İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler
İran’da basın ülkenin farklı bölgelerinde yaşayan halkı toplumsal, siyasal, ekonomik ve kültürel konularda önemli derecede bilgilendirmiş ve etkilemiştir. Basının gelişimi özellikle Meşrutiyet’in ilanının ardından farklı karakteristik özelliklere bürünmüştür. Bu çalışmada matbaanın İran’a getirilmes...
Guardado en:
| Autores principales: | , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | EN TR |
| Publicado: |
Erciyes University
2019
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/b1ba1bc6ea21402f91fca3a5c48e3eb9 |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:b1ba1bc6ea21402f91fca3a5c48e3eb9 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:b1ba1bc6ea21402f91fca3a5c48e3eb92021-12-02T14:08:26Zİran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler1308-31982667-581110.17680/erciyesiletisim.537079https://doaj.org/article/b1ba1bc6ea21402f91fca3a5c48e3eb92019-07-01T00:00:00Zhttps://dergipark.org.tr/tr/pub/erciyesiletisim/issue/47017/537079https://doaj.org/toc/1308-3198https://doaj.org/toc/2667-5811İran’da basın ülkenin farklı bölgelerinde yaşayan halkı toplumsal, siyasal, ekonomik ve kültürel konularda önemli derecede bilgilendirmiş ve etkilemiştir. Basının gelişimi özellikle Meşrutiyet’in ilanının ardından farklı karakteristik özelliklere bürünmüştür. Bu çalışmada matbaanın İran’a getirilmesinin ardından ülkede basın yayın hayatının gelişimi konu edinilerek, farklı dönemlerde yayımlanmaya başlayan ilk gazeteler sıralanmıştır. Kaçar dönemi, Meşrutiyet dönemi ve Birinci Pehlevi (Rıza Şah Pehlevi) dönemi olmak üzere üç başlık altında gazetecilik faaliyetleri incelenmiştir. Kaçar döneminde ilk gazetenin yayınlandığı süreçte ülkedeki siyasi atmosferin nasıl olduğu, gazetelerin işlevlerinin neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Söz konusu gazetelerin rejim ile ilişkisi, sonraki dönemde meşrutiyete yaklaşımları, yayınlanma süreleri, hangi meseleleri kendilerine konu edindikleri araştırılmıştır. Gazetelerin özellikle meşrutiyete zemin hazırlayacak yayınları dikkate alınarak, bu tutumun hangi yöneticilerce olumlu/ olumsuz karşılandığı, basına yönelik engellemeler ve kısıtlamalar ortaya konulmuştur. Meşrutiyet’ten sonraki dönemde özellikle Rıza Şah’ın yönetimi ele geçirmesinin ardından bazı gazeteler, ürettikleri söylemler aracılığı ile yönetime meşruluk kazandıran bir rol üstlenmiştir. İkinci Dünya Savaşı yıllarında ise İran basını üzerinde İngiliz ve Rus siyasetinin etkisi hissedilmiştir. Sağ ve sol kesim olarak iki grup altında değerlendirilebilen basın organlarının dönemin hükümetlerine yönelik tutumları karşısında her iki kesimin yayınlarına da son verildiği görülmektedir.Mohammad RigiderakhshanHülya ÖzkanErciyes Universityarticlepress in irannewspapersconstitutional periodpress during pahlavi periodpress in qajar periodi̇ran’da basıngazetelermeşrutiyet dönemipehlevi döneminde basınkaçar döneminde basınCommunication. Mass mediaP87-96ENTRErciyes iletişim Dergisi, Vol 6, Iss 2, Pp 975-994 (2019) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
EN TR |
| topic |
press in iran newspapers constitutional period press during pahlavi period press in qajar period i̇ran’da basın gazeteler meşrutiyet dönemi pehlevi döneminde basın kaçar döneminde basın Communication. Mass media P87-96 |
| spellingShingle |
press in iran newspapers constitutional period press during pahlavi period press in qajar period i̇ran’da basın gazeteler meşrutiyet dönemi pehlevi döneminde basın kaçar döneminde basın Communication. Mass media P87-96 Mohammad Rigiderakhshan Hülya Özkan İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| description |
İran’da basın ülkenin farklı bölgelerinde yaşayan halkı toplumsal, siyasal, ekonomik
ve kültürel konularda önemli derecede bilgilendirmiş ve etkilemiştir. Basının
gelişimi özellikle Meşrutiyet’in ilanının ardından farklı karakteristik özelliklere
bürünmüştür.
Bu çalışmada matbaanın İran’a getirilmesinin ardından ülkede basın yayın hayatının
gelişimi konu edinilerek, farklı dönemlerde yayımlanmaya başlayan ilk gazeteler
sıralanmıştır. Kaçar dönemi, Meşrutiyet dönemi ve Birinci Pehlevi (Rıza Şah Pehlevi)
dönemi olmak üzere üç başlık altında gazetecilik faaliyetleri incelenmiştir.
Kaçar döneminde ilk gazetenin yayınlandığı süreçte ülkedeki siyasi atmosferin
nasıl olduğu, gazetelerin işlevlerinin neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Söz konusu gazetelerin rejim ile ilişkisi, sonraki dönemde meşrutiyete yaklaşımları,
yayınlanma süreleri, hangi meseleleri kendilerine konu edindikleri araştırılmıştır.
Gazetelerin özellikle meşrutiyete zemin hazırlayacak yayınları dikkate alınarak,
bu tutumun hangi yöneticilerce olumlu/ olumsuz karşılandığı, basına yönelik
engellemeler ve kısıtlamalar ortaya konulmuştur.
Meşrutiyet’ten sonraki dönemde özellikle Rıza Şah’ın yönetimi ele geçirmesinin
ardından bazı gazeteler, ürettikleri söylemler aracılığı ile yönetime meşruluk
kazandıran bir rol üstlenmiştir. İkinci Dünya Savaşı yıllarında ise İran basını üzerinde
İngiliz ve Rus siyasetinin etkisi hissedilmiştir. Sağ ve sol kesim olarak iki grup altında
değerlendirilebilen basın organlarının dönemin hükümetlerine yönelik tutumları
karşısında her iki kesimin yayınlarına da son verildiği görülmektedir. |
| format |
article |
| author |
Mohammad Rigiderakhshan Hülya Özkan |
| author_facet |
Mohammad Rigiderakhshan Hülya Özkan |
| author_sort |
Mohammad Rigiderakhshan |
| title |
İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| title_short |
İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| title_full |
İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| title_fullStr |
İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| title_full_unstemmed |
İran’da Basının Doğuşu ve Gazeteler |
| title_sort |
i̇ran’da basının doğuşu ve gazeteler |
| publisher |
Erciyes University |
| publishDate |
2019 |
| url |
https://doaj.org/article/b1ba1bc6ea21402f91fca3a5c48e3eb9 |
| work_keys_str_mv |
AT mohammadrigiderakhshan irandabasınındogusuvegazeteler AT hulyaozkan irandabasınındogusuvegazeteler |
| _version_ |
1718391926615441408 |