برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی
طبق مبانی حکمت متعالیه، نفس انسانی بعد از حدوث در این عالم، بنا بر استعدادی که دارد، آن به آن از فعلیّتی خارج می شود و فعلیّتی جدید می یابد و در این سیر به تجرّد می-رسد تا آنگاه که بدن را رها می کند و مسیر تکاملی خود را بدون بدن عنصری (دنیوی) ادامه میدهد. تلقّی ابتدایی این است که طبق این مبانی، باز...
Guardado en:
Autores principales: | , |
---|---|
Formato: | article |
Lenguaje: | FA |
Publicado: |
Imam Sadiq University
2013
|
Materias: | |
Acceso en línea: | https://doaj.org/article/4218b5698b80488dbff06d438b11a591 |
Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
id |
oai:doaj.org-article:4218b5698b80488dbff06d438b11a591 |
---|---|
record_format |
dspace |
spelling |
oai:doaj.org-article:4218b5698b80488dbff06d438b11a5912021-12-01T09:55:20Zبرون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی2228-65782228-658610.30497/prr.2013.1416https://doaj.org/article/4218b5698b80488dbff06d438b11a5912013-07-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_1416_5bf99e3462841f422bbc5e78e49aa867.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586طبق مبانی حکمت متعالیه، نفس انسانی بعد از حدوث در این عالم، بنا بر استعدادی که دارد، آن به آن از فعلیّتی خارج می شود و فعلیّتی جدید می یابد و در این سیر به تجرّد می-رسد تا آنگاه که بدن را رها می کند و مسیر تکاملی خود را بدون بدن عنصری (دنیوی) ادامه میدهد. تلقّی ابتدایی این است که طبق این مبانی، بازگشت نفس به بدن دنیوی در دار دنیا امری ناممکن است؛ و مهمترین دلیل آن نیز قاعدة امتناع تراجع است. اما وقتی در نظر آوریم که عموم مسلمانان، به ویژه شیعیان، بر اساس برخی آیات قرآن کریم و روایات معتقدند که تا کنون، در مواردی مردگان زنده شدهاند و در دورة آخر الزمان نیز برخی زنده میشوند و رجعت میکنند، عویصه و مشکلی خاصّ در این باره ظاهر میشود؛ چرا که اعتقاد به رجعت یا احیای مردگان، به منزلة بازگشت نفس به بدن دنیوی در دار دنیاست.بر این اساس، عموم فلاسفه و به ویژه صدرائیان باید بهگونهای رجعت و احیای مردگان را به صورت عقلانی تبیین کنند که به نفی قاعدة امتناع تراجع نینجامد؛ زیرا ابطال تناسخ را بر مبنای همین قاعده پذیرفتهاند. سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، از معدود اندیشمندانی است که در این باره سخن گفته و ضمن پذیرش این قاعده، رجعت و بازگشت نفوس به بدن دنیوی را از مصادیق این قاعده نمیداند. او، با دست نکشیدن از مبانی صدرایی، تلاش کرده است تا از طریق قاعدة «القسر لایدوم» و نیز «اثر وجودی لازم البروز خاصّ هر موجود»، تبیینی عقلانی از بازگشت برخی نفوس به زندگی دنیوی به دست دهد، و از رجعت مورد اعتقاد شیعه دفاع کند و تفاوت آن را با تناسخ توضیح دهد.محمّدکاظم فرقانیمحمّد احمدی زادهImam Sadiq Universityarticleرجعتحرکت جوهرینفسبدنتراجعحکمت متعالیهرفیعی قزوینیPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 11, Iss 1, Pp 79-97 (2013) |
institution |
DOAJ |
collection |
DOAJ |
language |
FA |
topic |
رجعت حرکت جوهری نفس بدن تراجع حکمت متعالیه رفیعی قزوینی Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
spellingShingle |
رجعت حرکت جوهری نفس بدن تراجع حکمت متعالیه رفیعی قزوینی Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 محمّدکاظم فرقانی محمّد احمدی زاده برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
description |
طبق مبانی حکمت متعالیه، نفس انسانی بعد از حدوث در این عالم، بنا بر استعدادی که دارد، آن به آن از فعلیّتی خارج می شود و فعلیّتی جدید می یابد و در این سیر به تجرّد می-رسد تا آنگاه که بدن را رها می کند و مسیر تکاملی خود را بدون بدن عنصری (دنیوی) ادامه میدهد. تلقّی ابتدایی این است که طبق این مبانی، بازگشت نفس به بدن دنیوی در دار دنیا امری ناممکن است؛ و مهمترین دلیل آن نیز قاعدة امتناع تراجع است. اما وقتی در نظر آوریم که عموم مسلمانان، به ویژه شیعیان، بر اساس برخی آیات قرآن کریم و روایات معتقدند که تا کنون، در مواردی مردگان زنده شدهاند و در دورة آخر الزمان نیز برخی زنده میشوند و رجعت میکنند، عویصه و مشکلی خاصّ در این باره ظاهر میشود؛ چرا که اعتقاد به رجعت یا احیای مردگان، به منزلة بازگشت نفس به بدن دنیوی در دار دنیاست.بر این اساس، عموم فلاسفه و به ویژه صدرائیان باید بهگونهای رجعت و احیای مردگان را به صورت عقلانی تبیین کنند که به نفی قاعدة امتناع تراجع نینجامد؛ زیرا ابطال تناسخ را بر مبنای همین قاعده پذیرفتهاند. سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، از معدود اندیشمندانی است که در این باره سخن گفته و ضمن پذیرش این قاعده، رجعت و بازگشت نفوس به بدن دنیوی را از مصادیق این قاعده نمیداند. او، با دست نکشیدن از مبانی صدرایی، تلاش کرده است تا از طریق قاعدة «القسر لایدوم» و نیز «اثر وجودی لازم البروز خاصّ هر موجود»، تبیینی عقلانی از بازگشت برخی نفوس به زندگی دنیوی به دست دهد، و از رجعت مورد اعتقاد شیعه دفاع کند و تفاوت آن را با تناسخ توضیح دهد. |
format |
article |
author |
محمّدکاظم فرقانی محمّد احمدی زاده |
author_facet |
محمّدکاظم فرقانی محمّد احمدی زاده |
author_sort |
محمّدکاظم فرقانی |
title |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
title_short |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
title_full |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
title_fullStr |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
title_full_unstemmed |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
title_sort |
برون رفت استاد رفیعی قزوینی از مشکله رجعت در اندیشه صدرایی |
publisher |
Imam Sadiq University |
publishDate |
2013 |
url |
https://doaj.org/article/4218b5698b80488dbff06d438b11a591 |
work_keys_str_mv |
AT mḥmdḵạẓmfrqạny brwnrftạstạdrfyʿyqzwynyạzmsẖḵlhrjʿtdrạndysẖhṣdrạyy AT mḥmdạḥmdyzạdh brwnrftạstạdrfyʿyqzwynyạzmsẖḵlhrjʿtdrạndysẖhṣdrạyy |
_version_ |
1718405290173399040 |