ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)

باغ ایرانی عملکردهای متنوعی داشته و علاوه‌بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبۀ منظر مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. به‌رغم موقعیت راهبردی بیرجند در شرق ایران و حضور سفرا و نمایندگان دول روس و انگلیس و محدودیت امکانات تفرجی شهری، حکمرانان منطقه در دورۀ قاجار و پهلوی را بر آ...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: سامان فرزین, سیدمحمدرضا خلیل نژاد, سعیده مرادزاده میرزایی, علی زارعی
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism 2020
Materias:
Acceso en línea:https://doaj.org/article/e9d32626c7f14b4ebc579a795c6bfcf8
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:e9d32626c7f14b4ebc579a795c6bfcf8
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:e9d32626c7f14b4ebc579a795c6bfcf82021-11-15T14:26:18Zویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)2008-74462008-216910.22034/manzar.2020.241872.2076https://doaj.org/article/e9d32626c7f14b4ebc579a795c6bfcf82020-09-01T00:00:00Zhttp://www.manzar-sj.com/article_114290_0e3403537346b864aa65e2f11150fd51.pdfhttps://doaj.org/toc/2008-7446https://doaj.org/toc/2008-2169باغ ایرانی عملکردهای متنوعی داشته و علاوه‌بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبۀ منظر مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. به‌رغم موقعیت راهبردی بیرجند در شرق ایران و حضور سفرا و نمایندگان دول روس و انگلیس و محدودیت امکانات تفرجی شهری، حکمرانان منطقه در دورۀ قاجار و پهلوی را بر آن داشت تا علاوه‌بر ایجاد و ساخت باغ‌های ایرانی برای برگزاری مراسم‌ و مناسبات سیاسی و نمایش قدرت، به نیازهای تفرجی، تولیدی، اقتصادی و فرهنگی محلی نیز پاسخ دهند. فائق آمدن بر کمبود منابع آبی، راهی جز خلق فضاهای سبز چندعملکردی و زون‌بندی باغ ایرانی به‌جای نگذاشت. لذا، باغ اکبریه به عنوان شاخص‌ترین باغ ایرانی شرق ایران برای مطالعۀ چگونگی و ویژ‌گی‌های منظر چندعملکردی (کشاورزی، تفرجی، سکونتی، حکومتی و اقتصادی) انتخاب شد. براین‌اساس، پرسش اصلی تحقیق عبارت است از اینکه آیا باغ اکبریه به عنوان نمونۀ باغ ایرانی شاخص در شرق ایران، دارای منظر چندعملکردی است؟ ویژگی‌های منظر چندعملکردی در باغ اکبریه چیست و در کدام دسته از انواع منظر چندعملکردی طبقه‌بندی می‌شود؟ مقالۀ حاضر در پی آن است که ضمن بررسی و کنکاش در برنامه‌ریزی فضایی و طراحی منظر باغ اکبریه، علاوه‌بر کشف عملکردهای متعدد این باغ، چندعملکردی‌بودن آن را بررسی کرده و نوع منظر چندعملکردی آن را شناسایی نماید.این پژوهش از نظر هدف، در زمرۀ تحقیقات بنیادی و از نظر ماهیت و روش، در زمرۀ تحقیقات تاریخی و توصیفی به شمار می‌آید. پژوهش پیش‌رو با بهره‌گیری از روش‌های موردپژوهی، کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی، مستندنگاری تاریخی و انجام مصاحبه با کارشناسان و همچنین برگزاری جلسۀ همفکری و گفتگوی تخصصی در زمستان 1398 انجام شد. نتایج نشان می‌دهد در بستر تاریخی و براساس تحلیل‌های علمی موجود، باغ اکبریه واجد ویژگی‌های منظر چندعملکردی است. همچنین، از میان سه الگوی اصلی منظر چندعملکردی (موزاییکی، وزن‌دار و بنیادین) باغ اکبریه دارای الگوی منظر چندعملکردی وزن‌دار (تلفیق چند عملکرد متجانس در یک فضای واحد) است.سامان فرزینسیدمحمدرضا خلیل نژادسعیده مرادزاده میرزاییعلی زارعیNazar research center for Art, Architecture & Urbanismarticleباغ ایرانیمیراث جهانی باغ اکبریهمنظر چندعملکردیبیرجندArchitectureNA1-9428ENFAمنظر, Vol 12, Iss 52, Pp 6-17 (2020)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic باغ ایرانی
