مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر

مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: حمیدرضا اسکندری دامنه, قاسم پورحسن
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Imam Sadiq University 2015
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/161d8ff30a3b4392a72180ed9c62d06e
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:161d8ff30a3b4392a72180ed9c62d06e
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:161d8ff30a3b4392a72180ed9c62d06e2021-12-01T09:50:26Zمقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر2228-65782228-658610.30497/prr.2015.1585https://doaj.org/article/161d8ff30a3b4392a72180ed9c62d06e2015-02-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_1585_05afe14c27e92222acf490e280483eab.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح بحث باز می‏گردد که بر ناسازگاری، و نه صرفاً نقض، تأکید دارد. بدین معنا که با وجود خدای قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه مطلق وجود شرور هیچ توجیهی نمی‏تواند داشته باشد. پژوهش حاضر در پی آن است تا با توجه به دیدگاه دو فیلسوف مطرح، مرتضی مطهری و ریچارد سوئینبرن، به مسئلۀ شر بپردازد. این دو متفکر هر دو بر اساس نظام منسجم عدل الهی خود در صدد تبیین و توجیه شرور علی‏رغم وجود خدای قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه مطلق هستند. در این مقاله، دیدگاه مطهری در دو بخش تبعیض‏ها و شرور مورد بحث قرار می‏گیرد. نظر ایشان در باب شرور ذیل سه عنوان «عدمی بودن شر»، «نسبی بودن شر» و «تفکیک‏ناپذیری خیر و شر» بررسی می‏شود. دیدگاه سوئینبرن نیز در سه محور «شر اخلاقی» (مهار منطقی، دفاع مبتنی بر اختیار، اصل صداقت و مسئولیت)، «شر طبیعی» (کسب معرفت، دفاع مبتنی بر خیرهای برتر) و «رنج حیوانات» بررسی خواهد شد. در پایان به مقایسۀ دیدگاه‏های این دو فیلسوف در محورهای انگیزۀ طرح عدل الهی، روش دو فیلسوف در ارائۀ نظریه عدل الهی، ماهیت شر، تقسم‏بندی شرور، فواید شرور، نظام احسن و رنج حیوانات می‏پردازیم، و روشن خواهد شد که هرچند هر دو متفکر در تأکید بر اختیار انسان و وجود نظام احسن الهی و فواید شرور با هم متفق‏القول‏اند، در باب ماهیت شر و تقسیم‏بندی شرور و برخی از توجیهات برای وجود شرور با هم اختلاف رای و رویکرد دارند. لذا می‏کوشیم تا وجوه اشتراک و افتراق این دو را مورد بررسی قرار دهیم. کلیدواژه‏هاحمیدرضا اسکندری دامنهقاسم پورحسنImam Sadiq Universityarticleمطهریسوئینبرنشرمسئلۀ منطقی شرنظام احسنعنایتاختیارعدل الهیPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 12, Iss 2, Pp 1-24 (2015)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic مطهری
سوئینبرن
شر
مسئلۀ منطقی شر
نظام احسن
عنایت
اختیار
عدل الهی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
spellingShingle مطهری
سوئینبرن
شر
مسئلۀ منطقی شر
نظام احسن
عنایت
اختیار
عدل الهی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
حمیدرضا اسکندری دامنه
قاسم پورحسن
مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
description مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح بحث باز می‏گردد که بر ناسازگاری، و نه صرفاً نقض، تأکید دارد. بدین معنا که با وجود خدای قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه مطلق وجود شرور هیچ توجیهی نمی‏تواند داشته باشد. پژوهش حاضر در پی آن است تا با توجه به دیدگاه دو فیلسوف مطرح، مرتضی مطهری و ریچارد سوئینبرن، به مسئلۀ شر بپردازد. این دو متفکر هر دو بر اساس نظام منسجم عدل الهی خود در صدد تبیین و توجیه شرور علی‏رغم وجود خدای قادر مطلق، عالم مطلق و خیرخواه مطلق هستند. در این مقاله، دیدگاه مطهری در دو بخش تبعیض‏ها و شرور مورد بحث قرار می‏گیرد. نظر ایشان در باب شرور ذیل سه عنوان «عدمی بودن شر»، «نسبی بودن شر» و «تفکیک‏ناپذیری خیر و شر» بررسی می‏شود. دیدگاه سوئینبرن نیز در سه محور «شر اخلاقی» (مهار منطقی، دفاع مبتنی بر اختیار، اصل صداقت و مسئولیت)، «شر طبیعی» (کسب معرفت، دفاع مبتنی بر خیرهای برتر) و «رنج حیوانات» بررسی خواهد شد. در پایان به مقایسۀ دیدگاه‏های این دو فیلسوف در محورهای انگیزۀ طرح عدل الهی، روش دو فیلسوف در ارائۀ نظریه عدل الهی، ماهیت شر، تقسم‏بندی شرور، فواید شرور، نظام احسن و رنج حیوانات می‏پردازیم، و روشن خواهد شد که هرچند هر دو متفکر در تأکید بر اختیار انسان و وجود نظام احسن الهی و فواید شرور با هم متفق‏القول‏اند، در باب ماهیت شر و تقسیم‏بندی شرور و برخی از توجیهات برای وجود شرور با هم اختلاف رای و رویکرد دارند. لذا می‏کوشیم تا وجوه اشتراک و افتراق این دو را مورد بررسی قرار دهیم. کلیدواژه‏ها
format article
author حمیدرضا اسکندری دامنه
قاسم پورحسن
author_facet حمیدرضا اسکندری دامنه
قاسم پورحسن
author_sort حمیدرضا اسکندری دامنه
title مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
title_short مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
title_full مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
title_fullStr مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
title_full_unstemmed مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
title_sort مقایسۀ دیدگاه مطهری و سوئینبرن دربارۀ مسئلۀ شر
publisher Imam Sadiq University
publishDate 2015
url https://doaj.org/article/161d8ff30a3b4392a72180ed9c62d06e
work_keys_str_mv AT ḥmydrḍạạsḵndrydạmnh mqạysەdydgạhmṭhrywswỷynbrndrbạrەmsỷlەsẖr
AT qạsmpwrḥsn mqạysەdydgạhmṭhrywswỷynbrndrbạrەmsỷlەsẖr
_version_ 1718405278967267328