تفسیر مقام باغ در شعر سعدی

«باغ» در فرهنگ و زندگی ایرانی مفهومی بنیادی است؛ ولی امروز به سبب انحطاطی که در سیر تحولات آن به موازات گسترش سلطه جویانه علوم عینی نگر و تسخیر مرجعیت اعتبار توسط آنان رخ داده، دچار سطحی نگری شده و تعابیری چون «فضای سبز» و «محیط زیست» در حرفه های طراحی متداول است. باغ، مفهومی مرتبط با درک و آگاهی ان...

Descripción completa

Guardado en:
Detalles Bibliográficos
Autores principales: احمدعلی فرزین, امیر هاشمی زادگان
Formato: article
Lenguaje:EN
FA
Publicado: Nazar 2016
Materias:
N
Acceso en línea:https://doaj.org/article/f4edb79a8c9f46a8b50a20a69034ee90
Etiquetas: Agregar Etiqueta
Sin Etiquetas, Sea el primero en etiquetar este registro!
id oai:doaj.org-article:f4edb79a8c9f46a8b50a20a69034ee90
record_format dspace
spelling oai:doaj.org-article:f4edb79a8c9f46a8b50a20a69034ee902021-11-15T15:41:51Zتفسیر مقام باغ در شعر سعدی2345-66122345-6620https://doaj.org/article/f4edb79a8c9f46a8b50a20a69034ee902016-09-01T00:00:00Zhttp://www.jaco-sj.com/article_42618_3f4a811dbd72f06df36b89f2d15d5c86.pdfhttps://doaj.org/toc/2345-6612https://doaj.org/toc/2345-6620«باغ» در فرهنگ و زندگی ایرانی مفهومی بنیادی است؛ ولی امروز به سبب انحطاطی که در سیر تحولات آن به موازات گسترش سلطه جویانه علوم عینی نگر و تسخیر مرجعیت اعتبار توسط آنان رخ داده، دچار سطحی نگری شده و تعابیری چون «فضای سبز» و «محیط زیست» در حرفه های طراحی متداول است. باغ، مفهومی مرتبط با درک و آگاهی انسان از نخستین لایه های آفرینش خود و جهان است به گونه ای که در سیر تحولات فرهنگ فارسی، معنایِ یک «مقام» را بی واسطه تداعی می کرده است. حتی امروز، استفاده از ترکیبی چون «باغ کتاب» و یا «باغ موسیقی» به‌منظور اشاره به دارای درخت بودن یا فضای سبز داشتنِ مجموعه نیست؛ بلکه بار معنایی آن حاکی از این است که باغ نوعی مقام برای «بزرگ و عالی» نشان دادن مجموعه است.شناخت این «مقام» و عناصر، محیط و روابطی که به سبب تعامل انسان با عالم (طبیعت گزیده) باعث فهمیدن این کیفیت عینی- ذهنی شده، برای رشته های کل نگری چون معماری منظر پژوهشی ضروری است و می تواند به احیا «باغ ایرانی» به جای «فضای سبز» یاری رساند. یکی از منابع ارزشمند و اصیلِ شناختِ مفهومِ باغ به‌عنوان یک هنر، سایر هنرهای فرهنگ فارسی -که شعر یکی از برجسته ترین نمودهای غنی آن است- می باشد؛ چراکه هنرها در سطوح معنایی اشتراک های فراوانی دارند و دراین‌بین زبان فارسی مهم‌ترین عامل حفظِ هویت و انسجام ایرانیان در سیر تحولات تاریخ بوده است. در همین راستا، این مقاله کوششی برای تفسیر هرمنوتیکی مقام باغ در اشعار سعدی به‌عنوان یکی از قله های منظومه شعر فارسی که هم از جهت «توجه به واقعیت های اجتماعی» و هم از جهت «توجه به غزلیات عاشقانه و صور جمال» شهره است، می باشد. بنابراین پرسش مقاله این است که استفاده از واژه باغ نزد سعدی بیشتر برای توصیفِ صرفِ عینیتِ طبیعت و ظاهر است و یا برای بیانِ اندیشه ها از آن استفاده می شود؟ در اشعار او برای بیان چه اندیشه یا وصف چه حالی بیشتر از واژه باغ استفاده‌شده است؟ و به کدام عناصرِ باغ برای پرداختن به صحنه سازی و فهم معنایی، بیشتر توجه نموده است؟احمدعلی فرزینامیر هاشمی زادگانNazararticleمقام باغمفهوم باغشعر سعدینظریه معماری منظرHistory of CivilizationCB3-482Fine ArtsNENFAهنر و تمدن شرق, Vol 4, Iss 13, Pp 3-12 (2016)
