279557494a2d.pdfhttps://doaj.org/toc/2008-7446https://doaj.org/toc/2008-2169مازندران به‌واسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاه‌عباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغ‌های زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز به‌عنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغ‌هایی داشت که عدم شناخت آن‌ها به دلیل فرسایش طبیعی، توسعه شهرها و ادغام باغ‌ها در بافت شهر و تغییر کاربری آن‌ها، موجب مهجور ماندن این گروه از باغ‌های ایرانی شده است. آثار اندکی از باغ‌های مازندران برجای‌مانده و مطالعات گسترده‌ای در خصوص آن‌ها صورت نگرفته است. شناخت باغ‌های ازمیان‌رفته مازندران و یافتن الگوی حاکم بر آن‌ها می‌تواند کمک شایانی در راستای فهم غنی‌ترین منظر انسان‌ساخت ایرانی و گامی مؤثر در راه بازشناسی باغ ایرانی باشد. پژوهش حاضر بر اساس اسناد تاریخی و کاوش‌های میدانی به بازشناسی باغ شاه ساری با هدف یافتن الگوی حاکم بر ساختار آن پرداخته است. در ابتدا متون و اسناد تاریخی و گفته‌های جهانگردان در خصوص باغ و در ادامه به کمک عکس‌های تاریخی موجود، ساختار باغ بررسی شد. پس از تجزیه‌وتحلیل و ترسیم پلان احتمالی باغ با استفاده از مستندات تاریخی و اصول باغ ایرانی، می‌توان دریافت که باغ شاه دارای ساختار هندسی منظم بوده و عمارتی دورویه در محل محور اصلی آن قرار داشته است. پس از دخل و تصرف در دوره پهلوی اول، خیابان خیام امروزی در راستای محور اصلی باغ شکل‌گرفته و تبدیل به شریان شهری شد. در ادامه، ساخت‌وساز ابنیه مختلف در محدوده دو سمت محور اصلی باغ از سوی مردم آغاز شد و محله‌های مسکونی کهنه باغ شاه در شهر ساری به وجود آمد.اسحق رضازادهوحید حیدر نتاجNazar research center for Art, Architecture & Urbanismarticleباغ ایرانیباغ‌های مازندرانساریکهنه باغ شاهنو باغ شاهArchitectureNA1-9428ENFAمنظر, Vol 8, Iss 35, Pp 6-13 (2023)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic باغ ایرانی
باغ‌های مازندران
ساری
کهنه باغ شاه
نو باغ شاه
Architecture
NA1-9428
spellingShingle باغ ایرانی
باغ‌های مازندران
ساری
کهنه باغ شاه
نو باغ شاه
Architecture
NA1-9428
اسحق رضازاده
وحید حیدر نتاج
باغی که خیابان شد
description مازندران به‌واسطه برخورداری از مواهب طبیعی در طی اعصار گذشته محمل مناسبی برای باغ سازی بوده است. در دوره صفوی و حکومت شاه‌عباس، این منطقه برای شکار و گذراندن قشلاق از اهمیت خاصی برخوردار گشت و باغ‌های زیادی در این ناحیه احداث شد. شهر ساری نیز به‌عنوان مرکز سیاسی آن دوره، باغ‌هایی داشت که عدم شناخت آن‌ها به دلیل فرسایش طبیعی، توسعه شهرها و ادغام باغ‌ها در بافت شهر و تغییر کاربری آن‌ها، موجب مهجور ماندن این گروه از باغ‌های ایرانی شده است. آثار اندکی از باغ‌های مازندران برجای‌مانده و مطالعات گسترده‌ای در خصوص آن‌ها صورت نگرفته است. شناخت باغ‌های ازمیان‌رفته مازندران و یافتن الگوی حاکم بر آن‌ها می‌تواند کمک شایانی در راستای فهم غنی‌ترین منظر انسان‌ساخت ایرانی و گامی مؤثر در راه بازشناسی باغ ایرانی باشد. پژوهش حاضر بر اساس اسناد تاریخی و کاوش‌های میدانی به بازشناسی باغ شاه ساری با هدف یافتن الگوی حاکم بر ساختار آن پرداخته است. در ابتدا متون و اسناد تاریخی و گفته‌های جهانگردان در خصوص باغ و در ادامه به کمک عکس‌های تاریخی موجود، ساختار باغ بررسی شد. پس از تجزیه‌وتحلیل و ترسیم پلان احتمالی باغ با استفاده از مستندات تاریخی و اصول باغ ایرانی، می‌توان دریافت که باغ شاه دارای ساختار هندسی منظم بوده و عمارتی دورویه در محل محور اصلی آن قرار داشته است. پس از دخل و تصرف در دوره پهلوی اول، خیابان خیام امروزی در راستای محور اصلی باغ شکل‌گرفته و تبدیل به شریان شهری شد. در ادامه، ساخت‌وساز ابنیه مختلف در محدوده دو سمت محور اصلی باغ از سوی مردم آغاز شد و محله‌های مسکونی کهنه باغ شاه در شهر ساری به وجود آمد.
format article
author اسحق رضازاده
وحید حیدر نتاج
author_facet اسحق رضازاده
وحید حیدر نتاج
author_sort اسحق رضازاده
title باغی که خیابان شد
title_short باغی که خیابان شد
title_full باغی که خیابان شد
title_fullStr باغی که خیابان شد
title_full_unstemmed باغی که خیابان شد
title_sort باغی که خیابان شد
publisher Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
publishDate 2023
url https://doaj.org/article/0b0620442e5c4fa3ac063a53f487159e
work_keys_str_mv AT ạsḥqrḍạzạdh bạgẖyḵhkẖyạbạnsẖd
AT wḥydḥydrntạj bạgẖyḵhkẖyạbạnsẖd
_version_ 1718428355914629120