ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه

نماتد‌های ریشه‌گرهی، از مهم‌ترین نماتدهای انگل گیاهی در سطح جهان می‌باشند که اغلب محصولات زراعی را مورد حمله قرار می‌دهند. استفاده از ارقام متحمل یا مقاوم به نماتد، یکی از روش‌های موثر در کاهش خسارت ناشی از نماتدهای ریشه‌گرهی است. در این مطالعه با هدف ارزیابی سطح مقاومت تعدادی از ارقام گوجه‌فرنگی شا...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: آمنه اسدی سرداری, عصمت مهدیخانی مقدم, محمد زکی عقل
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Ferdowsi University of Mashhad 2021
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/404756a0a86643b9ae6f8dcffab4a093
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:404756a0a86643b9ae6f8dcffab4a093
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:404756a0a86643b9ae6f8dcffab4a0932021-11-08T05:23:12Zارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه2008-474910.22067/jpp.2021.32748.0https://doaj.org/article/404756a0a86643b9ae6f8dcffab4a0932021-11-01T00:00:00Zhttps://jpp.um.ac.ir/article_39797_78faec81c9bd024b39b824d55092e42f.pdfhttps://doaj.org/toc/2008-4749نماتد‌های ریشه‌گرهی، از مهم‌ترین نماتدهای انگل گیاهی در سطح جهان می‌باشند که اغلب محصولات زراعی را مورد حمله قرار می‌دهند. استفاده از ارقام متحمل یا مقاوم به نماتد، یکی از روش‌های موثر در کاهش خسارت ناشی از نماتدهای ریشه‌گرهی است. در این مطالعه با هدف ارزیابی سطح مقاومت تعدادی از ارقام گوجه‌فرنگی شامل ALYSTE F-1، ARYZA F-1، Early Urbana، Rutgers و Mobil ( هلند و مجارستان)، نسبت به حمله‌ی نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica، در قالب پنج تکرار و در دو حالت مایه‌زنی و عدم مایه‌زنی در شرایط گلخانه‌ای، برخی شاخص‌های رشدی گیاه (وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک بخش هوایی، طول ریشه، ارتفاع گیاه و وزن تر و خشک کل) و تولیدمثلی نماتد (تعداد گال و توده تخم نماتد در گرم ریشه و کل ریشه، تعداد تخم موجود در توده تخم، تعداد لاروهای سن دوم موجود در خاک، جمعیت نهایی نماتد و فاکتور تولیدمثلی) بررسی شده است. نتایج نشان داد که رقم ALYSTE F-1، با کم‌ترین تعداد گال ریشه، توده‌تخم، تخم و لارو سن دوم موجود در خاک و به تبع آن کم‌ترین میزان جمعیت نماتد، به عنوان رقمی نسبتا مقاوم شناخته شد. از نظر صفات رویشی گیاه نیز مشخص گردید رقم ALYSTE F-1، در بالاترین سطح، از لحاظ ویژگی‌های رویشی بوده و از تفاوت آماری معنی‌داری نسبت به دیگر ارقام برخوردار بوده است. نتایج هم‌چنین نشان داد که ارقام موبیل هلند، موبیل مجارستان، ارلی‌اربانا، ARYZA F-1 و روتگرس نسبت به نماتد ریشه‌گرهی، براساس فاکتور تولیدمثل (RF) و شاخص گال در زمره‌ی ارقام خیلی حساس طبقه‌بندی شدند. براساس ویژگی‌های زایشی نماتد مشخص گردید که ارقام موبیل هلند، موبیل مجارستان و ارلی‌اربانا، بیش‌ترین جمعیت نماتد و بالاترین فاکتور تولیدمثل را به خود اختصاص دادند اما از لحاظ ویژگی‌های رویشی، رقم روتگرس در بین ارقام، از تاثیرپذیری بیش‌تری برخوردار بود. نتایج تجزیه‌ خوشه‌ای براساس مجموع صفات رویشی گیاه و تولیدمثلی نماتد نیز نشان داد که رقم ALYSTE F-1 به صورت مجزا از دیگر ارقام قرار گرفت. در نهایت براساس مجموع نتایج حاصل از این پژوهش، رقم ALYSTE F-1، به عنوان مقاوم‌ترین رقم شناخته شد.آمنه اسدی سرداریعصمت مهدیخانی مقدممحمد زکی عقلFerdowsi University of Mashhadarticleارقام گوجه‌فرنگیصفات تولیدمثلی نماتدصفات رویشی گیاهمقاومتmeloidogyne javanicaAgriculture (General)S1-972FAMajallah-i ḥifāẓat-i giyāhān, Vol 35, Iss 3, Pp 279-291 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic ارقام گوجه‌فرنگی
صفات تولیدمثلی نماتد
صفات رویشی گیاه
