İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî

İbn Haldun (1332-1406) Mukaddime adlı eserinde mûsikîyi aklî (felsefî) ilimlerden bir ilim olarak zikretmektedir. İbn Haldun’a göre aklî (felsefî) ilimler 7 tanedir. Bu ilimlerin başında “Mantık” ilmi gelmektedir. Daha sonra ise sırasıyla ta’limî (riyâzî) ilimlerden aritmetik, geometri, kozmografya,...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: Yalçın Çetinkaya
Formato: article
Lenguaje:AR
EN
TR
Publicado: Ibn Haldun University 2017
Materias:
H
P
Acceso en línea:https://doaj.org/article/4edc438cc7aa435dafd819780eea04bb
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:4edc438cc7aa435dafd819780eea04bb
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:4edc438cc7aa435dafd819780eea04bb2021-11-18T17:44:46Zİbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî10.36657/ihcd.2017.222651-379Xhttps://doaj.org/article/4edc438cc7aa435dafd819780eea04bb2017-01-01T00:00:00Zhttps://journal.ihu.edu.tr/index.php/ihu1/article/view/35https://doaj.org/toc/2651-379Xİbn Haldun (1332-1406) Mukaddime adlı eserinde mûsikîyi aklî (felsefî) ilimlerden bir ilim olarak zikretmektedir. İbn Haldun’a göre aklî (felsefî) ilimler 7 tanedir. Bu ilimlerin başında “Mantık” ilmi gelmektedir. Daha sonra ise sırasıyla ta’limî (riyâzî) ilimlerden aritmetik, geometri, kozmografya, bundan sonra da mûsikî, tabiiyyat ve ilâhiyyat ilimleri gelmektedir. İbn Haldun mûsikî ilmini, seslerin ve nağmelerin birbirlerine olan oranları ve bu oranları sayı itibariyle tâyin eden ve ölçme usullerini inceleyen bir ilim olarak kabul etmektedir. Faydası ise, şarkı söylerken riâyet edilmesi gereken teganni nağmelerini öğretmektir. İbn Haldun, Mukaddime adlı eserinde mûsikîyi bütün zâviyelerden ele alarak incelemiş önemli bir İslâm düşünürüdür. Onun eserinde mûsikîye dâir hem icrâ ve hem de nazarî açıdan önemli bilgiler bulabilmekteyiz. Özellikle ilerleyen bölümlerde mûsikîyi hikmet ve felsefe ilimleri kategorisine dâhil etmesi, onun kadîm İslâm düşünürlerinin mûsikî hakkındaki düşüncelerine yaklaştığını göstermektedir. Bu da bizlere İslâm düşünce ve medeniyetinin mûsikî düşünce ve yorumlarının genel olarak hikmet ve felsefe temelli olduğunu öğretmektedir. Bu yaklaşımlarıyla İbn Haldun ondördüncü yüzyılın sonları ve onbeşinci yüzyılın başlarındaki mûsikî düşüncesini yansıtmaktadır.Yalçın ÇetinkayaIbn Haldun Universityarticleİbn HaldunMukaddimeMûsikîAkli İlimlerSocial SciencesHLanguage and LiteraturePArts in generalNX1-820ARENTRİbn Haldun Çalışmaları Dergisi, Vol 2, Iss 1 (2017)
institution DOAJ
collection DOAJ
language AR
EN
TR
topic İbn Haldun
Mukaddime
Mûsikî
Akli İlimler
Social Sciences
H
Language and Literature
P
Arts in general
NX1-820
spellingShingle İbn Haldun
Mukaddime
Mûsikî
Akli İlimler
Social Sciences
H
Language and Literature
P
Arts in general
NX1-820
Yalçın Çetinkaya
İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
description İbn Haldun (1332-1406) Mukaddime adlı eserinde mûsikîyi aklî (felsefî) ilimlerden bir ilim olarak zikretmektedir. İbn Haldun’a göre aklî (felsefî) ilimler 7 tanedir. Bu ilimlerin başında “Mantık” ilmi gelmektedir. Daha sonra ise sırasıyla ta’limî (riyâzî) ilimlerden aritmetik, geometri, kozmografya, bundan sonra da mûsikî, tabiiyyat ve ilâhiyyat ilimleri gelmektedir. İbn Haldun mûsikî ilmini, seslerin ve nağmelerin birbirlerine olan oranları ve bu oranları sayı itibariyle tâyin eden ve ölçme usullerini inceleyen bir ilim olarak kabul etmektedir. Faydası ise, şarkı söylerken riâyet edilmesi gereken teganni nağmelerini öğretmektir. İbn Haldun, Mukaddime adlı eserinde mûsikîyi bütün zâviyelerden ele alarak incelemiş önemli bir İslâm düşünürüdür. Onun eserinde mûsikîye dâir hem icrâ ve hem de nazarî açıdan önemli bilgiler bulabilmekteyiz. Özellikle ilerleyen bölümlerde mûsikîyi hikmet ve felsefe ilimleri kategorisine dâhil etmesi, onun kadîm İslâm düşünürlerinin mûsikî hakkındaki düşüncelerine yaklaştığını göstermektedir. Bu da bizlere İslâm düşünce ve medeniyetinin mûsikî düşünce ve yorumlarının genel olarak hikmet ve felsefe temelli olduğunu öğretmektedir. Bu yaklaşımlarıyla İbn Haldun ondördüncü yüzyılın sonları ve onbeşinci yüzyılın başlarındaki mûsikî düşüncesini yansıtmaktadır.
format article
author Yalçın Çetinkaya
author_facet Yalçın Çetinkaya
author_sort Yalçın Çetinkaya
title İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
title_short İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
title_full İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
title_fullStr İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
title_full_unstemmed İbn Haldun ve Matematik İlimlerden Bir İlim Olarak Mûsikî
title_sort i̇bn haldun ve matematik i̇limlerden bir i̇lim olarak mûsikî
publisher Ibn Haldun University
publishDate 2017
url https://doaj.org/article/4edc438cc7aa435dafd819780eea04bb
work_keys_str_mv AT yalcıncetinkaya ibnhaldunvematematikilimlerdenbirilimolarakmusiki
_version_ 1718420724686782464