کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام
پدیدۀ زمینلغزش یکی از مخاطرات طبیعی است که همواره با خسارات مالی و جانی همراه است. شناخت عوامل ایجاد و گونه‌های مختلف آن برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است. شناسایی و تعیین مناطق حساس و مستعد زمینلغزش می‌تواند ضمن جلوگیری از بروز خسارت‌ها، زمینه را برای اجرای طرح‌های پایدارسازی دامنه‌ها فراهم آو...
Guardado en:
| Autores principales: | , , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | EN FA |
| Publicado: |
Ferdowsi University of Mashhad
2021
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/a7417ddf052b4884896869a095944e79 |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:a7417ddf052b4884896869a095944e79 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:a7417ddf052b4884896869a095944e792021-11-20T09:23:25Zکارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام2322-16822383-307610.22067/geoeh.2021.67235.0https://doaj.org/article/a7417ddf052b4884896869a095944e792021-05-01T00:00:00Zhttps://geoeh.um.ac.ir/article_39617_f2a27daa3ea4d53b420be8a685a8af1a.pdfhttps://doaj.org/toc/2322-1682https://doaj.org/toc/2383-3076پدیدۀ زمینلغزش یکی از مخاطرات طبیعی است که همواره با خسارات مالی و جانی همراه است. شناخت عوامل ایجاد و گونه‌های مختلف آن برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است. شناسایی و تعیین مناطق حساس و مستعد زمینلغزش می‌تواند ضمن جلوگیری از بروز خسارت‌ها، زمینه را برای اجرای طرح‌های پایدارسازی دامنه‌ها فراهم آورد. در پژوهش حاضر ارزیابی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور انجام شده است. بر این اساس، از بین عوامل مختلف تعداد 8 پارامتر زمین‌شناسی، ارتفاع، شیب، بارش، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و کاربری اراضی به‌عنوان مهم‌ترین پارامترهای مؤثر در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه، تشخیص داده شدند، سپس ضریب اهمیت هرکدام از عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزش، با روش تحلیل سلسله مراتبی سیستم‌ها به دست آمد که معیارهای زمین‌شناسی، شیب و بارش بیشترین ضریب اهمیت را کسب کردند. سپس بر پایه الگوریتم بهینه‌سازی ویکور، درجه سودمندی و پشیمانی انتخاب گزینه‌های برتر (زیر حوضه‌ها)، مشخص و در پایان با محاسبه میزان شاخص بهینه ویکور (Q)، زیر حوضه‌ها برحسب درجه حساسیت پذیری به زمینلغزش در سه کلاس کیفی حساسیتپذیری کم، متوسط و زیاد طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد زیر حوضه‌های بان سوهان، پلکانه و حاجی بختیار بیشترین حساسیت پذیری و زیرحوضههای چگان، داره میرناصر و چگاه دارای کمترین حساسیتپذیری به وقوع زمینلغزش هستند. از انطباق نقشه‌های پهنه‌بندی و زمین‌لغزش‌های منطقه می‌توان به صحت نقشه حاصل پی برد و همچنین مشخص شد که مدل ویکور مورد استفاده در این پژوهش روش کاملاً مناسبی جهت پهنه‌بندی خطر احتمال وقوع زمینلغزش در حوضه موردمطالعه است.فتح الله نادریبهروز ناصرینعمت اله بسطامیFerdowsi University of Mashhadarticleزمین‌لغزشتصمیم‌گیری چند شاخصهویکورسد گلالایلامEnvironmental sciencesGE1-350Geography (General)G1-922ENFAجغرافیا و مخاطرات محیطی, Vol 10, Iss 1, Pp 21-39 (2021) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
EN FA |
| topic |
زمینلغزش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور سد گلال ایلام Environmental sciences GE1-350 Geography (General) G1-922 |
| spellingShingle |
زمینلغزش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور سد گلال ایلام Environmental sciences GE1-350 Geography (General) G1-922 فتح الله نادری بهروز ناصری نعمت اله بسطامی کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| description |
پدیدۀ زمینلغزش یکی از مخاطرات طبیعی است که همواره با خسارات مالی و جانی همراه است. شناخت عوامل ایجاد و گونه‌های مختلف آن برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است. شناسایی و تعیین مناطق حساس و مستعد زمینلغزش می‌تواند ضمن جلوگیری از بروز خسارت‌ها، زمینه را برای اجرای طرح‌های پایدارسازی دامنه‌ها فراهم آورد. در پژوهش حاضر ارزیابی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه ویکور انجام شده است. بر این اساس، از بین عوامل مختلف تعداد 8 پارامتر زمین‌شناسی، ارتفاع، شیب، بارش، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و کاربری اراضی به‌عنوان مهم‌ترین پارامترهای مؤثر در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه، تشخیص داده شدند، سپس ضریب اهمیت هرکدام از عوامل مؤثر در وقوع زمینلغزش، با روش تحلیل سلسله مراتبی سیستم‌ها به دست آمد که معیارهای زمین‌شناسی، شیب و بارش بیشترین ضریب اهمیت را کسب کردند. سپس بر پایه الگوریتم بهینه‌سازی ویکور، درجه سودمندی و پشیمانی انتخاب گزینه‌های برتر (زیر حوضه‌ها)، مشخص و در پایان با محاسبه میزان شاخص بهینه ویکور (Q)، زیر حوضه‌ها برحسب درجه حساسیت پذیری به زمینلغزش در سه کلاس کیفی حساسیتپذیری کم، متوسط و زیاد طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد زیر حوضه‌های بان سوهان، پلکانه و حاجی بختیار بیشترین حساسیت پذیری و زیرحوضههای چگان، داره میرناصر و چگاه دارای کمترین حساسیتپذیری به وقوع زمینلغزش هستند. از انطباق نقشه‌های پهنه‌بندی و زمین‌لغزش‌های منطقه می‌توان به صحت نقشه حاصل پی برد و همچنین مشخص شد که مدل ویکور مورد استفاده در این پژوهش روش کاملاً مناسبی جهت پهنه‌بندی خطر احتمال وقوع زمینلغزش در حوضه موردمطالعه است. |
| format |
article |
| author |
فتح الله نادری بهروز ناصری نعمت اله بسطامی |
| author_facet |
فتح الله نادری بهروز ناصری نعمت اله بسطامی |
| author_sort |
فتح الله نادری |
| title |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| title_short |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| title_full |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| title_fullStr |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| title_full_unstemmed |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| title_sort |
کارایی مدل ویکور در پهنه‌بندی خطر زمینلغزش در حوضه آبخیز سد گلال استان ایلام |
| publisher |
Ferdowsi University of Mashhad |
| publishDate |
2021 |
| url |
https://doaj.org/article/a7417ddf052b4884896869a095944e79 |
| work_keys_str_mv |
AT ftḥạllhnạdry ḵạrạyymdlwyḵwrdrphnhbndykẖṭrzmynlgẖzsẖdrḥwḍhậbkẖyzsdglạlạstạnạylạm AT bhrwznạṣry ḵạrạyymdlwyḵwrdrphnhbndykẖṭrzmynlgẖzsẖdrḥwḍhậbkẖyzsdglạlạstạnạylạm AT nʿmtạlhbsṭạmy ḵạrạyymdlwyḵwrdrphnhbndykẖṭrzmynlgẖzsẖdrḥwḍhậbkẖyzsdglạlạstạnạylạm |
| _version_ |
1718419500633686016 |