تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی

در این جستار، تحلیل فخر رازی از فرآیند صدور رفتار (فعل) بررسی می‌شود. رازی رفتار انسان را نه به صورت تک‌عاملی، بلکه در بافتاری ترکیب‌یافته از مؤلفه‌های مختلف تحلیل می‌کند. بر پایه نظر رازی، رفتار برآیندی است از پیش‌انگاره‌هایی معرفتی و غیرمعرفتی؛ آگاهی مهم‌ترین ایده‌ای است که او در پیش‌انگاره‌های مع...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: هاشم قربانی, فرشته ابوالحسنی نیارکی
Formato: article
Lenguaje:FA
Publicado: Imam Sadiq University 2019
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/e56f70fe2f994369a540222934be8b99
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:e56f70fe2f994369a540222934be8b99
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:e56f70fe2f994369a540222934be8b992021-12-01T09:44:59Zتحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی2228-65782228-658610.30497/prr.2019.2583https://doaj.org/article/e56f70fe2f994369a540222934be8b992019-08-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_2583_bdd717e28316c8bc2531a4df4212263c.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586در این جستار، تحلیل فخر رازی از فرآیند صدور رفتار (فعل) بررسی می‌شود. رازی رفتار انسان را نه به صورت تک‌عاملی، بلکه در بافتاری ترکیب‌یافته از مؤلفه‌های مختلف تحلیل می‌کند. بر پایه نظر رازی، رفتار برآیندی است از پیش‌انگاره‌هایی معرفتی و غیرمعرفتی؛ آگاهی مهم‌ترین ایده‌ای است که او در پیش‌انگاره‌های معرفتی تحلیل می‌کند. رازی آگاهی را به مثابه داعی فعل بررسی می‌کند و بسیاری از مؤثرات همچون اراده و مصلحت و مفسدت را بدان ارجاع می‌دهد. در تعریف رازی، داعی به عنوان آگاهی انسان به وجود لذت، خیر، کمال و سرور در فعل صورت‌بندی می‌شود. در این مقاله گذشته از تحلیل این تعریف، جایگاه عقل عملی در این آگاهی و چگونگی بهره‌وری آن از عقل نظری ترسیم شده است. بازشناسایی تلقی رازی از جایگاه پیش‌انگاره‌های غیرمعرفتی در صدور فعل در دو سطح کلامی و فراکلامی صورت‌بندی شده است. در سطح کلامی، خداباوری و خواست خدا، و در سطح فراکلامی، اختلاف ماهوی نفوس انسانی، مؤثرات معرفت‌شناختی، بافتار اجتماعی، فضای فرهنگی و گروه‌های همسالان و همکاران، ساختار بدنی و مزاجی، تغذیه، محیط و نیز مسئلۀ درونی‌سازی به عنوان زمینه‌های مهم در ایجاد و شکل‌دهی آگاهی و صدور رفتار تحلیل شده‌اند. نظریه رازی آگاهی را همواره در صدور فعل حفظ می‌کند و بر آن است که مؤلفه‌های غیرمعرفتی در آگاهی به عنوان مهم‌ترین مؤلفه نزدیک بر صدور فعل تاثیر‌گذارند و بنابراین حیثیت جانشین‌پذیری طردکننده نسبت به یکدیگر ندارند.هاشم قربانیفرشته ابوالحسنی نیارکیImam Sadiq Universityarticleفخررازیفعل ارادیرفتارداعیآگاهیمؤلفه‌های غیرمعرفتیPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 17, Iss 1, Pp 163-187 (2019)
institution DOAJ
collection DOAJ
language FA
topic فخررازی
فعل ارادی
رفتار
داعی
آگاهی
مؤلفه‌های غیرمعرفتی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
spellingShingle فخررازی
فعل ارادی
رفتار
داعی
آگاهی
مؤلفه‌های غیرمعرفتی
Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects
BL51-65
هاشم قربانی
فرشته ابوالحسنی نیارکی
تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
description در این جستار، تحلیل فخر رازی از فرآیند صدور رفتار (فعل) بررسی می‌شود. رازی رفتار انسان را نه به صورت تک‌عاملی، بلکه در بافتاری ترکیب‌یافته از مؤلفه‌های مختلف تحلیل می‌کند. بر پایه نظر رازی، رفتار برآیندی است از پیش‌انگاره‌هایی معرفتی و غیرمعرفتی؛ آگاهی مهم‌ترین ایده‌ای است که او در پیش‌انگاره‌های معرفتی تحلیل می‌کند. رازی آگاهی را به مثابه داعی فعل بررسی می‌کند و بسیاری از مؤثرات همچون اراده و مصلحت و مفسدت را بدان ارجاع می‌دهد. در تعریف رازی، داعی به عنوان آگاهی انسان به وجود لذت، خیر، کمال و سرور در فعل صورت‌بندی می‌شود. در این مقاله گذشته از تحلیل این تعریف، جایگاه عقل عملی در این آگاهی و چگونگی بهره‌وری آن از عقل نظری ترسیم شده است. بازشناسایی تلقی رازی از جایگاه پیش‌انگاره‌های غیرمعرفتی در صدور فعل در دو سطح کلامی و فراکلامی صورت‌بندی شده است. در سطح کلامی، خداباوری و خواست خدا، و در سطح فراکلامی، اختلاف ماهوی نفوس انسانی، مؤثرات معرفت‌شناختی، بافتار اجتماعی، فضای فرهنگی و گروه‌های همسالان و همکاران، ساختار بدنی و مزاجی، تغذیه، محیط و نیز مسئلۀ درونی‌سازی به عنوان زمینه‌های مهم در ایجاد و شکل‌دهی آگاهی و صدور رفتار تحلیل شده‌اند. نظریه رازی آگاهی را همواره در صدور فعل حفظ می‌کند و بر آن است که مؤلفه‌های غیرمعرفتی در آگاهی به عنوان مهم‌ترین مؤلفه نزدیک بر صدور فعل تاثیر‌گذارند و بنابراین حیثیت جانشین‌پذیری طردکننده نسبت به یکدیگر ندارند.
format article
author هاشم قربانی
فرشته ابوالحسنی نیارکی
author_facet هاشم قربانی
فرشته ابوالحسنی نیارکی
author_sort هاشم قربانی
title تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
title_short تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
title_full تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
title_fullStr تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
title_full_unstemmed تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
title_sort تحلیل پیشانگارههای معرفتی و غیرمعرفتی رفتار در اندیشه فخر رازی
publisher Imam Sadiq University
publishDate 2019
url https://doaj.org/article/e56f70fe2f994369a540222934be8b99
work_keys_str_mv AT hạsẖmqrbạny tḥlylpysẖạngạrhhạymʿrftywgẖyrmʿrftyrftạrdrạndysẖhfkẖrrạzy
AT frsẖthạbwạlḥsnynyạrḵy tḥlylpysẖạngạrhhạymʿrftywgẖyrmʿrftyrftạrdrạndysẖhfkẖrrạzy
_version_ 1718405386394927104