موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران

برای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگ‌ها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، داده‌های روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگ‌ها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمط...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: نرگس ناصری, رضا دوستان, عباس مفیدی
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Ferdowsi University of Mashhad 2021
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f2021-11-20T09:23:40Zموقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران2322-16822383-307610.22067/geoeh.2021.67003.0https://doaj.org/article/ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f2021-07-01T00:00:00Zhttps://geoeh.um.ac.ir/article_40381_36dc9d8c98f73756fe04e1249e834902.pdfhttps://doaj.org/toc/2322-1682https://doaj.org/toc/2383-3076برای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگ‌ها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، داده‌های روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگ‌ها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمطالعه، سه ناحیه وقوع بلاکینگ به ترتیب در اروپای مرکزی، اروپای شرقی و آسیای مرکزی وجود دارند. نوع غالب بلاکینگ‌ها در این نواحی از نوع رکس با قرارگیری بلاکینگ و سردچال در سطوح میانی جو، روی همدیگر می‌باشد، چنانچه در اروپای مرکزی و شرقی یک بلاکینگ از نوع رکس شکل گیرد، همزمان در آسیای مرکزی یک تراف عمیق یا سردچال ایجاد می‌شود و این تسلسل در سیستم‌های جوی نصف‌النهاری طبیعی است. بارش‌های ایران با سیستم بلاکینگ رکس اروپای شرقی و سردچال آسیای مرکزی بیشترین ارتباط را داشته و ریزش‌ها در غالب نقاط ایران افزایش دارد؛ اما چنانچه در ناحیه آسیای مرکزی، ارتفاع افزایش داشته و بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد، به دلیل افزایش ارتفاع جو، بارش‌ها در غالب نقاط ایران کاهش دارند؛ اما چنانچه در اروپای مرکزی یک بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد با عمیق شدن تراف در بالکان و دریای سیاه، با ریزش‌های جوی در شمال غربی ایران همراه است و اگر این نوع بلاکینگ در اروپای شرقی شکل گیرد، عمدتاً تمرکز بارش‌ها در ناحیه خزری، خزر شرقی تا شمال شرقی ایران، است.نرگس ناصریرضا دوستانعباس مفیدیFerdowsi University of MashhadarticleبلاکینگبارشسردچالایرانEnvironmental sciencesGE1-350Geography (General)G1-922ENFAجغرافیا و مخاطرات محیطی, Vol 10, Iss 2, Pp 79-91 (2021)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic بلاکینگ
بارش
سردچال
ایران
Environmental sciences
GE1-350
Geography (General)
G1-922
spellingShingle بلاکینگ
بارش
سردچال
ایران
Environmental sciences
GE1-350
Geography (General)
G1-922
نرگس ناصری
رضا دوستان
عباس مفیدی
موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
description برای تعیین موقعیت و نوع بلاکینگ‌ها مؤثر بر اقلیم دوره سرد ایران، داده‌های روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل متر سطح 500 هکتوپاسکال در محدوده 10-70 درجه شمالی و 10-80 درجه شرقی با تفکیک 5/2 درجه در دوره آماری 2010-1961 استفاده شد. بلاکینگ‌ها با شاخص کمی تیبالدی بر روی نقاط رقومی شناسایی گردید. در منطقه موردمطالعه، سه ناحیه وقوع بلاکینگ به ترتیب در اروپای مرکزی، اروپای شرقی و آسیای مرکزی وجود دارند. نوع غالب بلاکینگ‌ها در این نواحی از نوع رکس با قرارگیری بلاکینگ و سردچال در سطوح میانی جو، روی همدیگر می‌باشد، چنانچه در اروپای مرکزی و شرقی یک بلاکینگ از نوع رکس شکل گیرد، همزمان در آسیای مرکزی یک تراف عمیق یا سردچال ایجاد می‌شود و این تسلسل در سیستم‌های جوی نصف‌النهاری طبیعی است. بارش‌های ایران با سیستم بلاکینگ رکس اروپای شرقی و سردچال آسیای مرکزی بیشترین ارتباط را داشته و ریزش‌ها در غالب نقاط ایران افزایش دارد؛ اما چنانچه در ناحیه آسیای مرکزی، ارتفاع افزایش داشته و بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد، به دلیل افزایش ارتفاع جو، بارش‌ها در غالب نقاط ایران کاهش دارند؛ اما چنانچه در اروپای مرکزی یک بلاکینگ از نوع امگا شکل گیرد با عمیق شدن تراف در بالکان و دریای سیاه، با ریزش‌های جوی در شمال غربی ایران همراه است و اگر این نوع بلاکینگ در اروپای شرقی شکل گیرد، عمدتاً تمرکز بارش‌ها در ناحیه خزری، خزر شرقی تا شمال شرقی ایران، است.
format article
author نرگس ناصری
رضا دوستان
عباس مفیدی
author_facet نرگس ناصری
رضا دوستان
عباس مفیدی
author_sort نرگس ناصری
title موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
title_short موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
title_full موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
title_fullStr موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
title_full_unstemmed موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
title_sort موقعیت بلاکینگ‌ها و بارش‌ها در ایران
publisher Ferdowsi University of Mashhad
publishDate 2021
url https://doaj.org/article/ddc5f2c74db341549147ec53d07b9c0f
work_keys_str_mv AT nrgsnạṣry mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn
AT rḍạdwstạn mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn
AT ʿbạsmfydy mwqʿytblạḵynghạwbạrsẖhạdrạyrạn
_version_ 1718419513137954816