رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون
یکی از صفات مهم و متمایزکنندۀ انسان نسبت به پستانداران نخستین، به لحاظ زیستی-تکاملی، فرهنگ است که نهادهای سیاسی و اجتماعی، سنتهای دینی و اخلاقی را در بر میگیرد. بنا بر مطالعات زیستی-ژنتیکی، ادیان به عنوان یک فرهنگ جهانشمول از میزان ارثپذیری بالایی برخوردارند، به طوری که خصیصهٔ دینداری از نسل م...
Guardado en:
Autor principal: | |
---|---|
Formato: | article |
Lenguaje: | FA |
Publicado: |
Imam Sadiq University
2021
|
Materias: | |
Acceso en línea: | https://doaj.org/article/9d1127db074949dd95485f811beb384c |
Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
id |
oai:doaj.org-article:9d1127db074949dd95485f811beb384c |
---|---|
record_format |
dspace |
spelling |
oai:doaj.org-article:9d1127db074949dd95485f811beb384c2021-12-01T09:18:43Zرویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون2228-65782228-658610.30497/prr.2021.4721.1682https://doaj.org/article/9d1127db074949dd95485f811beb384c2021-10-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_75906_9c48a450f12eb53f93f5d378e72bf1f7.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586یکی از صفات مهم و متمایزکنندۀ انسان نسبت به پستانداران نخستین، به لحاظ زیستی-تکاملی، فرهنگ است که نهادهای سیاسی و اجتماعی، سنتهای دینی و اخلاقی را در بر میگیرد. بنا بر مطالعات زیستی-ژنتیکی، ادیان به عنوان یک فرهنگ جهانشمول از میزان ارثپذیری بالایی برخوردارند، به طوری که خصیصهٔ دینداری از نسل میانسال به نسل جوانتر به ارث میرسد. دیوید ویلسون زیستشناس آمریکایی، دین را یک «تطابق چندسطحی» و محصول تکامل فرهنگی میداند که در جهت مشارکت و ایجاد همبستگی بین گروهها شکل گرفته و آنچه باعث بقای ادیان در طول تاریخ و تنوع و تکثر آن در فرهنگهای مختلف بوده کارکرد تکاملی آنها در جهت همبستگی گروههای دینی بر مبنای واقعگرایی عملی است. در نظر ویلسون، بحث از واقعنمایی حقیقی و صدق گزارههای دینی هیچ وجهی ندارد و آنچه اهمیت دارد تنها جنبهٔ مفید بودن گزارههاست. این نوع تبیین از علل پدید آمدن و بقای ادیان در طول تاریخ بشری به لحاظ معرفتشناختی چالشهای فراوانی را پدید میآورد که به خصوص در ادیان گزارهمحور و منتسب به وحی الهی قابل توجه است. در این نوشتار آرای ویلسون به تفصیل بیان میشود و مورد نقد و بررسی قرار میگیرد و بحث خواهد شد که شکلگیری معرفت دینی در یک دیندار باورمند تنها با نگاه کارکردگرایانۀ منفعتمحور و با تکیه بر تبیینهای تکاملی قابل تبیین نیست و نباید از نقش سایر مؤلفههای معرفتی-دینی، عقلی و احساسی غفلت کرد.هاله عبدالهی رادImam Sadiq Universityarticleویلسوننظریۀ تکاملتکامل فرهنگیکارکردگراییسیستمهای متحدکنندهPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 19, Iss 1, Pp 247-268 (2021) |
institution |
DOAJ |
collection |
DOAJ |
language |
FA |
topic |
ویلسون نظریۀ تکامل تکامل فرهنگی کارکردگرایی سیستمهای متحدکننده Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
spellingShingle |
ویلسون نظریۀ تکامل تکامل فرهنگی کارکردگرایی سیستمهای متحدکننده Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 هاله عبدالهی راد رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
description |
یکی از صفات مهم و متمایزکنندۀ انسان نسبت به پستانداران نخستین، به لحاظ زیستی-تکاملی، فرهنگ است که نهادهای سیاسی و اجتماعی، سنتهای دینی و اخلاقی را در بر میگیرد. بنا بر مطالعات زیستی-ژنتیکی، ادیان به عنوان یک فرهنگ جهانشمول از میزان ارثپذیری بالایی برخوردارند، به طوری که خصیصهٔ دینداری از نسل میانسال به نسل جوانتر به ارث میرسد. دیوید ویلسون زیستشناس آمریکایی، دین را یک «تطابق چندسطحی» و محصول تکامل فرهنگی میداند که در جهت مشارکت و ایجاد همبستگی بین گروهها شکل گرفته و آنچه باعث بقای ادیان در طول تاریخ و تنوع و تکثر آن در فرهنگهای مختلف بوده کارکرد تکاملی آنها در جهت همبستگی گروههای دینی بر مبنای واقعگرایی عملی است. در نظر ویلسون، بحث از واقعنمایی حقیقی و صدق گزارههای دینی هیچ وجهی ندارد و آنچه اهمیت دارد تنها جنبهٔ مفید بودن گزارههاست. این نوع تبیین از علل پدید آمدن و بقای ادیان در طول تاریخ بشری به لحاظ معرفتشناختی چالشهای فراوانی را پدید میآورد که به خصوص در ادیان گزارهمحور و منتسب به وحی الهی قابل توجه است. در این نوشتار آرای ویلسون به تفصیل بیان میشود و مورد نقد و بررسی قرار میگیرد و بحث خواهد شد که شکلگیری معرفت دینی در یک دیندار باورمند تنها با نگاه کارکردگرایانۀ منفعتمحور و با تکیه بر تبیینهای تکاملی قابل تبیین نیست و نباید از نقش سایر مؤلفههای معرفتی-دینی، عقلی و احساسی غفلت کرد. |
format |
article |
author |
هاله عبدالهی راد |
author_facet |
هاله عبدالهی راد |
author_sort |
هاله عبدالهی راد |
title |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
title_short |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
title_full |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
title_fullStr |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
title_full_unstemmed |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
title_sort |
رویکرد زیستی-تکاملی در مواجهه با ادیان: بررسی دیدگاه دیوید ویلسون |
publisher |
Imam Sadiq University |
publishDate |
2021 |
url |
https://doaj.org/article/9d1127db074949dd95485f811beb384c |
work_keys_str_mv |
AT hạlhʿbdạlhyrạd rwyḵrdzystytḵạmlydrmwạjhhbạạdyạnbrrsydydgạhdywydwylswn |
_version_ |
1718405370998685696 |