سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر

با شکل‌گیری جمهوری ترکیه و افزایش تبلیغات غرب‌گرایی توسط آن، هنر خوشنویسی که در دوران عثمانی از اهمیت بالایی برخوردار بود، به ناگاه مورد بی‌مهری قرارگرفت و روندی که توسط هنرمندانی چون «شیخ حمدالله» آغاز شده ‌بود، برای چند دهه متوقف شد. در دهة هشتاد میلادی با تلاش حکومت وقت، ارگان‌های مذهبی و گرایش‌ه...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: حجت امانی, سارا فرحمند درو
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar 2021
Materias:
N
Acceso en línea:https://doaj.org/article/861b7f86e0c34b368ced1634011fe6a3
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:861b7f86e0c34b368ced1634011fe6a3
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:861b7f86e0c34b368ced1634011fe6a32021-11-15T14:30:57Zسیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر2345-66122345-662010.22034/jaco.2021.277929.1192https://doaj.org/article/861b7f86e0c34b368ced1634011fe6a32021-06-01T00:00:00Zhttp://www.jaco-sj.com/article_132354_0cf6d43967c32276a971e6f4692d263f.pdfhttps://doaj.org/toc/2345-6612https://doaj.org/toc/2345-6620با شکل‌گیری جمهوری ترکیه و افزایش تبلیغات غرب‌گرایی توسط آن، هنر خوشنویسی که در دوران عثمانی از اهمیت بالایی برخوردار بود، به ناگاه مورد بی‌مهری قرارگرفت و روندی که توسط هنرمندانی چون «شیخ حمدالله» آغاز شده ‌بود، برای چند دهه متوقف شد. در دهة هشتاد میلادی با تلاش حکومت وقت، ارگان‌های مذهبی و گرایش‌های صوفیانه و عرفانی، این هنر مجدداً احیا شد. این پژوهش که در زمینة خوشنویسی معاصر ترکیه، به شیوة تاریخی-تحلیلی و با رجوع به آثار، زندگی و سخنان هنرمندان ترک انجام شد، نشان داد که دو رویکرد متمایز در خوشنویسی ترکیه تا کنون شکل‌گرفته‌است: 1-رویکردی که همچنان به شیوه‌های سنتی و درست نویسی خط وفادار ماند و تنها در مواد و ابزار کار تغییراتی ایجاد کرد و 2-رویکرد دیگری که در آن هنرمند با تأثیرپذیری از هنر مدرن به خوشنویسی نگاهی چون نقاشی انتزاعی در پیش گرفت و بیشتر بر حالات خوشنویسانه تأکید ورزید تا شیوه‌های درست‌نویسی. اما نکتة حائز اهمیت این مسئله است که در هر دو رویکرد شیوة آموزش استاد-شاگردی و انتقال سنت‌ها از استاد به هنرجو سبب شده همچنان هویت سنتی و مذهبی خوشنویسی حفظ شود، به طوری که حتی در رویکرد مدرن به خط، مفاهیم عرفانی همچنان توسط هنرمندان مورد تأکید قرار گرفته‌اند. به این ترتیب نه‌تنها رویارویی با هنر غرب از ارزش‌های سنتی خوشنویسی ترکیه نکاسته‌است، بلکه حضور هنرمندان ترک مقیم در کشورهای غربی، سبب شده است هنر مدرن نیز در زمینه‌هایی از خوشنویسی اسلامی تأثیر پذیرد.حجت امانیسارا فرحمند دروNazararticleخوشنویسی ترکیهنر عثمانیهنر نو-سنتیخوشنویسی مدرنHistory of CivilizationCB3-482Fine ArtsNENFAهنر و تمدن شرق, Vol 9, Iss 32, Pp 67-80 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic خوشنویسی ترکی
هنر عثمانی
هنر نو-سنتی
خوشنویسی مدرن
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
spellingShingle خوشنویسی ترکی
هنر عثمانی
هنر نو-سنتی
خوشنویسی مدرن
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
حجت امانی
سارا فرحمند درو
سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
description با شکل‌گیری جمهوری ترکیه و افزایش تبلیغات غرب‌گرایی توسط آن، هنر خوشنویسی که در دوران عثمانی از اهمیت بالایی برخوردار بود، به ناگاه مورد بی‌مهری قرارگرفت و روندی که توسط هنرمندانی چون «شیخ حمدالله» آغاز شده ‌بود، برای چند دهه متوقف شد. در دهة هشتاد میلادی با تلاش حکومت وقت، ارگان‌های مذهبی و گرایش‌های صوفیانه و عرفانی، این هنر مجدداً احیا شد. این پژوهش که در زمینة خوشنویسی معاصر ترکیه، به شیوة تاریخی-تحلیلی و با رجوع به آثار، زندگی و سخنان هنرمندان ترک انجام شد، نشان داد که دو رویکرد متمایز در خوشنویسی ترکیه تا کنون شکل‌گرفته‌است: 1-رویکردی که همچنان به شیوه‌های سنتی و درست نویسی خط وفادار ماند و تنها در مواد و ابزار کار تغییراتی ایجاد کرد و 2-رویکرد دیگری که در آن هنرمند با تأثیرپذیری از هنر مدرن به خوشنویسی نگاهی چون نقاشی انتزاعی در پیش گرفت و بیشتر بر حالات خوشنویسانه تأکید ورزید تا شیوه‌های درست‌نویسی. اما نکتة حائز اهمیت این مسئله است که در هر دو رویکرد شیوة آموزش استاد-شاگردی و انتقال سنت‌ها از استاد به هنرجو سبب شده همچنان هویت سنتی و مذهبی خوشنویسی حفظ شود، به طوری که حتی در رویکرد مدرن به خط، مفاهیم عرفانی همچنان توسط هنرمندان مورد تأکید قرار گرفته‌اند. به این ترتیب نه‌تنها رویارویی با هنر غرب از ارزش‌های سنتی خوشنویسی ترکیه نکاسته‌است، بلکه حضور هنرمندان ترک مقیم در کشورهای غربی، سبب شده است هنر مدرن نیز در زمینه‌هایی از خوشنویسی اسلامی تأثیر پذیرد.
format article
author حجت امانی
سارا فرحمند درو
author_facet حجت امانی
سارا فرحمند درو
author_sort حجت امانی
title سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
title_short سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
title_full سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
title_fullStr سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
title_full_unstemmed سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
title_sort سیر تحولات خوشنویسی اسلامی در ترکیۀ معاصر
publisher Nazar
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/861b7f86e0c34b368ced1634011fe6a3
work_keys_str_mv AT ḥjtạmạny syrtḥwlạtkẖwsẖnwysyạslạmydrtrḵyەmʿạṣr
AT sạrạfrḥmnddrw syrtḥwlạtkẖwsẖnwysyạslạmydrtrḵyەmʿạṣr
_version_ 1718428385563115520