بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی

خشکی یکی از تنش‌های غیر زیستی مهم بخصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که رشد گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این طریق عملکرد دانه را کاهش می‌دهد. هدف از این پژوهش، شناسایی صفات زراعی مرتبط با تغییرات عملکرد دانه گندم تحت تنش خشکی بود. در بررسی حاضر ۱۱۱ لاین خالص گندم نان به‌صورت آزمایش بدون تکرار (...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: سید محمد تقی طباطبایی
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: University of Birjand 2021
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/a4903ee10b5c4d998059768e535ac549
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:a4903ee10b5c4d998059768e535ac549
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:a4903ee10b5c4d998059768e535ac5492021-12-01T10:19:06Zبررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی2228-76042383-308410.22077/escs.2020.3405.1857https://doaj.org/article/a4903ee10b5c4d998059768e535ac5492021-12-01T00:00:00Zhttps://escs.birjand.ac.ir/article_1875_50915a86ad0b65fbb5140876244c8652.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-7604https://doaj.org/toc/2383-3084خشکی یکی از تنش‌های غیر زیستی مهم بخصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که رشد گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این طریق عملکرد دانه را کاهش می‌دهد. هدف از این پژوهش، شناسایی صفات زراعی مرتبط با تغییرات عملکرد دانه گندم تحت تنش خشکی بود. در بررسی حاضر ۱۱۱ لاین خالص گندم نان به‌صورت آزمایش بدون تکرار (آگمنت) موردبررسی قرار گرفتند. در این آزمایش بعد از هر ۲۰ لاین ۳ رقم نارین، برزگر و سیستان به‌عنوان شاهد کاشته شدند. هر شماره در ۲ خط 2.5 متری به فاصله ۲۰ سانتی‌متر کاشته شد. لاین­ها در شرایط آبیاری در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی یزد ارزیابی شدند. در طول دوره رشد از صفات عملکرد دانه، اجزاء عملکرد و مورفولوژیک ارزیابی و با ارقام شاهد مقایسه شدند. نتایج آزمایش تنوع زیادی را در لا ین‌های موردبررسی ازنظر اکثر صفات کمی و کیفی نشان داد. تجزیه رگرسیون نشان داد که در بین لاین­ها صفاتی مانند وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدن، طول سنبله، ارتفاع بوته و وزن سنبله اثر مثبت و معنی‌داری بر عملکرد دانه داشته و سهم قابل‌توجهی از تغییرات عملکرد را تبیین می‌کنند. دسته‌بندی لاین‌ها بر اساس تجزیه کلاستر به روش UPGMA در ۹ گروه قرارداد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده 15 ژنوتیپ که نسبت به ژنوتیپ‌های دیگر و ارقام شاهد عملکرد دانه بیشتر و برخی خصوصیات زراعی مناسب‌تر داشتند، انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان داد مواد ژنتیکی موجود در این آزمایش می‌توانند منبع ارزشمندی باشند که علاوه برداشتن صفات جدید، تنوع سرشاری را برای به نژاد گران جهت اصلاح و تولید ارقام گندم مقاوم به خشکی فراهم می‌آورند.سید محمد تقی طباطباییUniversity of Birjandarticleتجزیه کلاسترتنوع ژنتیکیصفات کمی و کیفیگندم نانPlant cultureSB1-1110Environmental sciencesGE1-350FAEnvironmental Stresses in Crop Sciences, Vol 14, Iss 4, Pp 913-928 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic تجزیه کلاستر
تنوع ژنتیکی
صفات کمی و کیفی
گندم نان
Plant culture
SB1-1110
Environmental sciences
GE1-350
spellingShingle تجزیه کلاستر
تنوع ژنتیکی
صفات کمی و کیفی
گندم نان
Plant culture
SB1-1110
Environmental sciences
GE1-350
سید محمد تقی طباطبایی
بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
description خشکی یکی از تنش‌های غیر زیستی مهم بخصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که رشد گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این طریق عملکرد دانه را کاهش می‌دهد. هدف از این پژوهش، شناسایی صفات زراعی مرتبط با تغییرات عملکرد دانه گندم تحت تنش خشکی بود. در بررسی حاضر ۱۱۱ لاین خالص گندم نان به‌صورت آزمایش بدون تکرار (آگمنت) موردبررسی قرار گرفتند. در این آزمایش بعد از هر ۲۰ لاین ۳ رقم نارین، برزگر و سیستان به‌عنوان شاهد کاشته شدند. هر شماره در ۲ خط 2.5 متری به فاصله ۲۰ سانتی‌متر کاشته شد. لاین­ها در شرایط آبیاری در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی یزد ارزیابی شدند. در طول دوره رشد از صفات عملکرد دانه، اجزاء عملکرد و مورفولوژیک ارزیابی و با ارقام شاهد مقایسه شدند. نتایج آزمایش تنوع زیادی را در لا ین‌های موردبررسی ازنظر اکثر صفات کمی و کیفی نشان داد. تجزیه رگرسیون نشان داد که در بین لاین­ها صفاتی مانند وزن هزار دانه، تعداد روز تا رسیدن، طول سنبله، ارتفاع بوته و وزن سنبله اثر مثبت و معنی‌داری بر عملکرد دانه داشته و سهم قابل‌توجهی از تغییرات عملکرد را تبیین می‌کنند. دسته‌بندی لاین‌ها بر اساس تجزیه کلاستر به روش UPGMA در ۹ گروه قرارداد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده 15 ژنوتیپ که نسبت به ژنوتیپ‌های دیگر و ارقام شاهد عملکرد دانه بیشتر و برخی خصوصیات زراعی مناسب‌تر داشتند، انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان داد مواد ژنتیکی موجود در این آزمایش می‌توانند منبع ارزشمندی باشند که علاوه برداشتن صفات جدید، تنوع سرشاری را برای به نژاد گران جهت اصلاح و تولید ارقام گندم مقاوم به خشکی فراهم می‌آورند.
format article
author سید محمد تقی طباطبایی
author_facet سید محمد تقی طباطبایی
author_sort سید محمد تقی طباطبایی
title بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
title_short بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
title_full بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
title_fullStr بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
title_full_unstemmed بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
title_sort بررسی تنوع ژنتیکی و گروه‌بندی برای صفات مورفولوژیک گندم نان در شرایط تنش خشکی
publisher University of Birjand
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/a4903ee10b5c4d998059768e535ac549
work_keys_str_mv AT sydmḥmdtqyṭbạṭbạyy brrsytnwʿzẖntyḵywgrwhbndybrạyṣfạtmwrfwlwzẖyḵgndmnạndrsẖrạyṭtnsẖkẖsẖḵy
_version_ 1718405315292037120