Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości

W powszechnej opinii przedwojennych prawników i historyków system instytucjonalny państwa wyrastający z postanowień konstytucji marcowej (1921) został oparty na konstytucji III Republiki Francuskiej (1875). W konsekwencji bezpośredniej recepcji pogłębione zostały na gruncie polskim niektóre wady sys...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autor principal: Maciej Wojtacki
Formato: article
Lenguaje:EN
FR
PL
Publicado: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 2021
Materias:
Law
K
Acceso en línea:https://doaj.org/article/d359cec1e7d34bd48236018c80188244
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:d359cec1e7d34bd48236018c80188244
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:d359cec1e7d34bd48236018c801882442021-11-19T08:29:31ZIdea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości1731-82972658-1922https://doaj.org/article/d359cec1e7d34bd48236018c801882442021-11-01T00:00:00Zhttps://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/osap/article/view/4585https://doaj.org/toc/1731-8297https://doaj.org/toc/2658-1922W powszechnej opinii przedwojennych prawników i historyków system instytucjonalny państwa wyrastający z postanowień konstytucji marcowej (1921) został oparty na konstytucji III Republiki Francuskiej (1875). W konsekwencji bezpośredniej recepcji pogłębione zostały na gruncie polskim niektóre wady systemu francuskiego, w tym słabość władzy wykonawczej zdominowanej przez parlament, zwłaszcza jego niższą izbę. W artykule przedstawiono najważniejsze uwarunkowania kształtowania się władzy wykonawczej w pierwszej polskiej konstytucji XX wieku. Podstawą rozważań było nawiązanie do tradycji dwóch polskich szkół historycznych ukształtowanych w okresie zaborów, reprezentujących pesymistyczne i optymistyczne wizje polskiej historii przed upadkiem państwa. Wykazano, że przyjęty model władzy wykonawczej, wbrew pierwotnym deklaracjom, zrywał z jednym z nakazów kategorycznych wywodzących się z tradycji politycznej Konstytucji 3 maja, to jest ideą silnego rządu. Spowodowane to było osobistymi animozjami i brakiem stałego politycznego konsensusu w zakresie powoływania pierwszych gabinetów II RP, czego następstwem był głęboki kryzys instytucjonalny, w którego konsekwencji doszło do przewrotu majowego marszałka Józefa Piłsudskiego i wprowadzenie quasi-autorytarnego reżimu politycznego.Maciej WojtackiWydawnictwo Uniwersytetu Opolskiegoarticlewładza wykonawcza, myśl polityczna, ii rzeczypospolita, instytucje polityczne, konstytucjonalizmLawKPolitical institutions and public administration (General)JF20-2112ENFRPLOpolskie Studia Administracyjno-Prawne, Vol 19, Iss 3, Pp 79-99 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FR
PL
topic władza wykonawcza, myśl polityczna, ii rzeczypospolita, instytucje polityczne, konstytucjonalizm
Law
K
Political institutions and public administration (General)
JF20-2112
spellingShingle władza wykonawcza, myśl polityczna, ii rzeczypospolita, instytucje polityczne, konstytucjonalizm
Law
K
Political institutions and public administration (General)
JF20-2112
Maciej Wojtacki
Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
description W powszechnej opinii przedwojennych prawników i historyków system instytucjonalny państwa wyrastający z postanowień konstytucji marcowej (1921) został oparty na konstytucji III Republiki Francuskiej (1875). W konsekwencji bezpośredniej recepcji pogłębione zostały na gruncie polskim niektóre wady systemu francuskiego, w tym słabość władzy wykonawczej zdominowanej przez parlament, zwłaszcza jego niższą izbę. W artykule przedstawiono najważniejsze uwarunkowania kształtowania się władzy wykonawczej w pierwszej polskiej konstytucji XX wieku. Podstawą rozważań było nawiązanie do tradycji dwóch polskich szkół historycznych ukształtowanych w okresie zaborów, reprezentujących pesymistyczne i optymistyczne wizje polskiej historii przed upadkiem państwa. Wykazano, że przyjęty model władzy wykonawczej, wbrew pierwotnym deklaracjom, zrywał z jednym z nakazów kategorycznych wywodzących się z tradycji politycznej Konstytucji 3 maja, to jest ideą silnego rządu. Spowodowane to było osobistymi animozjami i brakiem stałego politycznego konsensusu w zakresie powoływania pierwszych gabinetów II RP, czego następstwem był głęboki kryzys instytucjonalny, w którego konsekwencji doszło do przewrotu majowego marszałka Józefa Piłsudskiego i wprowadzenie quasi-autorytarnego reżimu politycznego.
format article
author Maciej Wojtacki
author_facet Maciej Wojtacki
author_sort Maciej Wojtacki
title Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
title_short Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
title_full Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
title_fullStr Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
title_full_unstemmed Idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
title_sort idea silnego rządu w polskiej myśli polityczno-prawnej u progu niepodległości
publisher Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/d359cec1e7d34bd48236018c80188244
work_keys_str_mv AT maciejwojtacki ideasilnegorzaduwpolskiejmyslipolitycznoprawnejuproguniepodległosci
_version_ 1718420287762989056