نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی
مردم ایران همواره پیوند عمیقی با طبیعت اطراف خود داشته‌اند و منظر فرهنگی آنها نیز در ارتباط با منظر طبیعی و متأثر از آن بوده است به گونه‌ای که با بررسی اماکن مذهبی ایران به هم‌نشینی ثابت عناصر طبیعی در کنار مکان مقدس پی می‌بریم. این قبیل مناظر از کارکرد مذهبی صرف خود فراتر رفته‌اند و تعامل میان انس...
Guardado en:
| Autor principal: | |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | EN FA |
| Publicado: |
Nazar
2019
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/a32fe26ac60f46bd9750fe8bd6ff4a1c |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:a32fe26ac60f46bd9750fe8bd6ff4a1c |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:a32fe26ac60f46bd9750fe8bd6ff4a1c2021-11-15T15:41:39Zنقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی2345-66122345-662010.22034/jaco.2019.89249https://doaj.org/article/a32fe26ac60f46bd9750fe8bd6ff4a1c2019-06-01T00:00:00Zhttp://www.jaco-sj.com/article_89249_cec0592197875b5fb01c6f6c63fa67fc.pdfhttps://doaj.org/toc/2345-6612https://doaj.org/toc/2345-6620مردم ایران همواره پیوند عمیقی با طبیعت اطراف خود داشته‌اند و منظر فرهنگی آنها نیز در ارتباط با منظر طبیعی و متأثر از آن بوده است به گونه‌ای که با بررسی اماکن مذهبی ایران به هم‌نشینی ثابت عناصر طبیعی در کنار مکان مقدس پی می‌بریم. این قبیل مناظر از کارکرد مذهبی صرف خود فراتر رفته‌اند و تعامل میان انسان و محیط، سبب ایجاد زمینه‌ای بالقوه برای عملکردهای اجتماعی و تفرجی در لوای ابعاد آیینی شده است. اصل هدفمندی در انتخاب مقصد تفرجی برای مردم ایران، آنها را بر این داشته تا فضاسازی بناهای مقدس خود را با این سنت و نقش چندعملکردی تطبیق بدهند، به گونه‌ای که می‌توان این خوانش را از ساختار و سلسله‌مراتب ورودی و حیاط‌های بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی داشت و برای هریک از این صحن‌ها متناسب با عناصر شکل‌دهندۀ خود، نمود رفتاری و شأن متفاوتی را تعیین کرد که در ارتباط و هماهنگ با قرارداد رفتاری ناشی از سنت زیارت-تفرج است.با توجه به اهمیت مناظر فرهنگی در هویت یک ملت، حفظ و نگهداری کارکرد تفرج در کنار مزارها و بناهای مذهبی نه تنها به بقا و انتقال یک ارزش تاریخی کمک می‌کند، بلکه مانع از کمرنگ‌شدن و اضمحلال قراردادهای رفتاری‌ای می‌شود که ریشه در تاریخ و هویت آنها دارد. این نوشتار با انتخاب بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی به عنوان نمونۀ موردی علاوه بر بررسی سنت زیارت-تفرج در میان ایرانیان، به تأثیر آن در مناظر فرهنگی می‌پردازد و سپس ویژگی‌های این بقعه و نقش عملکردی بخش‌های مختلف آن در سنت زیارت تفرج را مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه مشاهدات میدانی نشان می‌دهد چگونه به علت تغییر ارزش‌های اجتماعی و قوانین جدید در برخورد با اماکن مذهبی، تداوم این سنت با مشکل مواجه شده و تغییر برخورد با این قرارگاه رفتاری موجب تبدیل این سنت دیرینه به یک ضد ارزش شده است.سیده حسنا حسینی نسبNazararticleمنظر آیینیسنت زیارت-تفرجبقعۀ شاه نعمت‌الله ولیقرارگاه رفتاریHistory of CivilizationCB3-482Fine ArtsNENFAهنر و تمدن شرق, Vol 7, Iss 24, Pp 21-28 (2019) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
EN FA |
| topic |
منظر آیینی سنت زیارت-تفرج بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی قرارگاه رفتاری History of Civilization CB3-482 Fine Arts N |
| spellingShingle |
منظر آیینی سنت زیارت-تفرج بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی قرارگاه رفتاری History of Civilization CB3-482 Fine Arts N سیده حسنا حسینی نسب نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| description |
مردم ایران همواره پیوند عمیقی با طبیعت اطراف خود داشته‌اند و منظر فرهنگی آنها نیز در ارتباط با منظر طبیعی و متأثر از آن بوده است به گونه‌ای که با بررسی اماکن مذهبی ایران به هم‌نشینی ثابت عناصر طبیعی در کنار مکان مقدس پی می‌بریم. این قبیل مناظر از کارکرد مذهبی صرف خود فراتر رفته‌اند و تعامل میان انسان و محیط، سبب ایجاد زمینه‌ای بالقوه برای عملکردهای اجتماعی و تفرجی در لوای ابعاد آیینی شده است. اصل هدفمندی در انتخاب مقصد تفرجی برای مردم ایران، آنها را بر این داشته تا فضاسازی بناهای مقدس خود را با این سنت و نقش چندعملکردی تطبیق بدهند، به گونه‌ای که می‌توان این خوانش را از ساختار و سلسله‌مراتب ورودی و حیاط‌های بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی داشت و برای هریک از این صحن‌ها متناسب با عناصر شکل‌دهندۀ خود، نمود رفتاری و شأن متفاوتی را تعیین کرد که در ارتباط و هماهنگ با قرارداد رفتاری ناشی از سنت زیارت-تفرج است.با توجه به اهمیت مناظر فرهنگی در هویت یک ملت، حفظ و نگهداری کارکرد تفرج در کنار مزارها و بناهای مذهبی نه تنها به بقا و انتقال یک ارزش تاریخی کمک می‌کند، بلکه مانع از کمرنگ‌شدن و اضمحلال قراردادهای رفتاری‌ای می‌شود که ریشه در تاریخ و هویت آنها دارد. این نوشتار با انتخاب بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی به عنوان نمونۀ موردی علاوه بر بررسی سنت زیارت-تفرج در میان ایرانیان، به تأثیر آن در مناظر فرهنگی می‌پردازد و سپس ویژگی‌های این بقعه و نقش عملکردی بخش‌های مختلف آن در سنت زیارت تفرج را مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه مشاهدات میدانی نشان می‌دهد چگونه به علت تغییر ارزش‌های اجتماعی و قوانین جدید در برخورد با اماکن مذهبی، تداوم این سنت با مشکل مواجه شده و تغییر برخورد با این قرارگاه رفتاری موجب تبدیل این سنت دیرینه به یک ضد ارزش شده است. |
| format |
article |
| author |
سیده حسنا حسینی نسب |
| author_facet |
سیده حسنا حسینی نسب |
| author_sort |
سیده حسنا حسینی نسب |
| title |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| title_short |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| title_full |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| title_fullStr |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| title_full_unstemmed |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| title_sort |
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمت‌الله ولی |
| publisher |
Nazar |
| publishDate |
2019 |
| url |
https://doaj.org/article/a32fe26ac60f46bd9750fe8bd6ff4a1c |
| work_keys_str_mv |
AT sydhḥsnạḥsynynsb nqsẖsntzyạrttfrjdrfrhngạyrạnybạtḵyhbrnmwnەmwrdybqʿەsẖạhnʿmtạllhwly |
| _version_ |
1718427660256804864 |