گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین
در میان دانشمندان علوم شناختی دین، شماری پس از انجام یا بررسی آزمایش‌ها بر آن‌اند که همۀ انسان‌ها «خداباور شهودی» و «دین‌دار طبیعی» هستند. از دید این متفکران، سه قوه اساسی در درون ما شامل «قوه ذهن‌مندانگاری»، «قوه عاملیت‌باوری» و «قوه غایت‌باوری» در نتیجۀ تکامل جزو ساختار شناختی‌مان قرار گرفته است...
Guardado en:
| Autores principales: | , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | FA |
| Publicado: |
Imam Sadiq University
2021
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/5c8c4daf1e35400b8142f3aa0821fdfd |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:5c8c4daf1e35400b8142f3aa0821fdfd |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:5c8c4daf1e35400b8142f3aa0821fdfd2021-12-01T09:18:43Zگشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین2228-65782228-658610.30497/prr.2021.240612.1668https://doaj.org/article/5c8c4daf1e35400b8142f3aa0821fdfd2021-10-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_75904_675f2312aff088ec89e882bb145343d7.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586در میان دانشمندان علوم شناختی دین، شماری پس از انجام یا بررسی آزمایش‌ها بر آن‌اند که همۀ انسان‌ها «خداباور شهودی» و «دین‌دار طبیعی» هستند. از دید این متفکران، سه قوه اساسی در درون ما شامل «قوه ذهن‌مندانگاری»، «قوه عاملیت‌باوری» و «قوه غایت‌باوری» در نتیجۀ تکامل جزو ساختار شناختی‌مان قرار گرفته است. این دانشمندان داشتن همین سه قوه و باورهای پیداشده از آنها را دین‌داری طبیعی می‌نامند و بر این اساس همۀ ما انسان‌ها را دین‌داران طبیعی یا خداباوران شهودی یا باورمند زاده‌شده می‌خوانند. بنابراین ساختار شناختی همۀ ما انسان‌ها به هنگام تولد به گونه‌ای است که زمینۀ دین‌داری را در وجودمان فراهم می‌سازد. یکی از اشکالاتی که در نگاه اول به این نظریه وارد می‌شود این است که اگر واقعاً خداباوری شهودی است، پس چرا شمار زیادی از انسان‌ها خداناباورند. در این مقاله بنا داریم به تبیین نظریۀ خداباوری شهودی در علوم شناختی دین بپردازیم و سپس در برابر اشکالِ وجود پرشمار خداناباوران از آن دفاع کنیم. پاسخ ما به صورت خلاصه چنین است که خداناباوری انواع گوناگونی دارد: «خداناباوری شناختی»، «خداناباوری انگیزشی»، «خداناباوری فرهنگی» و «خداناباوری تحلیلی». با این تقسیم‌بندی، خداباوری و خداناباوری در همۀ دسته‌ها جز دستۀ اول قابل جمع است. به عبارت دیگر، با این تحلیلِ برآمده از علوم شناختی دین، همان شمار زیاد خداناباوران را می‌توان خداباور شهودی دانست، گرچه خود التفات یا قبول نداشته باشند. از این رو به رغم شمار فراوان و روبه‌افزایش خداناباوران، می‌توان همچنان از نظریۀ خداباوری شهودی در علوم شناختی دین دفاع کرد.نعیمه پورمحمدیمیثم فصیحی رامندیImam Sadiq Universityarticleعلوم شناختی دینخداباوری شهودیدین‌داری طبیعیخداباوری فطریخداناباوریPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 19, Iss 1, Pp 207-226 (2021) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
FA |
| topic |
علوم شناختی دین خداباوری شهودی دین‌داری طبیعی خداباوری فطری خداناباوری Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
| spellingShingle |
علوم شناختی دین خداباوری شهودی دین‌داری طبیعی خداباوری فطری خداناباوری Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 نعیمه پورمحمدی میثم فصیحی رامندی گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| description |
در میان دانشمندان علوم شناختی دین، شماری پس از انجام یا بررسی آزمایش‌ها بر آن‌اند که همۀ انسان‌ها «خداباور شهودی» و «دین‌دار طبیعی» هستند. از دید این متفکران، سه قوه اساسی در درون ما شامل «قوه ذهن‌مندانگاری»، «قوه عاملیت‌باوری» و «قوه غایت‌باوری» در نتیجۀ تکامل جزو ساختار شناختی‌مان قرار گرفته است. این دانشمندان داشتن همین سه قوه و باورهای پیداشده از آنها را دین‌داری طبیعی می‌نامند و بر این اساس همۀ ما انسان‌ها را دین‌داران طبیعی یا خداباوران شهودی یا باورمند زاده‌شده می‌خوانند. بنابراین ساختار شناختی همۀ ما انسان‌ها به هنگام تولد به گونه‌ای است که زمینۀ دین‌داری را در وجودمان فراهم می‌سازد. یکی از اشکالاتی که در نگاه اول به این نظریه وارد می‌شود این است که اگر واقعاً خداباوری شهودی است، پس چرا شمار زیادی از انسان‌ها خداناباورند. در این مقاله بنا داریم به تبیین نظریۀ خداباوری شهودی در علوم شناختی دین بپردازیم و سپس در برابر اشکالِ وجود پرشمار خداناباوران از آن دفاع کنیم. پاسخ ما به صورت خلاصه چنین است که خداناباوری انواع گوناگونی دارد: «خداناباوری شناختی»، «خداناباوری انگیزشی»، «خداناباوری فرهنگی» و «خداناباوری تحلیلی». با این تقسیم‌بندی، خداباوری و خداناباوری در همۀ دسته‌ها جز دستۀ اول قابل جمع است. به عبارت دیگر، با این تحلیلِ برآمده از علوم شناختی دین، همان شمار زیاد خداناباوران را می‌توان خداباور شهودی دانست، گرچه خود التفات یا قبول نداشته باشند. از این رو به رغم شمار فراوان و روبه‌افزایش خداناباوران، می‌توان همچنان از نظریۀ خداباوری شهودی در علوم شناختی دین دفاع کرد. |
| format |
article |
| author |
نعیمه پورمحمدی میثم فصیحی رامندی |
| author_facet |
نعیمه پورمحمدی میثم فصیحی رامندی |
| author_sort |
نعیمه پورمحمدی |
| title |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| title_short |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| title_full |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| title_fullStr |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| title_full_unstemmed |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| title_sort |
گشایش معمای ایدۀ «خداباوری شهودی» و وجود پرشمار خداناباوران: پژوهشی در علوم شناختی دین |
| publisher |
Imam Sadiq University |
| publishDate |
2021 |
| url |
https://doaj.org/article/5c8c4daf1e35400b8142f3aa0821fdfd |
| work_keys_str_mv |
AT nʿymhpwrmḥmdy gsẖạysẖmʿmạyạydەkẖdạbạwrysẖhwdywwjwdprsẖmạrkẖdạnạbạwrạnpzẖwhsẖydrʿlwmsẖnạkẖtydyn AT mytẖmfṣyḥyrạmndy gsẖạysẖmʿmạyạydەkẖdạbạwrysẖhwdywwjwdprsẖmạrkẖdạnạbạwrạnpzẖwhsẖydrʿlwmsẖnạkẖtydyn |
| _version_ |
1718405355293114368 |