بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن

کلام الهی از پرچالش‌ترین مباحث کلامی در حوزه ذات و صفات واجب به شمار می‌رود. آنچه در این مسئله زمینۀ آرای متعارض را مهیا می‌سازد تبیین حقیقت کلام الهی است. گرچه دیباچه اختلافات حکما و متکلمان مربوط به اثبات حدوث و قدم کلام الهی است، تفسیر حقیقت کلام واجب و کیفیت تعلق آن اوج تشدید اختلافات و تشکیک آر...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: محمود آهسته
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Imam Sadiq University 2019
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/88c8997711d847cbbbcb271be1868db6
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:88c8997711d847cbbbcb271be1868db6
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:88c8997711d847cbbbcb271be1868db62021-12-01T09:47:05Zبررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن2228-65782228-658610.30497/prr.2019.2482https://doaj.org/article/88c8997711d847cbbbcb271be1868db62019-02-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_2482_745430e283dd43bc53d2e6b8fc74359d.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586کلام الهی از پرچالش‌ترین مباحث کلامی در حوزه ذات و صفات واجب به شمار می‌رود. آنچه در این مسئله زمینۀ آرای متعارض را مهیا می‌سازد تبیین حقیقت کلام الهی است. گرچه دیباچه اختلافات حکما و متکلمان مربوط به اثبات حدوث و قدم کلام الهی است، تفسیر حقیقت کلام واجب و کیفیت تعلق آن اوج تشدید اختلافات و تشکیک آراء محسوب می‌گردد. علامه دوانی، بر خلاف بسیاری از حکمای متقدم، کلام الهی را مصدر تألیف کلمات و مغایر با علم الهی می‌داند. دیدگاه دوانی در بحث کلام واجب مورد انتقادات جدی فیلسوف همعصر او، غیاث‌الدین دشتکی، قرار گرفته است. اشکالات دشتکی بر دیدگاه دوانی منحصر در موردی خاص نیست، بلکه می‌توان گفت اکثر لوازم و پیامدهای دیدگاه او را در مسئلۀ کلام الهی مانند مبدئیت و قوه، ترسیم تکلم در خیال، عدم صدور عمومیت کلام از عمومیت علم و... مخدوش و مهدوم می‌داند. این مقاله ابتدا به تبیین دیدگاه دوانی در مواجهه با دیدگاه اشاعره و معتزله می‌پردازد و سپس، ضمن بیان دیدگاه خاص دوانی، انتقادات دشتکی بر آن را مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌دهد.محمود آهستهImam Sadiq Universityarticleکلام لفظیکلام نفسانیقوه خیالعلم الهیPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 16, Iss 2, Pp 1-16 (2019)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic کلام لفظی
کلام نفسانی
قوه خیال
علم الهی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
spellingShingle کلام لفظی
کلام نفسانی
قوه خیال
علم الهی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
محمود آهسته
بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
description کلام الهی از پرچالش‌ترین مباحث کلامی در حوزه ذات و صفات واجب به شمار می‌رود. آنچه در این مسئله زمینۀ آرای متعارض را مهیا می‌سازد تبیین حقیقت کلام الهی است. گرچه دیباچه اختلافات حکما و متکلمان مربوط به اثبات حدوث و قدم کلام الهی است، تفسیر حقیقت کلام واجب و کیفیت تعلق آن اوج تشدید اختلافات و تشکیک آراء محسوب می‌گردد. علامه دوانی، بر خلاف بسیاری از حکمای متقدم، کلام الهی را مصدر تألیف کلمات و مغایر با علم الهی می‌داند. دیدگاه دوانی در بحث کلام واجب مورد انتقادات جدی فیلسوف همعصر او، غیاث‌الدین دشتکی، قرار گرفته است. اشکالات دشتکی بر دیدگاه دوانی منحصر در موردی خاص نیست، بلکه می‌توان گفت اکثر لوازم و پیامدهای دیدگاه او را در مسئلۀ کلام الهی مانند مبدئیت و قوه، ترسیم تکلم در خیال، عدم صدور عمومیت کلام از عمومیت علم و... مخدوش و مهدوم می‌داند. این مقاله ابتدا به تبیین دیدگاه دوانی در مواجهه با دیدگاه اشاعره و معتزله می‌پردازد و سپس، ضمن بیان دیدگاه خاص دوانی، انتقادات دشتکی بر آن را مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌دهد.
format article
author محمود آهسته
author_facet محمود آهسته
author_sort محمود آهسته
title بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
title_short بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
title_full بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
title_fullStr بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
title_full_unstemmed بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
title_sort بررسی دیدگاه محقق دوانی در مسأله کلام واجب و انتقادات دشتکی بر آن
publisher Imam Sadiq University
publishDate 2019
url https://doaj.org/article/88c8997711d847cbbbcb271be1868db6
work_keys_str_mv AT mḥmwdậhsth brrsydydgạhmḥqqdwạnydrmsạlhḵlạmwạjbwạntqạdạtdsẖtḵybrận
_version_ 1718405364972519424