مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی
سؤال اصلی در موضوع فعل الهی در طبیعت، چگونگی ارتباط خداوند -به عنوان امر غیرمادی و متعالی- با طبیعت -به عنوان امر مادی- است. در دوره معاصر، عده‌ای با تکیه بر مبانی متافیزیکی و الهیاتی توماس آکویناس و عده‌ای با توسل به عدم موجبیت کوانتمی، به عنوان دو جریان غالب، در صدد پاسخ‌گویی به این مسئله بوده‌اند...
Guardado en:
| Autores principales: | , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | FA |
| Publicado: |
Imam Sadiq University
2021
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/9e5a1000f84a4e25bdbf02b993c4259c |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:9e5a1000f84a4e25bdbf02b993c4259c |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:9e5a1000f84a4e25bdbf02b993c4259c2021-11-30T13:44:02Zمواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی2228-65782228-658610.30497/prr.2020.14555.1560https://doaj.org/article/9e5a1000f84a4e25bdbf02b993c4259c2021-02-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_75559_cd1007d34f7e82bf31443bc1468251bd.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586سؤال اصلی در موضوع فعل الهی در طبیعت، چگونگی ارتباط خداوند -به عنوان امر غیرمادی و متعالی- با طبیعت -به عنوان امر مادی- است. در دوره معاصر، عده‌ای با تکیه بر مبانی متافیزیکی و الهیاتی توماس آکویناس و عده‌ای با توسل به عدم موجبیت کوانتمی، به عنوان دو جریان غالب، در صدد پاسخ‌گویی به این مسئله بوده‌اند. دسته سومی در سال‌های اخیر بر مبنای نوخاسته‌گرایی به این مسئله پرداخته‌اند. نوخاسته‌گرایان سعی کرده‌اند به مسئلۀ فعل الهی بر اساس یک نظریۀ جدید در علیت پاسخ دهند. این نظریه علیت را در روابط میان اشیاء طبیعی که علوم جدید به آنها می‌پردازند جستجو می‌کند. ویژگی دیگر دیدگاه نوخاسته‌گرایان نگرشی بر مبنای وحدت جوهری و یکپارچگی جهان است که ضمن طرد دوگانه‌انگاری جوهری در دامن فیزیکالیسم نیز نمی‌افتد. در این مقاله، در کنار تشریح رویکرد نوخاسته‌گرایان، استدلال می‌شود که این دیدگاه، نسبت به دو دیدگاه رقیب، قدرت تبیینی بیشتری برای حل مسئلۀ فعل الهی در طبیعت دارد. استدلال اصلی در تبیین مزیت آن نسبت به دیدگاه کوانتمی این است که نوخاسته‌گرایی به دلیل ابتنا بر متافیزیک علم، پاسخ موقتی ارائه نمی‌کند و با تغییر نظریات علمی نقض نمی‌شود. در مواجهه با نگاه تومیستی، مهم‌ترین مزیت نوخاسته‌گرایی تحلیل دقیق‌تر قوانین طبیعت بر مبنای متافیزیک علوم جدید است. در عین حال به خود این دیدگاه نقدهایی به ویژه به دلیل اخذ الهیات پننتئیستی وارد است.جواد درویش آقاجانیسید حسن حسینیImam Sadiq Universityarticleفعل الهی در طبیعتنوخاسته‌گراییتوماس آکوئیناسمکانیک کوانتمموجبیت‌گراییPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 18, Iss 2, Pp 1-26 (2021) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
FA |
| topic |
فعل الهی در طبیعت نوخاسته‌گرایی توماس آکوئیناس مکانیک کوانتم موجبیت‌گرایی Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
| spellingShingle |
فعل الهی در طبیعت نوخاسته‌گرایی توماس آکوئیناس مکانیک کوانتم موجبیت‌گرایی Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 جواد درویش آقاجانی سید حسن حسینی مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| description |
سؤال اصلی در موضوع فعل الهی در طبیعت، چگونگی ارتباط خداوند -به عنوان امر غیرمادی و متعالی- با طبیعت -به عنوان امر مادی- است. در دوره معاصر، عده‌ای با تکیه بر مبانی متافیزیکی و الهیاتی توماس آکویناس و عده‌ای با توسل به عدم موجبیت کوانتمی، به عنوان دو جریان غالب، در صدد پاسخ‌گویی به این مسئله بوده‌اند. دسته سومی در سال‌های اخیر بر مبنای نوخاسته‌گرایی به این مسئله پرداخته‌اند. نوخاسته‌گرایان سعی کرده‌اند به مسئلۀ فعل الهی بر اساس یک نظریۀ جدید در علیت پاسخ دهند. این نظریه علیت را در روابط میان اشیاء طبیعی که علوم جدید به آنها می‌پردازند جستجو می‌کند. ویژگی دیگر دیدگاه نوخاسته‌گرایان نگرشی بر مبنای وحدت جوهری و یکپارچگی جهان است که ضمن طرد دوگانه‌انگاری جوهری در دامن فیزیکالیسم نیز نمی‌افتد. در این مقاله، در کنار تشریح رویکرد نوخاسته‌گرایان، استدلال می‌شود که این دیدگاه، نسبت به دو دیدگاه رقیب، قدرت تبیینی بیشتری برای حل مسئلۀ فعل الهی در طبیعت دارد. استدلال اصلی در تبیین مزیت آن نسبت به دیدگاه کوانتمی این است که نوخاسته‌گرایی به دلیل ابتنا بر متافیزیک علم، پاسخ موقتی ارائه نمی‌کند و با تغییر نظریات علمی نقض نمی‌شود. در مواجهه با نگاه تومیستی، مهم‌ترین مزیت نوخاسته‌گرایی تحلیل دقیق‌تر قوانین طبیعت بر مبنای متافیزیک علوم جدید است. در عین حال به خود این دیدگاه نقدهایی به ویژه به دلیل اخذ الهیات پننتئیستی وارد است. |
| format |
article |
| author |
جواد درویش آقاجانی سید حسن حسینی |
| author_facet |
جواد درویش آقاجانی سید حسن حسینی |
| author_sort |
جواد درویش آقاجانی |
| title |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| title_short |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| title_full |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| title_fullStr |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| title_full_unstemmed |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| title_sort |
مواجهه با مسئله فعل الهی در طبیعت: برتری دیدگاه نوخاسته گرایانه بر دیدگاه های تومیستی و کوانتمی |
| publisher |
Imam Sadiq University |
| publishDate |
2021 |
| url |
https://doaj.org/article/9e5a1000f84a4e25bdbf02b993c4259c |
| work_keys_str_mv |
AT jwạddrwysẖậqạjạny mwạjhhbạmsỷlhfʿlạlhydrṭbyʿtbrtrydydgạhnwkẖạsthgrạyạnhbrdydgạhhạytwmystywḵwạntmy AT sydḥsnḥsyny mwạjhhbạmsỷlhfʿlạlhydrṭbyʿtbrtrydydgạhnwkẖạsthgrạyạnhbrdydgạhhạytwmystywḵwạntmy |
| _version_ |
1718406520801067008 |