تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)

پژوهش حاضر با هدف شناسایی نوع و نحوۀ ارتباط ابعاد مختلف ادراک بصری منظر مسیرهای کوهستانی، با میزان رضایتمندی و تمایلات مردم به حضور در محیط تفرجگاه‌های کوهستانی انجام گرفته است. در این راستا، محور کلکچال به عنوان یک محور با سطح کنشگری بالا و فعالیت‌های متنوع انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، ت...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: غزاله شبانی, کیانوش سوزنچی, محمدحسین جوانمردی
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism 2020
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/ba5113cc4f4d464c824b4b4565420d33
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:ba5113cc4f4d464c824b4b4565420d33
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:ba5113cc4f4d464c824b4b4565420d332021-11-15T14:26:09Zتبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)2008-74462008-216910.22034/manzar.2020.223571.2056https://doaj.org/article/ba5113cc4f4d464c824b4b4565420d332020-12-01T00:00:00Zhttp://www.manzar-sj.com/article_115055_62b0c49c57661964e30fda6ffe9709e8.pdfhttps://doaj.org/toc/2008-7446https://doaj.org/toc/2008-2169پژوهش حاضر با هدف شناسایی نوع و نحوۀ ارتباط ابعاد مختلف ادراک بصری منظر مسیرهای کوهستانی، با میزان رضایتمندی و تمایلات مردم به حضور در محیط تفرجگاه‌های کوهستانی انجام گرفته است. در این راستا، محور کلکچال به عنوان یک محور با سطح کنشگری بالا و فعالیت‌های متنوع انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی و از نوع تحلیلی-توصیفی است. بدین‌منظور، برای تحلیل عوامل مؤثر بر ادراک بصری تفرجگاه‌های کوهستانی در چهار بُعد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزش‌گذاری بررسی و ویژگی‌های منظر و توان و محدودیت‌های منطقه طی پیمایش مسیر و به صورت فیزیکی و کالبدی برداشت، و با سایر اطلاعات محیطی تلفیق و ارزیابی شد. همچنین با استفاده از پرسشنامه، میزان رضایتمندی مردم در هر سکانس براساس مؤلفه‌های مذکور ارزیابی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد ارتقای کمی و کیفی فضاهای تفرجگاهی کوهستانی باعث افزایش میزان جذب شهروندان و ارتقای سلامت روحی و جسمی آنها می‌شود. از راهکارهای بررسی‌شده می‌توان: پیروی از شیب طبیعی زمین و بکر نگه‌داشتن قسمتی از سایت، کاشت گیاهان به صورت توده‌ای برای کاهش سرعت باد، کاشت درختان به صورت خطی در امتداد یک محور به منظور خوانایی و رعایت سلسله‌مراتب کاشت با توجه به گیاهان موجود در سایت را برشمرد. بررسی نمونه موردی محور کلکچال نشان داد سکانس‌های دو و هشت که بیشترین امتیاز را از لحاظ کیفیت ادراک بصری و رضایتمندی کسب کرده‌اند، پتانسیل بالاتری جهت تبدیل به مکانی با فعالیت‌های چندمنظوره برای همۀ اقشار جامعه و همۀ سنین دارند. در بُعد احساسی، مؤلفه‌های تنوع فضایی، تراکم پوشش گیاهی و تمیزی فضا بیشترین نقش را در ادراک محیط کوهستان دارند. در بُعد تفسیری، مؤلفۀ خوانایی فضا همبستگی مثبتی با کیفیت محیط و رضایتمندی دارد. در بُعد شناختی، میزان تنوع رنگی و میزان محصوریت فضا رابطۀ معناداری با ارتقای کیفیت محیط و رضایتمندی مردم دارد اما بر کیفیت ادراک فضایی تأثیرگذاری کمی دارد. در بُعد ارزش‌گذاری، میزان حضورپذیری مردم ارتباط مستقیمی با کیفیت مؤلفه‌های سه بُعد شناختی، احساسی و تفسیری دارد که در این میان رابطۀ آن با مؤلفه‌های احساسی و تفسیری، بیشتر از مؤلفه‌های بُعد شناختی است.غزاله شبانیکیانوش سوزنچیمحمدحسین جوانمردیNazar research center for Art, Architecture & Urbanismarticleتفرجگاه کوهستانیمحور کلکچالادراک بصریبُعد تفسیریبُعد شناختیبُعد احساسیArchitectureNA1-9428ENFAمنظر, Vol 12, Iss 53, Pp 40-53 (2020)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic تفرجگاه کوهستانی
