نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی

سنت‌گرایی تفکر و جریانی معاصر و آمیخته با رمز و راز است که اساساً ماهیت آن بر همین عنصر رمز استوار است. هرچند به لحاظ علمی، هرگونه فرایند رمزگشایی براساس اصول، زبان و یا قراردادهایی خاص شکل می‌گیرد، اما درک و دریافت در سنت‌گرایی تنها مختص به تعدادی انگشت شمار از افرادی خاص است که با ادعای اتصال به ع...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: سیدوحید اولیائی
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar 2021
Materias:
N
Acceso en línea:https://doaj.org/article/166b7b122b1042b59b2de14e23052e8b
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:166b7b122b1042b59b2de14e23052e8b
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:166b7b122b1042b59b2de14e23052e8b2021-11-15T14:30:48Zنقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی2345-66122345-662010.22034/jaco.2021.290571.1205https://doaj.org/article/166b7b122b1042b59b2de14e23052e8b2021-09-01T00:00:00Zhttp://www.jaco-sj.com/article_138330_8ea6495607cc020b9f95920dd877023d.pdfhttps://doaj.org/toc/2345-6612https://doaj.org/toc/2345-6620سنت‌گرایی تفکر و جریانی معاصر و آمیخته با رمز و راز است که اساساً ماهیت آن بر همین عنصر رمز استوار است. هرچند به لحاظ علمی، هرگونه فرایند رمزگشایی براساس اصول، زبان و یا قراردادهایی خاص شکل می‌گیرد، اما درک و دریافت در سنت‌گرایی تنها مختص به تعدادی انگشت شمار از افرادی خاص است که با ادعای اتصال به عالم والا، به سیر و سلوکی عمیق و متعاقباً تحولی شگرف نائل شده و هم اکنون در حکم وارثان، ناقلان و مفسران رموز هنری متعالی به نشر دانش الهی و روشنگری می‌پردازند. پیروان این فلسفه، اسرار الهی قید شده در قرآن را در حکم «کتابی بسته» خطاب می‌کنند که عقل عوام از درک آن قاصر است و هرگونه ادراک و خلق بر اساس مبانی این کتاب، صرفاً بر عهدة خواص و مقربان است. بر اساس همین دیدگاه، سنت‌گرایان آثار هنرمندان مسلمان را آثاری والا و مقدس برمی‌شمارند، چراکه دربردارندة رموز معنوی هستند. از دید سنت‌گرایان جهان هستی نظامی است رمزآلود از نشانه‌های متکثر الهی که هریک در اوج کثرت مظهری واحد و منحصر به فرد از حقیقت ذات الهی هستند. به عبارت دیگر فلاسفة سنت‌گرا بر این باورند که هر موجود، ذاتی متافیزیکی و هستی‌شناسانه در خود مستتر دارد که از ماهیتی ازلی برخوردار است. در این میان علاقة بیش‌ازحد سنت‌گرایان به بیان رموز حکمت هنر اسلامی و در نگاهی بالاتر، ارائة اصول و تعاریف حکمت هنر اسلامی و تشریح چگونگی خلق آثار توسط هنرمندان مسلمان، بسیار قابل تأمل است چرا که با اندکی تفکر در نظریات و آرای برجسته‌ترین چهره‌های سنت‌گرایی همچون گنون، بورکهارت، شوان و صدر، با مسائل به دور از منطق و متناقضی روبه‌رو خواهیم شد که نه تنها رنگ و بویی از حکمت، نه لزوماً اسلامی، نداشته، بلکه عقل سلیم و تفکر منطقی نیز به هیچ عنوان قادر به پذیرش آنها نیست. این مقاله به بررسی آرا و نظریات اصلی شاخص‌ترین چهره‌های سنت‌گرایی در باب حکمت هنر اسلامی و رموز نهفته در آن به مقایسة آنها با مفاهیم اسلامی تبیین شده در سنت اسلامی که به ادعای خود این اشخاص مبنای نظریات آنان است، پرداخته و به تشریح مختصری از تناقضات موجود و حضور آموزه‌های مکاتب دیگر در این جریان می‌پردازد.سیدوحید اولیائیNazararticleسنتحکمتهنر اسلامیگنونبورکهارتشواننصرHistory of CivilizationCB3-482Fine ArtsNENFAهنر و تمدن شرق, Vol 9, Iss 33, Pp 5-10 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic سنت
