Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme

Osmanlı Devleti’nin altı asra aşkın bir süre siyasi, etnik, dini, kültürel ve sosyal anlamda zenginlik ve aynı zamanda farklılık arz eden problemli bir coğrafyada hüküm sürmesini ve ayakta kalmasını sağlayan en önemli faktörlerin birisi, bu devletin sahip olduğu hukuki yapı ve bunu işletiş biçimi ol...

Descripción completa

Guardado en:

Detalles Bibliográficos
Autor principal:	Zafer BENZER
Formato:	article
Lenguaje:	EN TR
Publicado:	Celal Öney 2021
Materias:	osmanlı hukuku tanzimat urfa sancağı mahkemeler mahkeme görevlileri History (General) D1-2009 History BR140-1510 Natural history (General) QH1-278.5
Acceso en línea:	https://doaj.org/article/ac37c321a6d64fd4a138d18a9115d86c
Etiquetas:	Agregar Etiqueta Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!

id	oai:doaj.org-article:ac37c321a6d64fd4a138d18a9115d86c
record_format	dspace
spelling	oai:doaj.org-article:ac37c321a6d64fd4a138d18a9115d86c2021-11-19T21:27:06Z Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme10.21551/jhf.9950562458-7672https://doaj.org/article/ac37c321a6d64fd4a138d18a9115d86c2021-09-01T00:00:00Zhttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1973011https://doaj.org/toc/2458-7672Osmanlı Devleti’nin altı asra aşkın bir süre siyasi, etnik, dini, kültürel ve sosyal anlamda zenginlik ve aynı zamanda farklılık arz eden problemli bir coğrafyada hüküm sürmesini ve ayakta kalmasını sağlayan en önemli faktörlerin birisi, bu devletin sahip olduğu hukuki yapı ve bunu işletiş biçimi olduğu söylenebilir. Bu hukukun esasını İslam hukuku yani “şerʻi hukuk” oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra “örfî hukuk” olarak tabir edilen Osmanlı hükümdarlarının koyduğu yazılı kanunlar da hukuk sistemi içerisinde yer almaktadır. Osmanlı Devleti, kuruluşundan itibaren fethettiği bölgelere hukuku temsilen kadıyı, idareyi temsilen de bir subaşı atamaktaydı. İdari taksimat doğrultusunda Osmanlı toprakları eyaletlere, eyaletler livalara, livalar kazalara, kazalar nahiyelere ve nahiyeler de köylere ayrılıyordu. Bunlardan nahiye ve köyler dışında hepsinde birer kadı ve dolayısıyla kadı mahkemesi bulunmaktaydı. Kadı mahkemelerine aynı zamanda “Şerʻiyye Mahkemeleri” de denilmekteydi. Tanzimat Fermanı’nın ilanına kadar şerʻiyye mahkemeleri, aslî ve genel mahkemeler olarak görev yapmışlardır. İdari, hukuki, mali gibi her türlü davaya bakmışlardır. Tanzimat’tan sonra ise bu geniş yetkili mahkemeler yerini, yetki alanı daraltılmış ve farklı türde görev yapan mahkemelere bırakmıştır. Bu çalışmanın amacı, hukuki alanda meydana gelen bu değişmelere bağlı olarak Urfa bölgesinde bulunan mahkemelerin Tanzimat sonrası durumu ve bu mahkemelerin görevlileri hususunda bilgi vermektir. Bu doğrultuda Urfa’da bulunan mahkemeler; İstinaf mahkemesi, bidayet mahkemesi, icra memurluğu, ticaret mahkemesi ve şerʻiyye mahkemeleridir. Halep Vilayet Salnamelerinde, Urfa Sancağı’nda bulunan bu mahkemeler ve isimleri açıkça belirtilmektedir. Her mahkemenin reisi ve görevlileri ayrı ayrı geçmektedir. Osmanlı hukuk sistemindeki bu değişimi mahkemelerde tutulan sicillerden de anlamak mümkündür. Aynı zamanda merkezden taşraya gelen atama ve tayin belgelerinde de bu mahkemelerin isimleri geçmektedir. Zafer BENZERCelal Öneyarticleosmanlı hukukutanzimaturfa sancağımahkemelermahkeme görevlileriHistory (General)D1-2009HistoryBR140-1510Natural history (General)QH1-278.5ENTRJournal of History and Future, Vol 7, Iss 3, Pp 604-619 (2021)