محور کلکچال
ادراک بصری
بُعد تفسیری
بُعد شناختی
بُعد احساسی
Architecture
NA1-9428
spellingShingle تفرجگاه کوهستانی
محور کلکچال
ادراک بصری
بُعد تفسیری
بُعد شناختی
بُعد احساسی
Architecture
NA1-9428
غزاله شبانی
کیانوش سوزنچی
محمدحسین جوانمردی
تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
description پژوهش حاضر با هدف شناسایی نوع و نحوۀ ارتباط ابعاد مختلف ادراک بصری منظر مسیرهای کوهستانی، با میزان رضایتمندی و تمایلات مردم به حضور در محیط تفرجگاه‌های کوهستانی انجام گرفته است. در این راستا، محور کلکچال به عنوان یک محور با سطح کنشگری بالا و فعالیت‌های متنوع انتخاب شده است. روش تحقیق در این پژوهش، ترکیبی و از نوع تحلیلی-توصیفی است. بدین‌منظور، برای تحلیل عوامل مؤثر بر ادراک بصری تفرجگاه‌های کوهستانی در چهار بُعد شناختی، احساسی، تفسیری و ارزش‌گذاری بررسی و ویژگی‌های منظر و توان و محدودیت‌های منطقه طی پیمایش مسیر و به صورت فیزیکی و کالبدی برداشت، و با سایر اطلاعات محیطی تلفیق و ارزیابی شد. همچنین با استفاده از پرسشنامه، میزان رضایتمندی مردم در هر سکانس براساس مؤلفه‌های مذکور ارزیابی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد ارتقای کمی و کیفی فضاهای تفرجگاهی کوهستانی باعث افزایش میزان جذب شهروندان و ارتقای سلامت روحی و جسمی آنها می‌شود. از راهکارهای بررسی‌شده می‌توان: پیروی از شیب طبیعی زمین و بکر نگه‌داشتن قسمتی از سایت، کاشت گیاهان به صورت توده‌ای برای کاهش سرعت باد، کاشت درختان به صورت خطی در امتداد یک محور به منظور خوانایی و رعایت سلسله‌مراتب کاشت با توجه به گیاهان موجود در سایت را برشمرد. بررسی نمونه موردی محور کلکچال نشان داد سکانس‌های دو و هشت که بیشترین امتیاز را از لحاظ کیفیت ادراک بصری و رضایتمندی کسب کرده‌اند، پتانسیل بالاتری جهت تبدیل به مکانی با فعالیت‌های چندمنظوره برای همۀ اقشار جامعه و همۀ سنین دارند. در بُعد احساسی، مؤلفه‌های تنوع فضایی، تراکم پوشش گیاهی و تمیزی فضا بیشترین نقش را در ادراک محیط کوهستان دارند. در بُعد تفسیری، مؤلفۀ خوانایی فضا همبستگی مثبتی با کیفیت محیط و رضایتمندی دارد. در بُعد شناختی، میزان تنوع رنگی و میزان محصوریت فضا رابطۀ معناداری با ارتقای کیفیت محیط و رضایتمندی مردم دارد اما بر کیفیت ادراک فضایی تأثیرگذاری کمی دارد. در بُعد ارزش‌گذاری، میزان حضورپذیری مردم ارتباط مستقیمی با کیفیت مؤلفه‌های سه بُعد شناختی، احساسی و تفسیری دارد که در این میان رابطۀ آن با مؤلفه‌های احساسی و تفسیری، بیشتر از مؤلفه‌های بُعد شناختی است.
format article
author غزاله شبانی
کیانوش سوزنچی
محمدحسین جوانمردی
author_facet غزاله شبانی
کیانوش سوزنچی
محمدحسین جوانمردی
author_sort غزاله شبانی
title تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
title_short تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
title_full تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
title_fullStr تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
title_full_unstemmed تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
title_sort تبیین مؤلفه‌های مؤثر بر ادراک بصری در تفرجگاه‌های کوهستانی (مطالعۀ موردی: محور کلکچال)
publisher Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
publishDate 2020
url https://doaj.org/article/ba5113cc4f4d464c824b4b4565420d33
work_keys_str_mv AT gẖzạlhsẖbạny tbyynmwlfhhạymwtẖrbrạdrạḵbṣrydrtfrjgạhhạyḵwhstạnymṭạlʿەmwrdymḥwrḵlḵcẖạl
AT ḵyạnwsẖswzncẖy tbyynmwlfhhạymwtẖrbrạdrạḵbṣrydrtfrjgạhhạyḵwhstạnymṭạlʿەmwrdymḥwrḵlḵcẖạl
AT mḥmdḥsynjwạnmrdy tbyynmwlfhhạymwtẖrbrạdrạḵbṣrydrtfrjgạhhạyḵwhstạnymṭạlʿەmwrdymḥwrḵlḵcẖạl
_version_ 1718428398862204928