بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند
براهین اخلاقی اثبات وجود خدا که از مقدماتی با محتوای تجربه و اندیشۀ اخلاقی صورت یافته‌اند، به برهان اخلاقی عملی و نظری تفکیک می‌شوند. کانت نخستین بار از راه عقل عملی و با استناد به این که اخلاق اساساً یک تعهد عقلانی است، فرض وجود خداوند را برای تحقق خیر برین که غایت حیات اخلاقی انسان است ضروری شمرد...
Guardado en:
| Autores principales: | , , , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | FA |
| Publicado: |
Imam Sadiq University
2018
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/79f79bfb3f024d75b722d0114f3a89ca |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:79f79bfb3f024d75b722d0114f3a89ca |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:79f79bfb3f024d75b722d0114f3a89ca2021-12-01T09:48:51Zبررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند2228-65782228-658610.30497/prr.2018.2089https://doaj.org/article/79f79bfb3f024d75b722d0114f3a89ca2018-02-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_2089_2c0a828c5e17e8ef7bf089a54100f815.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586براهین اخلاقی اثبات وجود خدا که از مقدماتی با محتوای تجربه و اندیشۀ اخلاقی صورت یافته‌اند، به برهان اخلاقی عملی و نظری تفکیک می‌شوند. کانت نخستین بار از راه عقل عملی و با استناد به این که اخلاق اساساً یک تعهد عقلانی است، فرض وجود خداوند را برای تحقق خیر برین که غایت حیات اخلاقی انسان است ضروری شمرد. در نظر منتقدان، این برهان از حیث سازگاری درونی خودمتناقض و از اثبات وجود خارجی خداوند ناتوان است. از این رو، برخی شارحان کانت تلاش کرده‌اند از راه اثبات عینیت ارزش‌های اخلاقی برهانی نظری بر وجود خدا شکل دهند. ایشان مدعی‌اند رفتار اخلاقی انسان‌ها در ادوار مختلف مبتنی بر وجود پاره‌ای ارزش‌های اخلاقی عام، جهان‌شمول و آفاقی است که صرفاً با در نظر گرفتن وجود خدایی یگانه قابل تبیین است. کسانی نیز تلاش نموده‌اند با اصلاح چهارچوب کلی برهان اخلاقی کانت و از راه عقلانیت عملی اخلاقی زیستن، استدلالی خداگرایانه بر مبنای اخلاق شکل دهند. در نظر ایشان، پذیرش مرجعی مقتدر و نامتناهی در رأس نظام اخلاقی در مقایسه با نظریه‌های رقیب، به لحاظ عملی و در فرایند تصمیم‌سازی اخلاقی، سودمندتر است. در این مقاله به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی ضمن تحلیل انتقادی برهان اخلاقی کانت، تلاش‌های صورت‌یافته در جهت اصلاح این برهان، که عموماً به دو گونه تقریر نظری و عملی انجامیده است، بررسی و نقد می‌شود.علیرضا مصدقی حقیقیافلاطون صادقیمحمد حسین مهدوی نژاداسماعیل زارعImam Sadiq Universityarticleخداوندبرهان اخلاقیبرهان اخلاقی نظریبرهان اخلاقی عملیکانتPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 15, Iss 2, Pp 211-232 (2018) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
FA |
| topic |
خداوند برهان اخلاقی برهان اخلاقی نظری برهان اخلاقی عملی کانت Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
| spellingShingle |
خداوند برهان اخلاقی برهان اخلاقی نظری برهان اخلاقی عملی کانت Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 علیرضا مصدقی حقیقی افلاطون صادقی محمد حسین مهدوی نژاد اسماعیل زارع بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| description |
براهین اخلاقی اثبات وجود خدا که از مقدماتی با محتوای تجربه و اندیشۀ اخلاقی صورت یافته‌اند، به برهان اخلاقی عملی و نظری تفکیک می‌شوند. کانت نخستین بار از راه عقل عملی و با استناد به این که اخلاق اساساً یک تعهد عقلانی است، فرض وجود خداوند را برای تحقق خیر برین که غایت حیات اخلاقی انسان است ضروری شمرد. در نظر منتقدان، این برهان از حیث سازگاری درونی خودمتناقض و از اثبات وجود خارجی خداوند ناتوان است. از این رو، برخی شارحان کانت تلاش کرده‌اند از راه اثبات عینیت ارزش‌های اخلاقی برهانی نظری بر وجود خدا شکل دهند. ایشان مدعی‌اند رفتار اخلاقی انسان‌ها در ادوار مختلف مبتنی بر وجود پاره‌ای ارزش‌های اخلاقی عام، جهان‌شمول و آفاقی است که صرفاً با در نظر گرفتن وجود خدایی یگانه قابل تبیین است. کسانی نیز تلاش نموده‌اند با اصلاح چهارچوب کلی برهان اخلاقی کانت و از راه عقلانیت عملی اخلاقی زیستن، استدلالی خداگرایانه بر مبنای اخلاق شکل دهند. در نظر ایشان، پذیرش مرجعی مقتدر و نامتناهی در رأس نظام اخلاقی در مقایسه با نظریه‌های رقیب، به لحاظ عملی و در فرایند تصمیم‌سازی اخلاقی، سودمندتر است. در این مقاله به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی ضمن تحلیل انتقادی برهان اخلاقی کانت، تلاش‌های صورت‌یافته در جهت اصلاح این برهان، که عموماً به دو گونه تقریر نظری و عملی انجامیده است، بررسی و نقد می‌شود. |
| format |
article |
| author |
علیرضا مصدقی حقیقی افلاطون صادقی محمد حسین مهدوی نژاد اسماعیل زارع |
| author_facet |
علیرضا مصدقی حقیقی افلاطون صادقی محمد حسین مهدوی نژاد اسماعیل زارع |
| author_sort |
علیرضا مصدقی حقیقی |
| title |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| title_short |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| title_full |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| title_fullStr |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| title_full_unstemmed |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| title_sort |
بررسی تقریرهای نظری و عملی برهان اخلاقی بر وجود خداوند |
| publisher |
Imam Sadiq University |
| publishDate |
2018 |
| url |
https://doaj.org/article/79f79bfb3f024d75b722d0114f3a89ca |
| work_keys_str_mv |
AT ʿlyrḍạmṣdqyḥqyqy brrsytqryrhạynẓrywʿmlybrhạnạkẖlạqybrwjwdkẖdạwnd AT ạflạṭwnṣạdqy brrsytqryrhạynẓrywʿmlybrhạnạkẖlạqybrwjwdkẖdạwnd AT mḥmdḥsynmhdwynzẖạd brrsytqryrhạynẓrywʿmlybrhạnạkẖlạqybrwjwdkẖdạwnd AT ạsmạʿylzạrʿ brrsytqryrhạynẓrywʿmlybrhạnạkẖlạqybrwjwdkẖdạwnd |
| _version_ |
1718405361255317504 |