institution	DOAJ
collection	DOAJ
language	EN TR
topic	osmanlı hukuku tanzimat urfa sancağı mahkemeler mahkeme görevlileri History (General) D1-2009 History BR140-1510 Natural history (General) QH1-278.5
spellingShingle	osmanlı hukuku tanzimat urfa sancağı mahkemeler mahkeme görevlileri History (General) D1-2009 History BR140-1510 Natural history (General) QH1-278.5 Zafer BENZER Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
description	Osmanlı Devleti’nin altı asra aşkın bir süre siyasi, etnik, dini, kültürel ve sosyal anlamda zenginlik ve aynı zamanda farklılık arz eden problemli bir coğrafyada hüküm sürmesini ve ayakta kalmasını sağlayan en önemli faktörlerin birisi, bu devletin sahip olduğu hukuki yapı ve bunu işletiş biçimi olduğu söylenebilir. Bu hukukun esasını İslam hukuku yani “şerʻi hukuk” oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra “örfî hukuk” olarak tabir edilen Osmanlı hükümdarlarının koyduğu yazılı kanunlar da hukuk sistemi içerisinde yer almaktadır. Osmanlı Devleti, kuruluşundan itibaren fethettiği bölgelere hukuku temsilen kadıyı, idareyi temsilen de bir subaşı atamaktaydı. İdari taksimat doğrultusunda Osmanlı toprakları eyaletlere, eyaletler livalara, livalar kazalara, kazalar nahiyelere ve nahiyeler de köylere ayrılıyordu. Bunlardan nahiye ve köyler dışında hepsinde birer kadı ve dolayısıyla kadı mahkemesi bulunmaktaydı. Kadı mahkemelerine aynı zamanda “Şerʻiyye Mahkemeleri” de denilmekteydi. Tanzimat Fermanı’nın ilanına kadar şerʻiyye mahkemeleri, aslî ve genel mahkemeler olarak görev yapmışlardır. İdari, hukuki, mali gibi her türlü davaya bakmışlardır. Tanzimat’tan sonra ise bu geniş yetkili mahkemeler yerini, yetki alanı daraltılmış ve farklı türde görev yapan mahkemelere bırakmıştır. Bu çalışmanın amacı, hukuki alanda meydana gelen bu değişmelere bağlı olarak Urfa bölgesinde bulunan mahkemelerin Tanzimat sonrası durumu ve bu mahkemelerin görevlileri hususunda bilgi vermektir. Bu doğrultuda Urfa’da bulunan mahkemeler; İstinaf mahkemesi, bidayet mahkemesi, icra memurluğu, ticaret mahkemesi ve şerʻiyye mahkemeleridir. Halep Vilayet Salnamelerinde, Urfa Sancağı’nda bulunan bu mahkemeler ve isimleri açıkça belirtilmektedir. Her mahkemenin reisi ve görevlileri ayrı ayrı geçmektedir. Osmanlı hukuk sistemindeki bu değişimi mahkemelerde tutulan sicillerden de anlamak mümkündür. Aynı zamanda merkezden taşraya gelen atama ve tayin belgelerinde de bu mahkemelerin isimleri geçmektedir.
format	article
author	Zafer BENZER
author_facet	Zafer BENZER
author_sort	Zafer BENZER
title	Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
title_short	Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
title_full	Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
title_fullStr	Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
title_full_unstemmed	Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme
title_sort	tanzimat sonrası urfa mahkemelerinin durumu ve mahkeme görevlileri hakkında bir değerlendirme
publisher	Celal Öney
publishDate	2021
url	https://doaj.org/article/ac37c321a6d64fd4a138d18a9115d86c
work_keys_str_mv	AT zaferbenzer tanzimatsonrasıurfamahkemelerinindurumuvemahkemegorevlilerihakkındabirdegerlendirme
_version_	1718419855990849536

Tanzimat Sonrası Urfa Mahkemelerinin Durumu ve Mahkeme Görevlileri Hakkında Bir Değerlendirme

Ejemplares similares