علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی

ملاصدرا، علم را در شمار صفات حقیقی ذات ­الاضافه دانسته و بر اساس اصل سنخیت، با شناخت صفت علم در انسان و رفع نواقص آن، همان معنا را در جهت کمال به خداوند نسبت داده است. یعنی همان گونه که در انسان، علم صفتی اضافی و نیازمند معلوم است، در خداوند نیز بر همین شاکله است؛ اما بدون جهات نقص. پس از پذیرش این...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: نعیمه معین الدینی, علی اکبر نصیری
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Imam Sadiq University 2014
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/9f9026a36aed44a5b62512017f0c3c4b
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:9f9026a36aed44a5b62512017f0c3c4b
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:9f9026a36aed44a5b62512017f0c3c4b2021-12-01T09:50:35Zعلم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی2228-65782228-658610.30497/prr.2014.1544https://doaj.org/article/9f9026a36aed44a5b62512017f0c3c4b2014-08-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_1544_59e6e5650f4eeff50c8e669c9a4e07e6.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586ملاصدرا، علم را در شمار صفات حقیقی ذات ­الاضافه دانسته و بر اساس اصل سنخیت، با شناخت صفت علم در انسان و رفع نواقص آن، همان معنا را در جهت کمال به خداوند نسبت داده است. یعنی همان گونه که در انسان، علم صفتی اضافی و نیازمند معلوم است، در خداوند نیز بر همین شاکله است؛ اما بدون جهات نقص. پس از پذیرش این مطلب، با توجّه به قواعدی چون «اتّحاد عاقل و معقول» و «بسیط الحقیقه کلّ الاشیاء»، صدرا دیدگاه خود دربارة علم الاهی را در نظریة «علم اجمالی در عین کشف تفصیلی» ارائه کرد. این نظریه با اشکالاتی مواجه است، از جمله: اضافی بودن علم؛ عدم تبیین علم خداوند به معدومات، ممتنعات و نحوة تعلق علم الاهی به جزئیات قبل از ایجاد تفصیلی اشیاء؛ قبول اتحاد عالم و معلوم در خداوند بر اساس علم حضوری؛ کل ­الأشیاء بودن حقّ ­تعالی؛ و ذومراتب دانستن ذات­ الاهی به دو مرتبة اجمال و تفصیل. در مقابل، روایات اسلامی، به منظور شناخت و تبیین علم الاهی، تقریر بدیعی از نظریة «علم­ بلا معلوم» را مطرح ­کرده­اند. جهات رجحان این نظریه، در قید «بلا معلوم» نهفته است که اضافی بودن صفت علم را نفی می­کند. نتیجة مهمی که در این نظر بدست می­آید، عدم تقیید و تحدید علم الاهی به معلوم می­باشد، که کاشفیّت اتمّ این علم را در پی دارد.نعیمه معین الدینیعلی اکبر نصیریImam Sadiq Universityarticleعلم خداعلم حصولیعلم حضوریعلم بلا معلومروایات اسلامیملاصدراPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 12, Iss 1, Pp 165-188 (2014)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic علم خدا
علم حصولی
علم حضوری
علم بلا معلوم
روایات اسلامی
ملاصدرا
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
spellingShingle علم خدا
علم حصولی
علم حضوری
علم بلا معلوم
روایات اسلامی
ملاصدرا
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
نعیمه معین الدینی
علی اکبر نصیری
علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
description ملاصدرا، علم را در شمار صفات حقیقی ذات ­الاضافه دانسته و بر اساس اصل سنخیت، با شناخت صفت علم در انسان و رفع نواقص آن، همان معنا را در جهت کمال به خداوند نسبت داده است. یعنی همان گونه که در انسان، علم صفتی اضافی و نیازمند معلوم است، در خداوند نیز بر همین شاکله است؛ اما بدون جهات نقص. پس از پذیرش این مطلب، با توجّه به قواعدی چون «اتّحاد عاقل و معقول» و «بسیط الحقیقه کلّ الاشیاء»، صدرا دیدگاه خود دربارة علم الاهی را در نظریة «علم اجمالی در عین کشف تفصیلی» ارائه کرد. این نظریه با اشکالاتی مواجه است، از جمله: اضافی بودن علم؛ عدم تبیین علم خداوند به معدومات، ممتنعات و نحوة تعلق علم الاهی به جزئیات قبل از ایجاد تفصیلی اشیاء؛ قبول اتحاد عالم و معلوم در خداوند بر اساس علم حضوری؛ کل ­الأشیاء بودن حقّ ­تعالی؛ و ذومراتب دانستن ذات­ الاهی به دو مرتبة اجمال و تفصیل. در مقابل، روایات اسلامی، به منظور شناخت و تبیین علم الاهی، تقریر بدیعی از نظریة «علم­ بلا معلوم» را مطرح ­کرده­اند. جهات رجحان این نظریه، در قید «بلا معلوم» نهفته است که اضافی بودن صفت علم را نفی می­کند. نتیجة مهمی که در این نظر بدست می­آید، عدم تقیید و تحدید علم الاهی به معلوم می­باشد، که کاشفیّت اتمّ این علم را در پی دارد.
format article
author نعیمه معین الدینی
علی اکبر نصیری
author_facet نعیمه معین الدینی
علی اکبر نصیری
author_sort نعیمه معین الدینی
title علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
title_short علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
title_full علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
title_fullStr علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
title_full_unstemmed علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
title_sort علم قبل از ایجاد خداوند به اشیاء؛ برتری دیدگاه علم بلا معلوم بر نظریه علم اجمالی در عین کشف تفصیلی
publisher Imam Sadiq University
publishDate 2014
url https://doaj.org/article/9f9026a36aed44a5b62512017f0c3c4b
work_keys_str_mv AT nʿymhmʿynạldyny ʿlmqblạzạyjạdkẖdạwndbhạsẖyạʾbrtrydydgạhʿlmblạmʿlwmbrnẓryhʿlmạjmạlydrʿynḵsẖftfṣyly
AT ʿlyạḵbrnṣyry ʿlmqblạzạyjạdkẖdạwndbhạsẖyạʾbrtrydydgạhʿlmblạmʿlwmbrnẓryhʿlmạjmạlydrʿynḵsẖftfṣyly
_version_ 1718405313649967104