چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی
علامه محمدحسین طباطبایی از فیلسوفان الهی است که از سویی به ماوراء طبیعت باور دارد و از سوی دیگر قائل به رابطۀ علی بین ماوراء طبیعت و طبیعت است. او در دورۀ جدید زندگی میکند که علم تجربی حرمت فراوان دارد. یکی از مبانی علم جدید، طبق تلقی کواین، فیزیکالیسم (خودبسنده بودن طبیعت) است. بین این دو تلقی در...
Guardado en:
Autor principal: | |
---|---|
Formato: | article |
Lenguaje: | FA |
Publicado: |
Imam Sadiq University
2017
|
Materias: | |
Acceso en línea: | https://doaj.org/article/e93ceea2d8be4a5abb10098d06e33010 |
Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
id |
oai:doaj.org-article:e93ceea2d8be4a5abb10098d06e33010 |
---|---|
record_format |
dspace |
spelling |
oai:doaj.org-article:e93ceea2d8be4a5abb10098d06e330102021-12-01T09:49:03Zچگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی2228-65782228-658610.30497/prr.2017.1966https://doaj.org/article/e93ceea2d8be4a5abb10098d06e330102017-08-01T00:00:00Zhttps://prrj.journals.isu.ac.ir/article_1966_afcf7cb14c4d4ab9101aa706a08546f8.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-6578https://doaj.org/toc/2228-6586علامه محمدحسین طباطبایی از فیلسوفان الهی است که از سویی به ماوراء طبیعت باور دارد و از سوی دیگر قائل به رابطۀ علی بین ماوراء طبیعت و طبیعت است. او در دورۀ جدید زندگی میکند که علم تجربی حرمت فراوان دارد. یکی از مبانی علم جدید، طبق تلقی کواین، فیزیکالیسم (خودبسنده بودن طبیعت) است. بین این دو تلقی در نگاه ابتدایی تعارض وجود دارد. طباطبایی مستقیماً به بررسی این موضوع نپرداخته است که آیا فیزیکالیسم با اصول فلسفی رایج در فلسفۀ اسلامی هماهنگ است یا خیر. اما در نوشتههای فلسفی ایشان، در باب نحوۀ ارتباط طبیعت و ماوراء طبیعت دو نظر دیده میشود که از آنها میتوان برای حل این مسئله مدد گرفت. اول آن که بر اساس عوالم متعدد و رابطۀ علی بین این عوالم، تغییرات عالم طبیعت معلول عوالم بالاتر است، اما علت قریبِ افعال طبیعی به صور نوعیه برمیگردد. این راهحل راه را برای امکان همنشینی علم جدید و فلسفۀ اسلامی هموار میکند، اما مشکلاتی دارد. نگاه دیگر ایشان آن است که نه تکتک وقایع طبیعت بلکه کلیت عالم طبیعت به جعل بسیط معلول ماوراء طبیعت است. این نگاه دوم زمینۀ هماهنگی مبنای فیزیکالیستی علم جدید و اصل ارتباط طبیعت و ماوراء طبیعت را بیشتر فراهم میکند، اما هنوز نیاز به ترمیم دارد تا با مدعیات دیگر فلسفی هماهنگ شود.نادر شکراللهیImam Sadiq Universityarticleفیزیکالیسمخودبسندگی طبیعتجعل بسیطصور نوعیهعلم جدیدPhilosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjectsBL51-65FAپژوهشنامه فلسفه دین, Vol 15, Iss 1, Pp 97-114 (2017) |
institution |
DOAJ |
collection |
DOAJ |
language |
FA |
topic |
فیزیکالیسم خودبسندگی طبیعت جعل بسیط صور نوعیه علم جدید Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 |
spellingShingle |
فیزیکالیسم خودبسندگی طبیعت جعل بسیط صور نوعیه علم جدید Philosophy of religion. Psychology of religion. Religion in relation to other subjects BL51-65 نادر شکراللهی چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
description |
علامه محمدحسین طباطبایی از فیلسوفان الهی است که از سویی به ماوراء طبیعت باور دارد و از سوی دیگر قائل به رابطۀ علی بین ماوراء طبیعت و طبیعت است. او در دورۀ جدید زندگی میکند که علم تجربی حرمت فراوان دارد. یکی از مبانی علم جدید، طبق تلقی کواین، فیزیکالیسم (خودبسنده بودن طبیعت) است. بین این دو تلقی در نگاه ابتدایی تعارض وجود دارد. طباطبایی مستقیماً به بررسی این موضوع نپرداخته است که آیا فیزیکالیسم با اصول فلسفی رایج در فلسفۀ اسلامی هماهنگ است یا خیر. اما در نوشتههای فلسفی ایشان، در باب نحوۀ ارتباط طبیعت و ماوراء طبیعت دو نظر دیده میشود که از آنها میتوان برای حل این مسئله مدد گرفت. اول آن که بر اساس عوالم متعدد و رابطۀ علی بین این عوالم، تغییرات عالم طبیعت معلول عوالم بالاتر است، اما علت قریبِ افعال طبیعی به صور نوعیه برمیگردد. این راهحل راه را برای امکان همنشینی علم جدید و فلسفۀ اسلامی هموار میکند، اما مشکلاتی دارد. نگاه دیگر ایشان آن است که نه تکتک وقایع طبیعت بلکه کلیت عالم طبیعت به جعل بسیط معلول ماوراء طبیعت است. این نگاه دوم زمینۀ هماهنگی مبنای فیزیکالیستی علم جدید و اصل ارتباط طبیعت و ماوراء طبیعت را بیشتر فراهم میکند، اما هنوز نیاز به ترمیم دارد تا با مدعیات دیگر فلسفی هماهنگ شود. |
format |
article |
author |
نادر شکراللهی |
author_facet |
نادر شکراللهی |
author_sort |
نادر شکراللهی |
title |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
title_short |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
title_full |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
title_fullStr |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
title_full_unstemmed |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
title_sort |
چگونگی جمع مبنای فیزیکالیستی علم جدید از نگاه کواین و رابطۀ علّی ماوراء طبیعت و طبیعت در نگاه علامه طباطبایی |
publisher |
Imam Sadiq University |
publishDate |
2017 |
url |
https://doaj.org/article/e93ceea2d8be4a5abb10098d06e33010 |
work_keys_str_mv |
AT nạdrsẖḵrạllhy cẖgwngyjmʿmbnạyfyzyḵạlystyʿlmjdydạzngạhḵwạynwrạbṭەʿlymạwrạʾṭbyʿtwṭbyʿtdrngạhʿlạmhṭbạṭbạyy |
_version_ |
1718405387329208320 |