دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی

در پاسخ به مسئلۀ ناسازگاری میان مشیت مطلق الهی و آزادی مخلوقات، مولینیزم نظریه علم میانی را مطرح می‌کند، نظریه‌ای که با فرض علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی ادعا می‌کند که می‌توان بدون حذف یکی از طرفین (مشیت یا آزادی) مسئله فوق را حل نمود. بدین نحو که خداوند با علم به این شرطی‌ها و بالفعل کرد...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: فریدالدین سبط, ابراهیم آزادگان, مهدی اصفهانی, اعظم قاسمی
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Imam Sadiq University 2021
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/bafbedea28bb41069f0ff473a2a2f579
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:bafbedea28bb41069f0ff473a2a2f579
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:bafbedea28bb41069f0ff473a2a2f5792021-12-01T09:18:43Zدربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی2228-65782228-658610.30497/prr.2021.241053.1684https://doaj.org/article/bafbedea28bb41069f0ff473a2a2f5792021-10-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_75900_79b7718ee988434b9cd2e7a2800d9a0f.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586در پاسخ به مسئلۀ ناسازگاری میان مشیت مطلق الهی و آزادی مخلوقات، مولینیزم نظریه علم میانی را مطرح می‌کند، نظریه‌ای که با فرض علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی ادعا می‌کند که می‌توان بدون حذف یکی از طرفین (مشیت یا آزادی) مسئله فوق را حل نمود. بدین نحو که خداوند با علم به این شرطی‌ها و بالفعل کردن مقدم آنها می‌داند که مخلوقات، آزادانه چه فعلی را محقق خواهند کرد. لذا بدین طریق هم آزادی مخلوقات حفظ می‌گردد و هم مشیت خداوند که عبارت است از علم پیشین و کنترل او بر افعال مخلوقات. نوشتۀ پیش رو سعی دارد نشان دهد از آنجا که عدم تغییرپذیری خداوند یکی از مفروضات اصلی مولینیزم است، لذا این دیدگاه نمی‌تواند صفت اراده را به خداوند نسبت دهد، زیرا صفت اراده برای مولینیزم امری است دوسویه که مستلزم حرکت از امکان به سمت فعلیت است و این امر معنایی جز پذیرش تغییر در ذات الهی ندارد. در پایان استدلال خواهیم کرد که چون معلومات شرطی نیازمند بالفعل شدن توسط اراده الهی هستند، در نتیجه طرح شرطی‌های خلاف واقع در داخل علم الهی طرحی ناموفق است و بحث پیرامون صدقِ آن کمک شایانی در حل مسئله فوق نمی‌کند.فریدالدین سبطابراهیم آزادگانمهدی اصفهانیاعظم قاسمیImam Sadiq Universityarticleمشیتمولینیزمعلم میانیشرطی‌های خلافِ واقع آزادیاراده الهیتغییرناپذیریPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 19, Iss 1, Pp 183-205 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic مشیت
مولینیزم
علم میانی
شرطی‌های خلافِ واقع آزادی
اراده الهی
تغییرناپذیری
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
spellingShingle مشیت
مولینیزم
علم میانی
شرطی‌های خلافِ واقع آزادی
اراده الهی
تغییرناپذیری
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
فریدالدین سبط
ابراهیم آزادگان
مهدی اصفهانی
اعظم قاسمی
دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
description در پاسخ به مسئلۀ ناسازگاری میان مشیت مطلق الهی و آزادی مخلوقات، مولینیزم نظریه علم میانی را مطرح می‌کند، نظریه‌ای که با فرض علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی ادعا می‌کند که می‌توان بدون حذف یکی از طرفین (مشیت یا آزادی) مسئله فوق را حل نمود. بدین نحو که خداوند با علم به این شرطی‌ها و بالفعل کردن مقدم آنها می‌داند که مخلوقات، آزادانه چه فعلی را محقق خواهند کرد. لذا بدین طریق هم آزادی مخلوقات حفظ می‌گردد و هم مشیت خداوند که عبارت است از علم پیشین و کنترل او بر افعال مخلوقات. نوشتۀ پیش رو سعی دارد نشان دهد از آنجا که عدم تغییرپذیری خداوند یکی از مفروضات اصلی مولینیزم است، لذا این دیدگاه نمی‌تواند صفت اراده را به خداوند نسبت دهد، زیرا صفت اراده برای مولینیزم امری است دوسویه که مستلزم حرکت از امکان به سمت فعلیت است و این امر معنایی جز پذیرش تغییر در ذات الهی ندارد. در پایان استدلال خواهیم کرد که چون معلومات شرطی نیازمند بالفعل شدن توسط اراده الهی هستند، در نتیجه طرح شرطی‌های خلاف واقع در داخل علم الهی طرحی ناموفق است و بحث پیرامون صدقِ آن کمک شایانی در حل مسئله فوق نمی‌کند.
format article
author فریدالدین سبط
ابراهیم آزادگان
مهدی اصفهانی
اعظم قاسمی
author_facet فریدالدین سبط
ابراهیم آزادگان
مهدی اصفهانی
اعظم قاسمی
author_sort فریدالدین سبط
title دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
title_short دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
title_full دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
title_fullStr دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
title_full_unstemmed دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
title_sort دربارۀ چگونگی علم خداوند به شرطی‌های خلاف واقعِ آزادی
publisher Imam Sadiq University
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/bafbedea28bb41069f0ff473a2a2f579
work_keys_str_mv AT frydạldynsbṭ drbạrەcẖgwngyʿlmkẖdạwndbhsẖrṭyhạykẖlạfwạqʿiậzạdy
AT ạbrạhymậzạdgạn drbạrەcẖgwngyʿlmkẖdạwndbhsẖrṭyhạykẖlạfwạqʿiậzạdy
AT mhdyạṣfhạny drbạrەcẖgwngyʿlmkẖdạwndbhsẖrṭyhạykẖlạfwạqʿiậzạdy
AT ạʿẓmqạsmy drbạrەcẖgwngyʿlmkẖdạwndbhsẖrṭyhạykẖlạfwạqʿiậzạdy
_version_ 1718405376595984384