مقاومت
meloidogyne javanica
Agriculture (General)
S1-972
spellingShingle ارقام گوجه‌فرنگی
صفات تولیدمثلی نماتد
صفات رویشی گیاه
مقاومت
meloidogyne javanica
Agriculture (General)
S1-972
آمنه اسدی سرداری
عصمت مهدیخانی مقدم
محمد زکی عقل
ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
description نماتد‌های ریشه‌گرهی، از مهم‌ترین نماتدهای انگل گیاهی در سطح جهان می‌باشند که اغلب محصولات زراعی را مورد حمله قرار می‌دهند. استفاده از ارقام متحمل یا مقاوم به نماتد، یکی از روش‌های موثر در کاهش خسارت ناشی از نماتدهای ریشه‌گرهی است. در این مطالعه با هدف ارزیابی سطح مقاومت تعدادی از ارقام گوجه‌فرنگی شامل ALYSTE F-1، ARYZA F-1، Early Urbana، Rutgers و Mobil ( هلند و مجارستان)، نسبت به حمله‌ی نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica، در قالب پنج تکرار و در دو حالت مایه‌زنی و عدم مایه‌زنی در شرایط گلخانه‌ای، برخی شاخص‌های رشدی گیاه (وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک بخش هوایی، طول ریشه، ارتفاع گیاه و وزن تر و خشک کل) و تولیدمثلی نماتد (تعداد گال و توده تخم نماتد در گرم ریشه و کل ریشه، تعداد تخم موجود در توده تخم، تعداد لاروهای سن دوم موجود در خاک، جمعیت نهایی نماتد و فاکتور تولیدمثلی) بررسی شده است. نتایج نشان داد که رقم ALYSTE F-1، با کم‌ترین تعداد گال ریشه، توده‌تخم، تخم و لارو سن دوم موجود در خاک و به تبع آن کم‌ترین میزان جمعیت نماتد، به عنوان رقمی نسبتا مقاوم شناخته شد. از نظر صفات رویشی گیاه نیز مشخص گردید رقم ALYSTE F-1، در بالاترین سطح، از لحاظ ویژگی‌های رویشی بوده و از تفاوت آماری معنی‌داری نسبت به دیگر ارقام برخوردار بوده است. نتایج هم‌چنین نشان داد که ارقام موبیل هلند، موبیل مجارستان، ارلی‌اربانا، ARYZA F-1 و روتگرس نسبت به نماتد ریشه‌گرهی، براساس فاکتور تولیدمثل (RF) و شاخص گال در زمره‌ی ارقام خیلی حساس طبقه‌بندی شدند. براساس ویژگی‌های زایشی نماتد مشخص گردید که ارقام موبیل هلند، موبیل مجارستان و ارلی‌اربانا، بیش‌ترین جمعیت نماتد و بالاترین فاکتور تولیدمثل را به خود اختصاص دادند اما از لحاظ ویژگی‌های رویشی، رقم روتگرس در بین ارقام، از تاثیرپذیری بیش‌تری برخوردار بود. نتایج تجزیه‌ خوشه‌ای براساس مجموع صفات رویشی گیاه و تولیدمثلی نماتد نیز نشان داد که رقم ALYSTE F-1 به صورت مجزا از دیگر ارقام قرار گرفت. در نهایت براساس مجموع نتایج حاصل از این پژوهش، رقم ALYSTE F-1، به عنوان مقاوم‌ترین رقم شناخته شد.
format article
author آمنه اسدی سرداری
عصمت مهدیخانی مقدم
محمد زکی عقل
author_facet آمنه اسدی سرداری
عصمت مهدیخانی مقدم
محمد زکی عقل
author_sort آمنه اسدی سرداری
title ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
title_short ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
title_full ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
title_fullStr ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
title_full_unstemmed ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی Meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
title_sort ارزیابی مقاومت برخی ارقام گوجه‌فرنگی نسبت به نماتد ریشه‌گرهی meloidogyne javanica در شرایط گلخانه
publisher Ferdowsi University of Mashhad
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/404756a0a86643b9ae6f8dcffab4a093
work_keys_str_mv AT ậmnhạsdysrdạry ạrzyạbymqạwmtbrkẖyạrqạmgwjhfrngynsbtbhnmạtdrysẖhgrhymeloidogynejavanicadrsẖrạyṭglkẖạnh
AT ʿṣmtmhdykẖạnymqdm ạrzyạbymqạwmtbrkẖyạrqạmgwjhfrngynsbtbhnmạtdrysẖhgrhymeloidogynejavanicadrsẖrạyṭglkẖạnh
AT mḥmdzḵyʿql ạrzyạbymqạwmtbrkẖyạrqạmgwjhfrngynsbtbhnmạtdrysẖhgrhymeloidogynejavanicadrsẖrạyṭglkẖạnh
_version_ 1718442900438646784