معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان

چکیدهپته‌دوزی از هنرهای تزیینی-کاربردی است که از گذشته‌های دور، نزد زنان زرتشتی کرمان رایج بوده و هنری خاص و پرطرفدار محسوب می‌شده ‌است. امروزه نیز پته را در تزیین انواع وسایل دکوراتیو و کاربردی می‌توان مشاهده کرد و دلیلی بر همه‌گیری این هنر نزد مردم شده ‌است. در پژوهش پیش رو تلاش شد با شناسایی نقوش...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: عاطفه گروسی, شهره جوادی
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar 2021
Materias:
N
Acceso en línea:https://doaj.org/article/84845452da1a4ba2b9a050c33d67e383
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:84845452da1a4ba2b9a050c33d67e383
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:84845452da1a4ba2b9a050c33d67e3832021-11-15T14:30:56Zمعرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان2345-66122345-662010.22034/jaco.2021.274891.1190https://doaj.org/article/84845452da1a4ba2b9a050c33d67e3832021-06-01T00:00:00Zhttp://www.jaco-sj.com/article_130248_ab05a948568b8a58e7bd552b51a9ce40.pdfhttps://doaj.org/toc/2345-6612https://doaj.org/toc/2345-6620چکیدهپته‌دوزی از هنرهای تزیینی-کاربردی است که از گذشته‌های دور، نزد زنان زرتشتی کرمان رایج بوده و هنری خاص و پرطرفدار محسوب می‌شده ‌است. امروزه نیز پته را در تزیین انواع وسایل دکوراتیو و کاربردی می‌توان مشاهده کرد و دلیلی بر همه‌گیری این هنر نزد مردم شده ‌است. در پژوهش پیش رو تلاش شد با شناسایی نقوش و نمادشناسی آن‌ها به معرفی، رمزگشایی و رفع ابهامات موجود در زمینة نقش‌های  اصیل و جدید پتة کرمان پرداخته شود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و به جهت کیفیت توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه‌ای (اسنادی) و میدانی (گفت‌وگوی حضوری با کارشناسان، شامل افراد: دوزنده، رفوگر و فروشندة پته) انجام پذیرفت که از نظر جامعة آماری 21 نقش از نقوش پته در قالب جدول مورد تحلیل قرارگرفتند. در تقسیم‌بندی نقوش پته، سه دستة اصلی و هرکدام شامل تقسیم‌بندی‌های کوچک‌تر را می‌توان نام برد:1. گیاهی 2. هندسی و انتزاعی 3. پرندگان. برخی از نقش‌ها مانند سرو درگذشته متداول بوده‌اند، اما برخی نیز مانند خفاشی در دوران معاصر مورد استفاده قرارگرفته‌اند. نقوش نام‌برده غالباً نمادین هستند (درخت سرو نماد جاودانگی، ترنج نماد حرکت به سمت کمال آغازین) اما برخی از نقش‌ها صرفاً برگرفته از طبیعت و گاه ذهنی و یا تاکنون شناخته نشده‌اند (از جمله: گل شکوفه و رز که برای پرکردن فضای زمینه کاربرد دارند). هنرهای دستی در هر دوره بازنمایی اعتقادات، سلایق، افکار و فرهنگ حاکم بر آن دوره است که با بررسی هنر و فرهنگ می‌توان به ویژگی‌های خاص هرکدام در ادوار مختلف پی‌برد. بر این اساس هنر پته‌دوزی کرمان به جهت قدمت، اصیل‌ترین هنر این خطه محسوب می‌شود و نقش و نگاره‌های آن، بازتاب فرهنگ کهن زرتشتی است.عاطفه گروسیشهره جوادیNazararticleپتهزرتشتینقوش گیاهینقوش هندسینقوش پرندگانHistory of CivilizationCB3-482Fine ArtsNENFAهنر و تمدن شرق, Vol 9, Iss 32, Pp 5-16 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic پته
زرتشتی
نقوش گیاهی
نقوش هندسی
نقوش پرندگان
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
spellingShingle پته
زرتشتی
نقوش گیاهی
نقوش هندسی
نقوش پرندگان
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
عاطفه گروسی
شهره جوادی
معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
description چکیدهپته‌دوزی از هنرهای تزیینی-کاربردی است که از گذشته‌های دور، نزد زنان زرتشتی کرمان رایج بوده و هنری خاص و پرطرفدار محسوب می‌شده ‌است. امروزه نیز پته را در تزیین انواع وسایل دکوراتیو و کاربردی می‌توان مشاهده کرد و دلیلی بر همه‌گیری این هنر نزد مردم شده ‌است. در پژوهش پیش رو تلاش شد با شناسایی نقوش و نمادشناسی آن‌ها به معرفی، رمزگشایی و رفع ابهامات موجود در زمینة نقش‌های  اصیل و جدید پتة کرمان پرداخته شود. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و به جهت کیفیت توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه‌ای (اسنادی) و میدانی (گفت‌وگوی حضوری با کارشناسان، شامل افراد: دوزنده، رفوگر و فروشندة پته) انجام پذیرفت که از نظر جامعة آماری 21 نقش از نقوش پته در قالب جدول مورد تحلیل قرارگرفتند. در تقسیم‌بندی نقوش پته، سه دستة اصلی و هرکدام شامل تقسیم‌بندی‌های کوچک‌تر را می‌توان نام برد:1. گیاهی 2. هندسی و انتزاعی 3. پرندگان. برخی از نقش‌ها مانند سرو درگذشته متداول بوده‌اند، اما برخی نیز مانند خفاشی در دوران معاصر مورد استفاده قرارگرفته‌اند. نقوش نام‌برده غالباً نمادین هستند (درخت سرو نماد جاودانگی، ترنج نماد حرکت به سمت کمال آغازین) اما برخی از نقش‌ها صرفاً برگرفته از طبیعت و گاه ذهنی و یا تاکنون شناخته نشده‌اند (از جمله: گل شکوفه و رز که برای پرکردن فضای زمینه کاربرد دارند). هنرهای دستی در هر دوره بازنمایی اعتقادات، سلایق، افکار و فرهنگ حاکم بر آن دوره است که با بررسی هنر و فرهنگ می‌توان به ویژگی‌های خاص هرکدام در ادوار مختلف پی‌برد. بر این اساس هنر پته‌دوزی کرمان به جهت قدمت، اصیل‌ترین هنر این خطه محسوب می‌شود و نقش و نگاره‌های آن، بازتاب فرهنگ کهن زرتشتی است.
format article
author عاطفه گروسی
شهره جوادی
author_facet عاطفه گروسی
شهره جوادی
author_sort عاطفه گروسی
title معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
title_short معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
title_full معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
title_fullStr معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
title_full_unstemmed معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
title_sort معرفی و تحلیل نمادین در نقوش پتۀ کرمان
publisher Nazar
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/84845452da1a4ba2b9a050c33d67e383
work_keys_str_mv AT ʿạṭfhgrwsy mʿrfywtḥlylnmạdyndrnqwsẖptەḵrmạn
AT sẖhrhjwạdy mʿrfywtḥlylnmạdyndrnqwsẖptەḵrmạn
_version_ 1718428385155219456