میراث جهانی باغ اکبریه
منظر چندعملکردی
بیرجند
Architecture
NA1-9428
spellingShingle باغ ایرانی
میراث جهانی باغ اکبریه
منظر چندعملکردی
بیرجند
Architecture
NA1-9428
سامان فرزین
سیدمحمدرضا خلیل نژاد
سعیده مرادزاده میرزایی
علی زارعی
ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
description باغ ایرانی عملکردهای متنوعی داشته و علاوه‌بر عملکرد اصلی، عملکردهای ثانویه و کارکردهای چندجانبۀ منظر مورد توجه سازندگان و صاحبان باغ بوده است. به‌رغم موقعیت راهبردی بیرجند در شرق ایران و حضور سفرا و نمایندگان دول روس و انگلیس و محدودیت امکانات تفرجی شهری، حکمرانان منطقه در دورۀ قاجار و پهلوی را بر آن داشت تا علاوه‌بر ایجاد و ساخت باغ‌های ایرانی برای برگزاری مراسم‌ و مناسبات سیاسی و نمایش قدرت، به نیازهای تفرجی، تولیدی، اقتصادی و فرهنگی محلی نیز پاسخ دهند. فائق آمدن بر کمبود منابع آبی، راهی جز خلق فضاهای سبز چندعملکردی و زون‌بندی باغ ایرانی به‌جای نگذاشت. لذا، باغ اکبریه به عنوان شاخص‌ترین باغ ایرانی شرق ایران برای مطالعۀ چگونگی و ویژ‌گی‌های منظر چندعملکردی (کشاورزی، تفرجی، سکونتی، حکومتی و اقتصادی) انتخاب شد. براین‌اساس، پرسش اصلی تحقیق عبارت است از اینکه آیا باغ اکبریه به عنوان نمونۀ باغ ایرانی شاخص در شرق ایران، دارای منظر چندعملکردی است؟ ویژگی‌های منظر چندعملکردی در باغ اکبریه چیست و در کدام دسته از انواع منظر چندعملکردی طبقه‌بندی می‌شود؟ مقالۀ حاضر در پی آن است که ضمن بررسی و کنکاش در برنامه‌ریزی فضایی و طراحی منظر باغ اکبریه، علاوه‌بر کشف عملکردهای متعدد این باغ، چندعملکردی‌بودن آن را بررسی کرده و نوع منظر چندعملکردی آن را شناسایی نماید.این پژوهش از نظر هدف، در زمرۀ تحقیقات بنیادی و از نظر ماهیت و روش، در زمرۀ تحقیقات تاریخی و توصیفی به شمار می‌آید. پژوهش پیش‌رو با بهره‌گیری از روش‌های موردپژوهی، کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی، مستندنگاری تاریخی و انجام مصاحبه با کارشناسان و همچنین برگزاری جلسۀ همفکری و گفتگوی تخصصی در زمستان 1398 انجام شد. نتایج نشان می‌دهد در بستر تاریخی و براساس تحلیل‌های علمی موجود، باغ اکبریه واجد ویژگی‌های منظر چندعملکردی است. همچنین، از میان سه الگوی اصلی منظر چندعملکردی (موزاییکی، وزن‌دار و بنیادین) باغ اکبریه دارای الگوی منظر چندعملکردی وزن‌دار (تلفیق چند عملکرد متجانس در یک فضای واحد) است.
format article
author سامان فرزین
سیدمحمدرضا خلیل نژاد
سعیده مرادزاده میرزایی
علی زارعی
author_facet سامان فرزین
سیدمحمدرضا خلیل نژاد
سعیده مرادزاده میرزایی
علی زارعی
author_sort سامان فرزین
title ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
title_short ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
title_full ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
title_fullStr ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
title_full_unstemmed ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
title_sort ویژگی های منظر چندعملکردی در باغ ایرانی (مطالعه موردی: میراث جهانی باغ اکبریه)
publisher Nazar research center for Art, Architecture & Urbanism
publishDate 2020
url https://doaj.org/article/e9d32626c7f14b4ebc579a795c6bfcf8
work_keys_str_mv AT sạmạnfrzyn wyzẖgyhạymnẓrcẖndʿmlḵrdydrbạgẖạyrạnymṭạlʿhmwrdymyrạtẖjhạnybạgẖạḵbryh
AT sydmḥmdrḍạkẖlylnzẖạd wyzẖgyhạymnẓrcẖndʿmlḵrdydrbạgẖạyrạnymṭạlʿhmwrdymyrạtẖjhạnybạgẖạḵbryh
AT sʿydhmrạdzạdhmyrzạyy wyzẖgyhạymnẓrcẖndʿmlḵrdydrbạgẖạyrạnymṭạlʿhmwrdymyrạtẖjhạnybạgẖạḵbryh
AT ʿlyzạrʿy wyzẖgyhạymnẓrcẖndʿmlḵrdydrbạgẖạyrạnymṭạlʿhmwrdymyrạtẖjhạnybạgẖạḵbryh
_version_ 1718428408822628352