institution DOAJ
collection DOAJ
language EN
FA
topic مقام باغ
مفهوم باغ
شعر سعدی
نظریه معماری منظر
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
spellingShingle مقام باغ
مفهوم باغ
شعر سعدی
نظریه معماری منظر
History of Civilization
CB3-482
Fine Arts
N
احمدعلی فرزین
امیر هاشمی زادگان
تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
description «باغ» در فرهنگ و زندگی ایرانی مفهومی بنیادی است؛ ولی امروز به سبب انحطاطی که در سیر تحولات آن به موازات گسترش سلطه جویانه علوم عینی نگر و تسخیر مرجعیت اعتبار توسط آنان رخ داده، دچار سطحی نگری شده و تعابیری چون «فضای سبز» و «محیط زیست» در حرفه های طراحی متداول است. باغ، مفهومی مرتبط با درک و آگاهی انسان از نخستین لایه های آفرینش خود و جهان است به گونه ای که در سیر تحولات فرهنگ فارسی، معنایِ یک «مقام» را بی واسطه تداعی می کرده است. حتی امروز، استفاده از ترکیبی چون «باغ کتاب» و یا «باغ موسیقی» به‌منظور اشاره به دارای درخت بودن یا فضای سبز داشتنِ مجموعه نیست؛ بلکه بار معنایی آن حاکی از این است که باغ نوعی مقام برای «بزرگ و عالی» نشان دادن مجموعه است.شناخت این «مقام» و عناصر، محیط و روابطی که به سبب تعامل انسان با عالم (طبیعت گزیده) باعث فهمیدن این کیفیت عینی- ذهنی شده، برای رشته های کل نگری چون معماری منظر پژوهشی ضروری است و می تواند به احیا «باغ ایرانی» به جای «فضای سبز» یاری رساند. یکی از منابع ارزشمند و اصیلِ شناختِ مفهومِ باغ به‌عنوان یک هنر، سایر هنرهای فرهنگ فارسی -که شعر یکی از برجسته ترین نمودهای غنی آن است- می باشد؛ چراکه هنرها در سطوح معنایی اشتراک های فراوانی دارند و دراین‌بین زبان فارسی مهم‌ترین عامل حفظِ هویت و انسجام ایرانیان در سیر تحولات تاریخ بوده است. در همین راستا، این مقاله کوششی برای تفسیر هرمنوتیکی مقام باغ در اشعار سعدی به‌عنوان یکی از قله های منظومه شعر فارسی که هم از جهت «توجه به واقعیت های اجتماعی» و هم از جهت «توجه به غزلیات عاشقانه و صور جمال» شهره است، می باشد. بنابراین پرسش مقاله این است که استفاده از واژه باغ نزد سعدی بیشتر برای توصیفِ صرفِ عینیتِ طبیعت و ظاهر است و یا برای بیانِ اندیشه ها از آن استفاده می شود؟ در اشعار او برای بیان چه اندیشه یا وصف چه حالی بیشتر از واژه باغ استفاده‌شده است؟ و به کدام عناصرِ باغ برای پرداختن به صحنه سازی و فهم معنایی، بیشتر توجه نموده است؟
format article
author احمدعلی فرزین
امیر هاشمی زادگان
author_facet احمدعلی فرزین
امیر هاشمی زادگان
author_sort احمدعلی فرزین
title تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
title_short تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
title_full تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
title_fullStr تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
title_full_unstemmed تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
title_sort تفسیر مقام باغ در شعر سعدی
publisher Nazar
publishDate 2016
url https://doaj.org/article/f4edb79a8c9f46a8b50a20a69034ee90
work_keys_str_mv AT ạḥmdʿlyfrzyn tfsyrmqạmbạgẖdrsẖʿrsʿdy
AT ạmyrhạsẖmyzạdgạn tfsyrmqạmbạgẖdrsẖʿrsʿdy
_version_ 1718427680720814080