ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی
وجود تنش خشکی در ابتدای فصل رشد یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده تولید گندم کشور است. طول کلئوپتل مهم‌ترین صفت مورفولوژیک در تعیین عمق کاشت، قدرت سبز کردن و استقرار گیاهچه است. به منظور ارزیابی تعدادی از ژنوتیپ‌های بومی گندم نان تحت تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای، آزمایشی با 35 لاین خالص در سه شرایط...
Guardado en:
| Autores principales: | , , , |
|---|---|
| Formato: | article |
| Lenguaje: | FA |
| Publicado: |
University of Birjand
2021
|
| Materias: | |
| Acceso en línea: | https://doaj.org/article/eb1f13dc75d6489b882db9ddf33f3354 |
| Etiquetas: |
Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
|
| id |
oai:doaj.org-article:eb1f13dc75d6489b882db9ddf33f3354 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
oai:doaj.org-article:eb1f13dc75d6489b882db9ddf33f33542021-12-01T10:19:06Zارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی2228-76042383-308410.22077/escs.2020.3202.1820https://doaj.org/article/eb1f13dc75d6489b882db9ddf33f33542021-12-01T00:00:00Zhttps://escs.birjand.ac.ir/article_1807_ba8b8b16e964558ef229b6234cb9b499.pdfhttps://doaj.org/toc/2228-7604https://doaj.org/toc/2383-3084وجود تنش خشکی در ابتدای فصل رشد یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده تولید گندم کشور است. طول کلئوپتل مهم‌ترین صفت مورفولوژیک در تعیین عمق کاشت، قدرت سبز کردن و استقرار گیاهچه است. به منظور ارزیابی تعدادی از ژنوتیپ‌های بومی گندم نان تحت تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای، آزمایشی با 35 لاین خالص در سه شرایط رطوبتی (شاهد، تنش خشکی با پلی‌اتیلن گلیکول 6 هزار در غلظت‌های 10 و 15 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. اجرا شد. صفت طول کلئوپتیل پس از هشت روز اندازه‌گیری شد. بر اساس مقادیر طول کلئوپتیل در شرایط شاهد (Yp) و شرایط تنش (Ys) شاخص‌های MP، GMP، HM، STI، SSI، YI، TOL، RSI و YSI محاسبه شدند. ضرایب همبستگی شاخص‌های تحمل به خشکی نشان داد که شاخص‌های MP، GMP، HM و STI مناسب‌ترین شاخص‌ها برای انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی بودند. نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی نشان داد که دو مولفه اول در مجموع 78/99 درصد تغییرات را در شرایط تنش خشکی 10 درصد و 99.80 درصد را در شرایط تنش خشکی 15 درصد توجیه کردند. بر اساس شاخص‌ها و نمودار سه بعدی، ژنوتیپ‌های شماره 3، 6، 11 و 24 (به ترتیب بومی کشور‌های ترکیه، افغانستان، ایران و افغانستان) به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای شناسایی شدند در حالی که ژنوتیپ‌های شماره 14، 15، 21، 30 و 35 به عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها معرفی شدند. نمودار چند متغیره بای پلات نیز نشان داد که ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در مجاورت بردار‌های مربوط به بهترین شاخص‌های تحمل به خشکی قرار داشتند. از ژنوتیپ‌های بومی شناسایی شده در این پژوهش می‌توان در برنامه‌های اصلاحی گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای بهره برد.رقیه خوجملیخلیل زینلی نژادعلی اصغر نصرااله نژاد قمیسعید باقری کیاUniversity of Birjandarticleپلی‌اتیلن گلیکولبای پلاتکلئوپتیلگندم نانژنوتیپ‌های بومیPlant cultureSB1-1110Environmental sciencesGE1-350FAEnvironmental Stresses in Crop Sciences, Vol 14, Iss 4, Pp 887-899 (2021) |
| institution |
DOAJ |
| collection |
DOAJ |
| language |
FA |
| topic |
پلی‌اتیلن گلیکول بای پلات کلئوپتیل گندم نان ژنوتیپ‌های بومی Plant culture SB1-1110 Environmental sciences GE1-350 |