حکمت
هنر اسلامی
گنون
بورکهارت
شوان
نصر
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
spellingShingle سنت
حکمت
هنر اسلامی
گنون
بورکهارت
شوان
نصر
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
سیدوحید اولیائی
نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
description سنت‌گرایی تفکر و جریانی معاصر و آمیخته با رمز و راز است که اساساً ماهیت آن بر همین عنصر رمز استوار است. هرچند به لحاظ علمی، هرگونه فرایند رمزگشایی براساس اصول، زبان و یا قراردادهایی خاص شکل می‌گیرد، اما درک و دریافت در سنت‌گرایی تنها مختص به تعدادی انگشت شمار از افرادی خاص است که با ادعای اتصال به عالم والا، به سیر و سلوکی عمیق و متعاقباً تحولی شگرف نائل شده و هم اکنون در حکم وارثان، ناقلان و مفسران رموز هنری متعالی به نشر دانش الهی و روشنگری می‌پردازند. پیروان این فلسفه، اسرار الهی قید شده در قرآن را در حکم «کتابی بسته» خطاب می‌کنند که عقل عوام از درک آن قاصر است و هرگونه ادراک و خلق بر اساس مبانی این کتاب، صرفاً بر عهدة خواص و مقربان است. بر اساس همین دیدگاه، سنت‌گرایان آثار هنرمندان مسلمان را آثاری والا و مقدس برمی‌شمارند، چراکه دربردارندة رموز معنوی هستند. از دید سنت‌گرایان جهان هستی نظامی است رمزآلود از نشانه‌های متکثر الهی که هریک در اوج کثرت مظهری واحد و منحصر به فرد از حقیقت ذات الهی هستند. به عبارت دیگر فلاسفة سنت‌گرا بر این باورند که هر موجود، ذاتی متافیزیکی و هستی‌شناسانه در خود مستتر دارد که از ماهیتی ازلی برخوردار است. در این میان علاقة بیش‌ازحد سنت‌گرایان به بیان رموز حکمت هنر اسلامی و در نگاهی بالاتر، ارائة اصول و تعاریف حکمت هنر اسلامی و تشریح چگونگی خلق آثار توسط هنرمندان مسلمان، بسیار قابل تأمل است چرا که با اندکی تفکر در نظریات و آرای برجسته‌ترین چهره‌های سنت‌گرایی همچون گنون، بورکهارت، شوان و صدر، با مسائل به دور از منطق و متناقضی روبه‌رو خواهیم شد که نه تنها رنگ و بویی از حکمت، نه لزوماً اسلامی، نداشته، بلکه عقل سلیم و تفکر منطقی نیز به هیچ عنوان قادر به پذیرش آنها نیست. این مقاله به بررسی آرا و نظریات اصلی شاخص‌ترین چهره‌های سنت‌گرایی در باب حکمت هنر اسلامی و رموز نهفته در آن به مقایسة آنها با مفاهیم اسلامی تبیین شده در سنت اسلامی که به ادعای خود این اشخاص مبنای نظریات آنان است، پرداخته و به تشریح مختصری از تناقضات موجود و حضور آموزه‌های مکاتب دیگر در این جریان می‌پردازد.
format article
author سیدوحید اولیائی
author_facet سیدوحید اولیائی
author_sort سیدوحید اولیائی
title نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
title_short نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
title_full نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
title_fullStr نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
title_full_unstemmed نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
title_sort نقد آرای سنت‌گرایان در باب حکمت و رموز نهفته در هنر اسلامی
publisher Nazar
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/166b7b122b1042b59b2de14e23052e8b
work_keys_str_mv AT sydwḥydạwlyạỷy nqdậrạysntgrạyạndrbạbḥḵmtwrmwznhfthdrhnrạslạmy
_version_ 1718428359320403968