| spellingShingle |
پلی‌اتیلن گلیکول بای پلات کلئوپتیل گندم نان ژنوتیپ‌های بومی Plant culture SB1-1110 Environmental sciences GE1-350 رقیه خوجملی خلیل زینلی نژاد علی اصغر نصرااله نژاد قمی سعید باقری کیا ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| description |
وجود تنش خشکی در ابتدای فصل رشد یکی از مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده تولید گندم کشور است. طول کلئوپتل مهم‌ترین صفت مورفولوژیک در تعیین عمق کاشت، قدرت سبز کردن و استقرار گیاهچه است. به منظور ارزیابی تعدادی از ژنوتیپ‌های بومی گندم نان تحت تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای، آزمایشی با 35 لاین خالص در سه شرایط رطوبتی (شاهد، تنش خشکی با پلی‌اتیلن گلیکول 6 هزار در غلظت‌های 10 و 15 درصد) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. اجرا شد. صفت طول کلئوپتیل پس از هشت روز اندازه‌گیری شد. بر اساس مقادیر طول کلئوپتیل در شرایط شاهد (Yp) و شرایط تنش (Ys) شاخص‌های MP، GMP، HM، STI، SSI، YI، TOL، RSI و YSI محاسبه شدند. ضرایب همبستگی شاخص‌های تحمل به خشکی نشان داد که شاخص‌های MP، GMP، HM و STI مناسب‌ترین شاخص‌ها برای انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی بودند. نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی نشان داد که دو مولفه اول در مجموع 78/99 درصد تغییرات را در شرایط تنش خشکی 10 درصد و 99.80 درصد را در شرایط تنش خشکی 15 درصد توجیه کردند. بر اساس شاخص‌ها و نمودار سه بعدی، ژنوتیپ‌های شماره 3، 6، 11 و 24 (به ترتیب بومی کشور‌های ترکیه، افغانستان، ایران و افغانستان) به عنوان ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای شناسایی شدند در حالی که ژنوتیپ‌های شماره 14، 15، 21، 30 و 35 به عنوان حساس‌ترین ژنوتیپ‌ها معرفی شدند. نمودار چند متغیره بای پلات نیز نشان داد که ژنوتیپ‌های متحمل به خشکی در مجاورت بردار‌های مربوط به بهترین شاخص‌های تحمل به خشکی قرار داشتند. از ژنوتیپ‌های بومی شناسایی شده در این پژوهش می‌توان در برنامه‌های اصلاحی گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای بهره برد. |
| format |
article |
| author |
رقیه خوجملی خلیل زینلی نژاد علی اصغر نصرااله نژاد قمی سعید باقری کیا |
| author_facet |
رقیه خوجملی خلیل زینلی نژاد علی اصغر نصرااله نژاد قمی سعید باقری کیا |
| author_sort |
رقیه خوجملی |
| title |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| title_short |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| title_full |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| title_fullStr |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| title_full_unstemmed |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| title_sort |
ارزیابی ژنوتیپ‌های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی در مرحله گیاهچه‌ای با استفاده از شاخص‌های خشکی |
| publisher |
University of Birjand |
| publishDate |
2021 |
| url |
https://doaj.org/article/eb1f13dc75d6489b882db9ddf33f3354 |
| work_keys_str_mv |
AT rqyhkẖwjmly ạrzyạbyzẖnwtyphạygndmnạntḥtsẖrạyṭtnsẖkẖsẖḵydrmrḥlhgyạhcẖhạybạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạykẖsẖḵy AT kẖlylzynlynzẖạd ạrzyạbyzẖnwtyphạygndmnạntḥtsẖrạyṭtnsẖkẖsẖḵydrmrḥlhgyạhcẖhạybạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạykẖsẖḵy AT ʿlyạṣgẖrnṣrạạlhnzẖạdqmy ạrzyạbyzẖnwtyphạygndmnạntḥtsẖrạyṭtnsẖkẖsẖḵydrmrḥlhgyạhcẖhạybạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạykẖsẖḵy AT sʿydbạqryḵyạ ạrzyạbyzẖnwtyphạygndmnạntḥtsẖrạyṭtnsẖkẖsẖḵydrmrḥlhgyạhcẖhạybạạstfạdhạzsẖạkẖṣhạykẖsẖḵy |
| _version_ |
1718405329943789568 |